امروز اسكاتلنديها براي رسيدن به استقلال از رژيم سلطنتي انگليس در حالي پاي صندوقها مي روند كه تصميم آنها ميتواند بر تمام اروپا و حتي آمريكا تاثيرگذار باشد.
بررسي ريشهاي ساختار جغرافيايي اروپا و البته ايالات متحده آمريكا نشان ميدهد كه بسياري از كشورهاي اين حوزهها به دنبال استقلالطلبي هستند كه نمود آن را در انگليس، فرانسه، اسپانيا، آلمان و... در اروپا و بسياري از ايالتهاي آمريكا ميتوان مشاهده كرد. بسياري بر اين عقيدهاند كه وحدت اروپا و عدم فروپاشي ايالات متحده آمريكا به دليل سياستهاي سركوبگرايانه اعمال شده عليه مليگرايان و نيز ايجاد فضاي بحراني در خارج از مرزها است كه با كاهش اين شرايط شاهد فروپاشي اين كشورها خواهيم بود.
انگليس كه به رغم تغيير در ساختار سياسي جهان همچنان در قالب سلطنتي اداره ميشود هر چند كه در ظاهر ادعاي نظام پارلماني را سر ميدهند، يكي از جمله كشورهاي اروپايي است كه روند تجزيه در آن داراي ابعاد گستردهاي است. اين شبهجزيره در طول چند قرن اخير از ابزارهاي متعددي استفاده كرده تا مناطقي مانند اسكاتلند، ولز و ايرلند را در جمع مناطق اقماري خود حفظ نمايد و مانع از استقلال آنان گردد. نمود عيني اين امر را در ايرلند شمالي ميتوان مشاهده كرد كه انگليسيها با ايجاد جنگ كاتوليك و پروتستانها و ايجاد شكاف در ميان طيفهاي مختلف اجتماعي و حتي اقدام نظامي به سركوب استقلالخواهي مردم پرداخت.
اسكاتلند از ديگر مناطقي است كه به رغم برخورداري از تمام شرايط سياسي و اقتصادي و امنيتي لازم براي تبديل شدن به يك كشور مستقل به دليل كارشكنيها و سلطهگريهاي انگليس همچنان از رسيدن به اين مهم بازمانده است. بسياري بر اين امر تاكيد دارند كه در صورت استقلال اسكاتلند ميتواند به يكي از كشورهاي مرفه جهان مبدل گردد در حالي كه انگليس با بحران اقتصادي مواجه ميشود. چالش ديگر انگليسيها آن خواهد بود كه جايگاه آنها در اتحاديه اروپا متزلزلتر خواهد شد كه اين امر بر سياستهاي جهاني انگليس نيز تاثيرگذار خواهد بود. در چنين شرايطي مردم اسكاتلند پس از مدتها جدال با سران انگليس امروز براي رسيدن به استقلال پاي صندوقهاي راي ميروند حضوري كه هر نتيجهاي از آن حاصل شود بحرانهاي جديدي را پيشروي انگليس و سلطه گري رژيم سلطنتي آن قرار خواهد داد.
امروز همه پرسي استقلال اسكاتلند از انگليس در حالي برگزار ميشود كه هر تصميمي از سوي مردم اين سرزمين ميتواند بر آينده كل اروپا و حتي آمريكا تاثيرگذار باشد لذا امروز را ميتوان روز اسكاتلنديها ناميد كه در تاريخ به ثبت ميرسد.
رژيم سلطنتي انگليس در هفتههاي اخير محور تحركات خود را بر مقابله با حق تعيين سرنوشت براي مردم اسكاتلند قرار دادهاند. از ملكه (بخوانيد پادشاه و همهكاره انگليس) گرفته تا نخستوزير و سران احزاب همه و همه به صورت مستقيم و حتي با رويكرد به متحدان خارجي برآن بودهاند تا مردم اسكاتلند را كه چند قرن است به دليل بحرانسازي انگليسيها نتوانستهاند به استقلال دست يابند از تصميم استقلال منصرف سازند.
