براساس مفاهيم ادبي عموما داستانهايي که دارای عوامل تخیلی بسیار و شخصیتهاي خارقالعاده و عجیب و شگفت باشند و از سوي ديگر امکان وقوع ماجراهای آنها دور از ذهن و غیرممکن است "افسانه" نامیده ميشوند. هرچند محققان ادبی معتقدند که افسانهها از قدیمیترین نوع ادبیات هستند اما برخي اظهارنظرهاي ادبي از سوي متوليان اقتصادي دولت قدمت اين قبيل افسانه را به عمري كمتر از ۲ تا ۳ سال نسبت ميدهند و معتقدند گفتههاي مديران دولت دهم در برخي پروژهها افسانهاي بيش نيست.
معاون وزير راه و شهرسازي چندي پيش با بیان اینکه زمین رایگان در مسکن مهر یک افسانه است درخصوص طرح مسكن مهر مدعي شد: زمین که رایگان نمیتواند باشد بلکه در این پروژه به دنبال این بودند که مسکن را در بیرون از شهر بسازند تا قیمت زمین ارزان تمام شود. وي با تاكيد بر اين موضوع مدعي شد: اینگونه نیست که قیمت زمین صفر باشد، چون آمادهسازی زمین ۴۵۰ هزار تومان هزینه دارد و زمین بیرون شهر که به نظر مجانی است در عمل با زیرساختها و آمادهسازی که صورت ميگیرد مشخص ميشود که چه هزینه هنگفتی دارد.
اين گفتههاي مظاهريان در كنار ساير موارد مطروحه از سوي وي مبني بر اين كه شاخص دسترسی به مسکن در کشور ۱۲ سال است و اگر یک خانوار متوسط ۱۲ سال تمام درآمد خود را جمع کند و هیچ چیزی نخورد ميتواند صاحب خانه شود، موجب شد تا سوالات مبهم ديگري در ذهن مردم و كارشناسان اقتصادي از جمله كارشناسان حوزه مسكن متبادر شود. سوالاتي از اين دست كه مسكن مهر فارغ از آنكه ميراث تلخ دولت قبلي باشد يا نباشد؛ وعدهاي است كه بايد به سرانجام برسد.
افسانهاي دو ساله
اظهارات معاون وزير راه درخصوص مسكن از جمله مسكن مهر و افسانههاي مربوط به آن در حالي مطرح ميشود كه تنها ۲ سال گذشته و درست در زمان دولت دهم همواره بر اين موضوع تاكيد ميشد كه دولت نهم و دهم طرح مسكن مهر را براي خانهدار کردن قشرهاي کمدرآمد اجرايي كرده كه طبق آن دولت با واگذاری زمین رایگان سعی دارد خانهسازی را تشویق کند.
در زمان اجرايي شدن پروژه مسكن مهر در دولت نهم سعیدیکیا، وزیر مسکن و شهرسازی وقت، طرح مسکن مهر را سیاست اصلی دولت نهم برای پاسخگویی به مخاطبان اصلی را اعلام کرد و مدعي شد به موجب این طرح سالانه تعداد یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد مسکونی، زمین در سطح کشور واگذار میشود. بعد از وي وزير مسكن و شهرسازي دولت دهم يعني علی نیکزاد اعلام كرد: از ابتدای دولت نهم بالغ بر ۴ ميليون و ۴۰۰ هزار واحد مسکن مهر در شهرها و روستاها شروع به ساخت شدهاند که نیمی از این تعداد در روستاها بودهاند که تعداد يك ميليون و ۵۰۰ هزار از این تعداد تا خرداد ۹۲ تحویل داده شده و مابقی مسکنهای روستایی میبایست تا پایان دولت دهم تحویل داده شوند. در حوزه مسکن مهر شهری حدود يك ميليون و ۲۰۰ هزار واحد تکمیل شده و مابقی همچنان در دست ساخت هستند که تکمیل و تحویل آنها به دولت یازدهم کشیده میشود.
اغراق نكنيم
كارشناسان حوزه مسكن با اشاره به اينكه طرح مسكن مهر پس از افزایش شدید قیمت مسکن در ایران شروع شد ميگويند: این طرح عموماً در حاشیه شهرها بوده و فکری برای امکانات گوناگون نظیر آب و برق آنها نشده بود اما اينكه دولت يازدهم بر اين موضوع تاكيد كند كه زمين رايگاني در كار نبود تا حدود زيادي اغراق است.
كارشناسان حوزه مسكن و شهرسازي با بيان اينكه همزمان با اجراي طرح مسكن مهر مقرر شد تا بخشي از آورده ايجاد اين مسكن به عهده متقاضيان باشد ميگويند: در دولت دهم از حدود ۲.۲ ميليون نفر متقاضي مسكن مهر در حدود يك ميليون نفر موفق به دريافت مسكن مهر شدند كه بخشي از آورده ساخت مسكن را خود تقبل كرده بودند كه بخشي در اواسط كار و بخش ديگر را در انتهاي كار پرداخت كردند.
اين گروه ميافزايند: فارغ از اين موضوع كه مسكن مهر سالهاي سال اثرات خود را در اقتصاد كشور گذاشته است از اين منظر كه مكانهاي انتخاب شده براي ايجاد مسكن تنها خوابگاهي بيش نبوده و صرفا يك چارديواري بيش نيست از مشكلات متعددي رنج ميبرد كه بايد به دست متوليان حل شود و حال اينكه متوليان موضوع پرداخت پول براي زميني كه قرار بود رايگان باشد را مطرح ميكنند معضلات اين طرح را دوچندان خواهد كرد.
