چند صباحی است که فرش قرمز ایران برای استقبال از هيئتهای خارجی پهن است و آن طور که از شواهد و قرائن برميآید قرار نیست به این زودیها نیز این فرش جمع شود چرا که به اعتقاد کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی با توجه به جمعبندی توافق صورت گرفته؛ از این به بعد حجم قابل توجهی از سرمايهگذاران رهسپارایران خواهند شد اما این موضوع نميتواند اتفاق خوبی برای اقتصاد باشد.
این کارشناسان با نیم نگاهی به نیمه خالی لیوان و این حضورخارجیها این نکته را عنوان ميکنند که اگر رویه ای که تاکنون در خصوص حضور سرمايهگذاران خارجی در پیش بوده تداوم یابد نتیجهای حاصل نخواهد شد مگر آنکه دروازههای بازار ایران برای کالاهای این شرکتها بازتر شود . رویهای که در طول این سالها وجود داشته و حاصلی جز ورشکستگی تولید ؛ خروج بیرویه ارز و سرازیر شدن سرمایههای لازم به بخشهایی که رشد اقتصادی را در پی ندارد نداشته است. این کارشناسان براین اعتقادند که اگر بناست این سرمايهگذاریها به نتیجه مطلوب برسد در حال حاضر که در مرحله گفتمان هستیم باید برنامه ای برای سرمایههایی که قرار است وارد كشورشود تدوین کنیم و در غیر این صورت اتفاقی جز اینکه شاهد ورود کالاهای خارجی که نمونه آن در داخل تولید ميشود نخواهیم داشت.
حرکت در مسیر درست
مهدی تقوی با تشریح مزیتهای اقتصادی ایران برای حضور سرمايهگذاران به سیاستروزگفت: قدر مسلم وجود ظرفیتهای بکر، نیروی کار و نهادههای تولید ارزان موجب ميشود تا ایران بازار مناسبی برای سرمايهگذاری باشد اما نکته مهم در کنار این اشتیاق سرمايهگذاران و ورود مکرر آنها آن است که پولی که ميآید در محل صحیح خود سرمايهگذاری شود تا بتواند گرهای از مشکلات حوزه باز کند.
وی افزود: اینکه بنا باشد برای سرمايهگذار خارجی بدون برنامه فرش قرمر پهن شود مطلوب نبوده و نکته اصلی آن است که به گونهای برنامهریزی شود که مشکلی ازتولید در بحث تامین مواد اولیه ؛تجهیزات و ...حل شود.
به اعتقاد وی سرمايهگذاری خارجی اگر منجر به ورود تکنولوژی جدید و تجهیزات و در نهایت بالا رفتن بهره وری در تولید شود میتواند مطلوب باشد و در غیر این صورت اگربنا باشد بازار مصرفی را برای محصولات خارجی مهیا کنیم نه تنها درد اقتصاد حل نمیشود که روز به روز با رکود تولید این مشکلات دو چندان تر ميشود.
این استاد دانشگاه براین باور است که اگر واحدهای تولیدی قدرت از دست رفته خود را به دست آورند میتوانند بازدهی مطلوبی را ایجاد کنند و همین مسئله به رونق تولید منجر خواهد شد منوط به آنکه مسیر درستی برای سرازیر شدن سرمايهگذاری مهیا شود .
۷۰ میلیارد دلار واردات
موسیالرضا ثروتی عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در خصوص ورود هيئتهای خارجی به ایران و نوع نگاهی برخی از سرمايهگذاران به ایران به عنوان بازار مصرف به سیاست روز گفت:هرچند سیل گسترده ای از سرمايهگذاران به کشور وارد شده اما هنوز اقدام خاصي نشده و در حال حاضر تنها جلسات برگزاري و گفتوگو انجام ميشود و سپس در مرحله بعد و در صورت انجام اقدام عملی این اقدامات قابل نقد و بررسي است.