انگليسي كه همواره به دنبال تجزيه كشورها بوده از هر ابزار نظامي و سياسي و اقتصادي و حتي ايجاد جنگهاي ديني و قومي براي جلوگيري از استقلال مناطقي مانند ايرلند، ولز و اسكاتلند تقلا كردهاند. همهپرسي امروز در حالي برگزار ميشود كه بسياري تاكيد دارند كه نتيجه آن بر ساير مناطق استقلالخواه در اروپا و حتي بر ايالتهاي آمريكا تاثيرگذار خواهد بود لذا اروپا و آمريكا نيز چشم به نتايج همهپرسي امروز اسكاتلند دوختهاند و به قولي نفسها در سينه حبس شده كه مردم اسكاتلند چه سرنوشتي را براي اروپا و آمريكا رقم خواهند زد.
نتايج ۳ نظرسنجي جديد انجام شده نشان ميدهد اختلاف بين مخالفان و طرفداران استقلال اسکاتلند به کمتر از ۴ درصد رسيده است. براساس اين گزارش نتايج نظرسنجي موسسههاي آيسيام، اوپينيوم و سرويشن نشان ميدهد که ۵۲ درصد مردم اسکاتلند از ايده اتحاد با بريتانيا حمايت ميکنند و در مقابل ۴۸ درصد مردم نيز خواستار استقلال اين کشور از پادشاهي متحد هستند. اين نظرسنجيها همچنين نشان ميدهد که ۸ تا ۱۴ درصد از ۴.۳ ميليون اسکاتلندي واجد شرايط رايدهي هنوز تصميم خود را درخصوص استقلال يا اتحاد اسکاتلند نگرفتهاند. اين براي نخستينبار در ۳۰۷ سال گذشته است که مردم اسکاتلند قصد دارند درخصوص استقلال اين کشور از پادشاهي متحد تصميمگيري کنند. لازم به ذكر است كه نظرسنجيهاي ديگري نيز وجود دارد كه برتري را به استقلالطلبان دادهاند. در همين حال در واكنش به تهديدات مالي سران انگليس، رهبر حزب ملي اسکاتلند تاکيد کرد که اسکاتلند مستقل نميتواند از استفاده از پوند منع شود. براساس اين گزارش سالموند ضمن تاکيد مجدد بر تمايل خود براي ادامه حفظ پوند افزود: اين مساله معقول و منطقي است. انگليس بزرگترين شريک تجاري ماست و اسکاتلند نيز دومين شريک تجاري بزرگ انگليس پس از آمريکا به شمار ميرود. يک توافقنامه مشترک براي استفاده از ارز مشترک وجود خواهد داشت.سالموند در ادامه از اين مساله ابراز نگراني کرده است که مهاجران اسکاتلندي که در خارج از کشور هستند نتوانند نظر خود را درخصوص استقلال اسکاتلند اعلام کنند. مردم ساير مناطق بريتانيا که در اسکاتلند زندگي ميکنند قادر هستند که راي بدهند و ساکنان ساير کشورهاي اتحاديه اروپا نيز ميتوانند در اين رايگيري شرکت کنند ولي اسکاتلنديهايي که خارج از کشور زندگي ميکنند نميتوانند در اين همهپرسي شرکت کنند.
وحشت اروپا از استقلال اسکاتلند
يک هفتهنامه آلماني از وحشت بروکسل درباره تاثير "دومينويي" همهپرسي استقلال اسکاتلند در سراسر اروپا و فروپاشي اين اتحاديه در سايه چنين رويدادي خبر داد.
هفتهنامه "اشپيگل" در مطلبي نوشت: اروپا با ترس و نگراني به برگزاري همهپرسي استقلال در اسکاتلند مينگرد. جدايي اسکاتلند از انگليس ميتواند در تمام اروپا گروهها را براي برداشتن گامهاي مشابهي و به تقليد از اسکاتلند به وسوسه بيندازد. اشپيگل در ادامه نوشت: همچنين در بروکسل طرفداران استقلال اسکاتلند وجود دارند. نمايندگان اروپايي فلاندري که مدتهاست براي جدايي اين منطقه از بلژيک مبارزه ميکنند دفاتر خود را با پرچمهاي اسکاتلند تزئين کردهاند. يکي از مقامات بلندپايه اروپايي در اين راستا اظهار داشته است که چنين حرکتي (استقلال اسکاتلند) ميتواند يک تاثير دومينويي در اتحاديه اروپا به وجود آورد.
