نازنين نامور - اجراي هدفمندي يارانه ها با اعلام دستور قاطع رياست جمهوري به صورت قانون در آمده و مراحل اجرايي خود را آغاز كرد.
اما از آنجا كه اجراي اين طرح هم با بايد برنامه صورت مي‌گرفت بسياري از ارگان‌ها تصميم گرفتند در حركتي موازي با اين قانون دست ياري به سوي كساني دراز كنند كه نمي‌توانستند به يكباره با اين قانون عجين شوند. بر اين اساس طرح‌هاي گوناگوني ارائه و اجرا شد. طرح حمايت از بخش كشاورزي و دامداري يكي از همان طرح‌هايي بود كه به گفته سلطاني به منظور حمايت از دامداران انجام و طي آن يك ميليون تن جو بين دامداران توزيع شده است. مديرعامل اتحاديه مركز دامداران تدوين و اجراي بسته هاي حمايتي در بخش كشاورزي را توسط اتحاديه ها مهم ارزيابي كرده و يادآور شده بود: شبكه اي فكر كردن و شبكه اي اجرا كردن طرح‌ها بسيار مهم است و در شرايط كنوني كه با اجراي قانون هدفمندي يارانه ها اهرم هاي حمايتي در بخشي از حوزه ها برداشته مي شود بايد اتحاديه ها بتوانند با ارتباط شبكه اي منسجم با اتحاديه مركزي نسبت به هماهنگي با طرح و بهره گيري از روش‌هاي حمايتي و حل مشكلات اقدام كرده و فعاليت خود را تداوم بخشند. حمايتي كه موجب نوسان قيمت در بورس كالا و در نرخ اين محصول شده وعلاوه بر دامداران به كام برخي سودجويان هم بوده است.
عبا‌س بنازاده در گفتگو با سياست‌روز در خصوص نوسان قيمت جو در بورس كالا گفت: قيمت جو در تابلوهاي بورسي 320تومان است در حالي كه سازمان تعاوني روستايي اين كالا را به مبلغ 290 تومان در اختيار دامداران مي‌گذارد.
وي با اشاره به اينكه اين موضوع حدود يك ماه و اندي است كه پيش آمده و هنوز هم ادامه دارد، گفت: سازمان تعاوني روستايي اعلام كرده است كه بنا بر دستور رييس جمهوري اين نرخ تعيين شده است.
مدير توسعه بازار تصريح كرد: طبق ادعاي سازمان تعاوني روستايي اين اقدام به منظور حمايت از دامداران با تاييديه سازمان جهاد كشاورزي انجام شده و بر مبناي آن قرار است جو مورد نياز دامداران با نرخ 290 تومان در اختيارشان قرار گيرد.
ناظر تالار كشاورزي در بخش ديگري از سخنان خود در پاسخ به پرسشي مبني بر اينكه تا كنون چه اقدامي در خصوص رفع اين مشكل صورت گرفته است، گفت: البته ما مخالفت‌هاي خود را در اين زمينه اعلام كرده‌ايم اما اعتراض بيشتر از اين با دستور رياست جمهوري را هم صلاح نمي‌دانيم.
وي تاكيد كرد: براي رفع اين مشكل حتي پيشنهاد داديم كه جو به همان مبلغ روي تابلو (320 تومان) عرضه شود و دامداران هم با همين قيمت روي تابلو كالاي مورد نياز خود را خريداري كنند با اين تفاوت كه مابه‌التفاوت قيمتي را به صورت نقدي به دامداران پرداخت كنيم.
به گفته بنازاده طرح اين پيشنهاد صرفا به خاطر حفظ ثبات و روند حركتي بازار بوده است و به منظور جلوگيري از نوسان اعلام شده كه البته مورد قبول هم قرار نگرفته است.مدير توسعه شركت بورس كالا به تبعات اين اتفاق هم اشاره كرد و افزود: كاهش فروش اين محصول و نوسان در بورس كالا از تبعات اين اتفاق بوده است كه مي‌توان به آن اشاره كرد به شكلي كه پيش از اين روزي حدود 5 تا 7 هزار تن فروش اين محصول از طريق بورس كالا بوده كه در حال حاضر اين رقم به 200 و نهايت 500 تن كاهش يافته است.
