در خوش‌بینانه‌ترین حالت مذاکرات تمدید خواهد شد

ارزیابی شما از روند مذاکرات با توجه به موضوعات مطرح شده، چیست؟
کسی تصور نمی‌کرد، زمانی که توافق‌نامه ژنو و بعد از آن توافق‌نامه لوزان امضا شد. موضوعات حساسی مانند مباحثی که امروز مطرح است، در دستور کار تیم‌هاي مذاکره ایران و گروه ۱+۵ قرار بگیرد. زمانی که جزئیات مباحث را بیان کردند، حساسیت موضوعات نیز مشخص شد. در شرایط فعلی متوجه علت طولانی شدن مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ می‌شویم. در این دوره از مذاکرات مسائلی ظهور پیدا کرده است که در دوره‌هاي قبلی تنها در حد حرف بوده است. این مباحث موضوعاتی هستند که به شدت مورد انتقاد قرار گرفته‌اند. موضوعات جدید شامل مصاحبه با اندیشمندان و بازرسی از مراکز مهم است که ممکن الزاما بازدید از مراکز نظامی نباشد اما این مراکز هم ممکن است در بخشی از موضوع ذکر شود. 

این مباحث تا چه اندازه در تاریخ نتیجه مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ تاثیر دارد؟
این موضوع حساسیت‌هاي جدی را به وجود آورده است که مذاکرات را تحت تاثیر قرار داده است. در نتیجه ممکن است، مذاکرات تا مدت زمان مشخص شده که ۹ تیر‌ماه است، به نتیجه نرسد. در خوش‌بینانه‌ترین حالت به نظر من مذاکرات تمدید خواهد شد. در بدترین حالت هم ممکن مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ به نتیجه نرسد. به نتیجه نرسیدن هم در شرایطی ایجاد مي‌شود که دو طرف بر این دو مواضع حساس اصرار داشته باشند. این دو موضوع نیز تنها با یک تدبیر و راهکار به نتیجه خواهد رسید که رضایت دو طرف را در بر بگیرد. 

عده‌اي معتقدند ما در شرایط سخت‌تر از پروتکل الحاقی هستیم که این شرایط بازرسی ویژه است. بازرسی ویژه چه تفاوتی با پروتکل الحاقی دارد؟
بازرسی‌ها سه وضعیت را شامل مي‌شوند. ابتدا بازرسی عادی است که در تمامی کشور‌ها انجام مي‌شود. یک بازرسی هم داریم که از بازرسی عادی حادتر است و این بازرسی زمانی است که یک کشور فعالیت هسته‌اي دارد و آژانس حساسیت بیشتری دارد. در این شرایط آژانس با آن کشور وارد بحث مي‌شود. بازرسی سوم به صورت خاص و ویژه است که جمهوری اسلامی ایران در این شرایط قرار دارد. این بازرسی که شامل ما مي‌شود، بدترین نوع بازرسی است. این بازرسی در‌خصوص کشورهایی انجام مي‌شود که موارد انحرافی دارند. البته کشور ما این موارد را ندارد و متاسفانه ما را متهم به مشکوک بودن در زمینه هسته‌اي کرده‌اند و پرونده ما را به شورای امنیت ارجاع داده‌اند. ایران در وضعیتی است که تحریم را تجربه کرده است، پرونده ما در شورای امنیت قرار دارد و شرایط سیاسی سختی را داریم. ایران قصد دارد این شرایط را به وضعیت پایین‌تر و در نهایت شرایط عادی برگرداند. آنها برای بازگشت به شرایط عادی تقاضا‌هایی از ما دارند که ممکن است در پروتکل الحاقی وجود داشته باشد. تفسیر وسیع موجود در پروتکل الحاقی مشکلاتی را به وجود آورده است. بحث دسترسی در پروتکل الحاقی آمده است اما هیچ زمانی اسرار نظامی کشوری در معرض دسترسی دیگران قرار نگرفته است. در صورت عدم وجود حسن‌نیت آژانس این حق را برای خودش احساس مي‌کند که ادعاي بازدید از سایت‌هاي ما را داشته باشد. درست است که ما در وضعیت ویژه هستیم و شرایطی به ما تحمیل شده است اما این شرایط ویژه به خاطر جلوگیری از اقداماتی بوده است که آژانس به صورت غیر‌قانونی خواهان انجام آن بوده است. اگر قرار بود ما شرایط آژانس و گروه ۱+۵ را به هر صورتی که آنها مي‌خواهند بپذیریم، در این صورت مانند خیلی از کشور‌ها یا برنامه هسته‌اي عادی داشتیم یا کلا هیچ برنامه هسته‌اي را در کشور نداشتیم. 

تغییر محل مذاکرات به دلیل جاسوسی رژیم صهیونیستی در چه مرحله‌اي قرار دارد؟
یک زمانی وزیر خارجه ایران و آمریکا در حیاط محل مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ با یکدیگر قدم زدند و عده‌اي به شدت خرده گرفتند که چرا این قدم‌زنی را داشتیم؟ آنهایی که خرده گرفتند حق داشتند، چون رژیم صهیونیستی از هر محلی جاسوسی مي‌کند. اگر این تغییر در مذاکرات ایجاد شد، نباید بدون فکر نقد کنیم. شک تیم مذاکره‌کننده ما در‌خصوص محل مذاکرات نیز به جا بوده است. در شرایط فعلی باید محل مذاکرات را تغییر بدهیم. در صورت تغییر نیز امکان جاسوسی وجود دارد زیرا تکنولوژی‌هاي جدید این محدودیت را از بین برده‌اند و امکان جاسوسی برای دولت‌ها وجود دارد. 

ایران پیشنهادی برای محل جدید مذاکرات ندارد؟
اگر قرار باشد، محل مذاکرات تغییر کند، باید توافق دو طرف برای این محل ایجاد شود. این تغییر در حد تغییر ساختمان است و کشور محل مذاکرات دچار تغییر نخواهد شد.
هفتمین دوره از مذاکرات برای نگارش متن توافق جامع در وین آغاز شد و تا روز یکشنبه به مذاکره ادامه دادند و بامداد دوشنبه به تهران بازگشتند. مهلت خودخوانده ایران و گروه ۱+۵ برای نگارش متن توافق جامع روز نهم تیر‌ماه به سر خواهد رسید. جمهوری اسلامی ایران گفته است که مقید به زمان نیست و در‌پی توافقی خوب است. سید‌عباس عراقچی و مجید تخت‌روانچی نیز برای ادامه مذاکرات به تیم مذاکره‌کننده ملحق خواهند شد. دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران نیز گفته است: محتوای توافق با ۱+۵ برای ما مهم است و توافق خوب را هرگز فدای زمان و ضرب‌الاجل نمی‌کنیم.