اشپيگل در ادامه نوشت: در واقع برگزاري همهپرسي استقلال اسکاتلند امروز اثر سيگنالي بر اروپا خواهد داشت حتي اگر حمايتکنندگان جدايي در آن شکست بخورند. حتي کاتالانها هم براي برگزاري يک همهپرسي جدايي از اسپانيا در اوايل نوامبر تلاش ميکنند. در مناطق تيرول جنوبي و ونتو در ايتاليا و منطقه باسک اسپانيا نيز درخواستهاي جداييطلبان براي برگزاري همهپرسي مشابه اسکاتلند بلندتر ميشود. در منطقه فلاندر بلژيک نيز جداييطلبان فشار بيشتري براي جدايي وارد خواهند کرد. عواقب جدايي اسکاتلند بر نفوذ انگليس در اروپا قابلتوجه خواهد بود. در سايه چنين رويدادي انگليس حدود يک سوم زمينهاي خود و دو سوم قلمرو خود در درياي شمال را از دست ميدهد و جمعيت آن ناگهان کمتر از ايتاليا ميشود.
در همين حال وزير امور خارجه و همکاري اسپانيا تاکيد کرد که همهپرسي استقلال اسکاتلند بدترين سابقه براي کل اتحاديه اروپا است. نكته قابلتوجه آنكه برخي تحليلگران ميگويند اسکاتلند، همه ظرفيتهاي لازم را براي تبديل شدن به ثروتمندترين کشور دنيا دارد. اسکاتلند نيز اولاً کوچک است و کمتر از پنج ميليون نفر جمعيت دارد، دوماً نفت در اختيار دارد و سوماً ميتواند همان مقررات و ضوابط مالي را که در کشورهاي فرضاً سنگاپور يا لوکزامبورگ وجود دارد، اجرا کند.
از اسكاتلند تا تگزاس
همهپرسي استقلال اسکاتلند از پادشاهي متحد موجب تقويت کمپين جدايي ايالت تگزاس از آمريکا شده است. دانيل ميلر رهبر جنبش مليگراي تگزاس تاکيد کرده است که همهپرسي اسکاتلند يک نشانه مثبت براي اين جنبش به شمار ميرود. وي در ادامه تصريح کرد: اگر اسکاتلند بتواند اين کار را انجام دهد، تگزاس نيز ميتواند آن را انجام دهد. ميلر گفت: ايالت تگزاس که از توليدکنندگان بزرگ نفت و احشام در آمريکا به شمار ميرود دوازدهمين اقتصاد بزرگ جهان است و بزرگتر از مکزيک يا اسپانيا است. جنبش مليگراي تگزاس تلاش خود براي جدايي از آمريکا را از اواخر دهه ۱۹۹۰ آغاز کرده است.
ميلر در ادامه تاکيد کرد که همهپرسي اسکاتلند ميزان علاقه و دلبستگي به جنبش تگزاس را افزايش داده و اين واقعيت که يک تگزاس آزاد موجب از دست رفتن نهادهاي بزرگ فدرال از جمله ناسا و پايگاههاي نظامي خواهد شد هيچ نگراني براي وي ايجاد نميکند. ميلر افزود: شکست يا پيروزي، همهپرسي اسکاتلند در هر دو صورت منبع بزرگ الهام بخش براي آن چيزي است که در تگزاس اتفاق ميافتد.
در نظرسنجي ژانويه ۲۰۱۳ ميلادي حدود ۲۰ درصد رايدهندگان تگزاس از جدا شدن اين ايالت از آمريکا حمايت کردهاند و ۶۷ درصد نيز با اين مساله مخالفت کردهاند. ايالت تگزاس حدود ۲۷ ميليون نفر جمعيت دارد. جمهوريخواهان تسلط زيادي بر فعاليتهاي سياسي اين ايالت دارند به طوري که در اين نظرسنجي ۳۵ درصد جمهوريخواهان از ايده جدايي تگزاس حمايت کردهاند و تنها ۷ درصد دموکراتها حمايت خود را از استقلال تگزاس نشان دادهاند.