وی افزود: در حال حاضر گروه هاي مختلف ميآيند که نیازها و بازار ايران را ميشناسند اما متاسفانه نمايندگان و بازرگاني ما ضعيف عمل ميکنند و در بحث اقتصاد مقاومتي هم جديت لازم را ندارند.
این نماینده مجلس تصریح کرد: بررسیها نشان ميدهد وزراي ساير کشورها و نمايندگان آنها دقيقترين اطلاعات را جمعآوري کرده و نياز ايران به بخشهای بازرگانی خود ارسال ميکنند و همین باعث ميشود تا نمایندگان و هيئتهای تجاری این کشورها با اطلاعات دقيق ميآيند.
وی افزود: هيئتها و نمایندگان خارجی نياز ما را ميدانند و اين اطلاعات را رايزنهاي اقتصاد سفارتخانه در اختيار دستگاهها ميدهند و آنها با اطلاعات بيشتر ميآيند و دقیقا براساس خواسته و نیاز ما پروژههای خود را تعریف میکنند.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با اشاره به رقم واردات گفت: در حال حاضر ۷۰ ميليارد دلار واردات به کشور داريم واین اصلا اتفاق خوبی نیست.
وی افزود: در زمان پسا تحریم و با رفع برخی مشکلات ما برای توسعه در بخشهای مختلف نیازمند تجهیزات و ماشین آلات مختلف هستیم و هيئتهای خارجی به این مسئله واقفند و همین سبب ميشود وقتی به ایران ميآیند متناسب با نیاز ما طرحهای خود را ارایه کنند.
عضوکمیسیون برنامه و بودجه تصریح کرد: با وجود این نیازها اگر متولیان اقتصادی کشور برنامهريزي هماهنگ و مناسب با یکدیگر داشته باشند ميتوانند به گونهای عمل کنند که در دوران پساتحريم به مشکل برنخوريم.
ناهماهنگی متولیان
ثروتی با تاکید براین موضوع که اکثر مسئولين اقتصادي هماهنگ نيستند تصریح کرد:هرگاه اعتراضی نسبت به واردات مطرح ميشود هر وزارت خانه آن را برگردن دیگری مياندازد مثلا وزارت صنعت ميگويد تقصير گمرک است و بالعکس ...
وی با بیان اینکه بسیاری از مسئولين اقتصادي ضعيف عمل ميکنند خاطرنشان کرد: بررسی عدم اجرای برنامههای اقتصادی و پروژه خای از این دست نشان ميدهد که ارتباط هماهنگ و تنگاتنگی وجود ندارد و این مسئله سبب شده تا آسيب جدي ناشی از واردات بر اقتصاد وارد شود و شاهد آثار مخرب آن باشیم.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس تداوم این روند را مصيبت دانست و گفت: سازمان مديريت و برنامهريزي تسلطي بر مديريت و برنامهريزي ندارد وهمین باعث شده تا وزارت خانهها همديگر را متهم ميکنند کسي که حرف آخر را بزند وجود ندارد.
وی با اشاره به اینکه این ناهماهنگی در داخل روند اقتصاد از جمله سرمايهگذاری و واردات را مختل کرده است تصریح کرد: اين ناهماهنگی به هم ريختگي در داخل ايجاد کرده و اميدواريم متولیان فکری به حال آن کنند چرا که عدم کنترل گمرک و برخی نهادها منجر به واردات بیرویه شده و موجب شده تا آمار قاچاق کالا به بيش از ۲۰ ميليارد دلار برسد و این در شرایطی است که تولید شرایط مطلوبی ندارد.
وی ابراز امیدواری کرد تا مسئولين بیش از ورود هر نوع سرمايهگذار خارجی فکری به حال واردات بيرويه داشته باشند چرا که اگر مجریان در این زمینه هماهنگ و با عزم جدی عمل کنند شاهد چنین مشکلاتی نخواهیم بود.