اين كارشناسان اقتصادي نبود ساير زيرساختها براي اين خوابگاهها را مدنظر قرار داده و ميگويند: زيرساختهايي مانند آب، برق، تلفن، گاز و... از جمله مواردي است كه بايد فراهم شود اما با اين اظهارنظرها وجهه ديگري پيدا ميكند.
ميراث هرچند تلخ بايد به سرمنزل برسد
تحليلگران حوزه مسكن با اعلام اينكه اجرايي شدن مسكن مهر منجر شد تا بخش خصوصي روال ساخت مسكن خودر ا پيگيري نكند ميگويند: از آنجايي كه تصور ميشد طرح مسكن مهر در كوتاهترين زمان ممكن ميسر و اجرايي خواهد شد اين بخش دست از پيگيري فعاليت خود برداشتند و هرچند پيشبيني شده بود كه تا پايان عمر دولت دهم اين پروژهها تحويل داده شود اما در نهايت در حدود ۵۰ درصد اين پروژهها تحويل داده شد و مابقي به قول متوليان دولت يازدهم ميراث تلخي شد كه معضلات اقتصاد كشور را دو چندان كرده است.
اين كارشناسان در ادامه برآورد متوليان از صاحبخانه شدن مردم در مدت ۱۲ سال را مدنظر قرارداده و ميگويند: اگر مدنظر متوليان حداقل حقوق و كارگري باشد كه طبق قانون وزارت كار پرداخت ميشود و حدودا ۷۰۰ هزار تومان است را مبنا قرار دهيم مجموع اين پرداختي درپايان يكسال رقمي حدود ۸ ميليون و ۴۰۰ هزار تومان ميشود كه اين رقم اگر در ۱۲ سال ضرب شود به عبارتي رقمي حدود ۱۰۰ميليون ميشود كه اگر هر مترمربع مسكن مهر را مبنا خريد يك خانه ۱۰۰ متري قرار دهيم اين رقم ميتواندآن را پوشش دهد البته مشروط بر آنكه تا ۱۲ سال آينده هر مترمربع مسكن مهر به همين رقم فروخته شود و تورم و رشد قيمتي شامل آن نشود.
اين كارشناسان با غيرواقعي خواندن اين قبيل اظهارنظرها اين نكته را عنوان ميكنند كه هرچند طرح مسكن مهر با مشكلات متععدي از جمله غيركارشناسانه بودن همراه است اما آنچه دولت قبل به مردم وعده داد اين بود كه زميني كه متولي آن دولت است در اختيار متقاضيان قرار گيرد و اينكه مشكلات اين طرح به حدي است كه متوليان نميتوانند از پس آن برآيند مسالهاي نيست كه با اين قبيل اظهارنظرهاي غيرواقعي تمام اميدها را نااميد كرد و تنها با محكوم كردن مشكلات اين طرح به سمتي حركت كرد كه ماحصلي نداشته باشد.
تا دهه فجر مسکن مهر شهرهای جدید به اتمام میرسد
مدیرعامل عمران شهرهای جدید ایران با بیان اینکه به غیر از پردیس پروژه مسکن مهر تا دهه فجر امسال در تمام شهرهای جدید کشور به اتمام میرسد، گفت: مردممحوری در ساخت و ساز از اهداف اصلی ماست.
محسن نریمان با بیان اينكه تا دهه فجر امسال پروژه مسکن مهر را به غیر از شهر پردیس، در تمام شهرهای جدید کشور به اتمام خواهیم رساند، اظهار کرد: وظیفه تکمیل و تحویل پروژههاي مسکن مهر شهرهای جدید کشور از سال ۹۲ به ما محول شده و برای محقق شدن شعار سال باید تلاش بسیاری کنیم تا به نتیجه مطلوب برسیم. وی تصریح کرد: به غیر از پردیس که پروژه مسکن مهر در این شهر نسبت به دیگر شهرها دیرتر کلید خورد، افتتاح هیچ پروژه مسکن مهری بعد از دهه مبارک فجر قابل قبول نخواهد بود.
وی با اشاره به تأکید وزیر راه و شهرسازی مبنی بر اینکه ما وارث پروژه مسکن مهر هستیم، افزود: مردم محوری در ساخت و ساز از اهداف اصلی ما است که با انتخاب افراد متخصص و معین برای شهرهای مهم، باید بیشتر و ویژهتر کار کنیم.
معاون وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: برای حل مشکلات تأمین هزینههاي روبنایی مسکن مهر از تهاتر زمین به طور مستقیم عبور کردهایم و از شیوه نوین واگذاری استفاده ميکنیم که در این روش زمینهاي پردیس با قیمت کارشناسی شده به بانک مسکن واگذار شد. نریمان بیان کرد: در کنار تکمیل واحدهای مسکن مهر، تلاش ميکنیم خدمات زیربنایی و روبنایی در شهرهای جدید برای شهروندان فراهم شود که واگذاری زمینهاي پردیس به بانک مسکن که به صورت آزمایشی در حال اجرا ميباشد، طرح خوبی است و قابل اجرا در دیگر شهرها نیز خواهد بود.