بنا بر اين گزارش در معاملات ديروز بورس كالا، ۲هزارو ۳۵۰ تن جو دامی استان گلستان در تالار عرضه شد که ۲هزارو ۲۰۰ تن آن به فروش رفت، اما برای عرضه سایر استان ها خریداری در بازار نبود.
بنازاده در ادامه سخنان خود تاکید کرد: بورس با هدف شفاف سازی معاملات و معامله کالاها به صورت تک نرخی در سراسر کشور راه‌اندازی شده است در حالي كه با مشکل پیش آمده شاهد دور شدن این بازار از اهداف اولیه درنظر گرفته شده با آن هستیم.
نگراني‌هاي بنازاده بابت افت نرخ در بورس كالا در حالي مطرح مي‌شود كه به اعتقاد بسياري از كارشناسان یکی از دلایل این افت دو نرخی شدن نرخ جو دامی است که سبب شده معامله‌گران نسبت به خرید و فروش آن با شک و تردید روبه‌رو شوند؛ زیرا بیشترین عرضه رینگ کشاورزی برای جو دامی تضمینی سازمان تعاون روستایی است.
يكي از كارشناسان بورس با اشاره به اين اتفاق به رانتي كه بنا بر اين قضيه پيش آمده اشاره كرد و اظهار داشت: جويي كه دولت به منظور حمايت از دامداران با نرخ 290 تومان عرضه شده است در بازار آزاد به نرخ 320 تومان به فروش مي‌رسد و اين موضوع همان رانتي است كه در تمام مدت سعي شده است از ايجاد آن جلوگيري شود.
ابراهيمي در بخشي از سخنان خود به دامداراني اشاره كرد كه نتوانسته‌اند جو را به مبلغ تعيين شده دولتي تهيه كنند و در ادامه افزود: اين افراد براي تهيه مايحتاج خود همان مبلغ 320 تومان را پرداخت مي‌كنند و كالاي مورد نياز خود را تامين مي‌كنند.مسايل مربوط به دو نرخي شدن جو موجب نارضايتي بسياري از كارگزاران شده است . كارگزاراني كه نقشي در روند تصميم‌گيري‌ها نداشته و به زعم خودشان تنها تابع تصميمات اتخاذ شده مجبور به تمكين از آن هستند.
بنازاده پيشتر هم در مصاحبه‌هاي گوناگون با اشاره به دو نرخى بودن جو در كشور در پى توقف عرضه اين كالا از سوى بورس در دو استان تهران و قم اعلام كرده بود كه عرضه اين كالا با قيمتى معادل ۲۹۰ تومان خارج از بورس و طبق مصوبه هيات دولت باعث كاهش حجم معاملات در بورس كالاى ايران شده است.
وي با تاكيد بر اينكه فروش جو با قيمتى ارزان تر از بورس با حواله سه ماهه خارج از اين بازار به ايجاد رانت مى انجامد، خاطر نشان كرد: خريداران جو با قيمت ۲۹۰ تومان، محصولى كه در اختيار دارند را با قيمت ۳۰۵ تومان در بورس به فروش مى رسانند و اين به سوء استفاده از تصميم اخذ شده مى انجامد.
تصميم عرضه جو با قيمت پايين‌تر از بازار بورس كالا هرچند تنها به منظور حمايت از دامداران مطرح شده است اما در كليات امر با مسير بورس كالا تضادي چشمگير دارد زيرا بسياري از افراد كه موفق به دريافت اين حواله‌ها شده‌اند با تكيه بر اينكه پيشتر محصول جوي مورد نياز خود را دپو كرده‌اند، اقدام به فروش اين محصول گرفته‌اند. بالطبع در بازار هستند كساني كه به تهيه اين محصول نياز دارند بنابراين بازار سياهي براي خريد و فروش جو شكل گرفته است كه موجبات نگراني مسوولان بازار بورس را فراهم آورده.
با گذشت يك ماه و اندي از اين جريان شايد لازم باشد كه مسوولان بورس كالا با درخواستي قاطع از رانت حاصل از اين جريان جلوگيري كرده و موجبات ادامه حركت بازار بورس كالا بر مبناي شفافيت؛ تعيين قيمت بر اساس عرضه و تقاضا و... را فراهم آورند.
