جهان امروز در کنار استمرار نسل کشی در غزه، اشغالگری گسترده صهیونیست‌ها در سوریه و لبنان، عملیات‌های موشکی و پهپادی یمنی‌ها که معادلات منطقه را دگرگون کرده است، جنگ تعرفه‌ای آمریکا با سایر کشورها و... با بحرانی به نام تشدید تنشها میان هند و پاکستان مواجه است که می‌تواند شبه قاره را به فاجعه بکشاند.
این تنشها با طرح اتهاماتی از سوی دو کشور علیه یکدیگر در حالی شدت گرفته است که دیروز عراقچی وزیر امور خارجه کشورمان به پاکستان سفر کرد. ایران و پاکستان امروز نه صرفا در قالب یک همسایه بلکه در چارچوب برادران و دوستانی شناخته می شوند که سرنوشتی مشترک را برای یکدیگر ترسیم می‌کنند. طرفین در چارچوب دیپلماسی همسایگی تلاش کرده‌اند تا تمامی مولفه های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و امنیتی و نظامی را برای ارتقای همه جانبه روابط و البته تاثیرگذاری مثبت آن بر کل منطقه به کار گیرند. تشکیل پایانه‌های مرزی، امضای توافقنامه‌های امنیتی راهبردی، برگزاری رزمایش های نظامی و تاکید بر مبارزه واحد با تروریسم و تهدید کنندگان امنیت منطقه در قالب روابط دو جانبه و نیز مواضعی واحد در باب تحولات منطقه و جهان از جمله حمایت از فلسطین و محکوم سازی جنایات رژیم صهیونیستی نمودی از این رفتارهاست. بر این اساس سفر عراقچی به پاکستان را می‌توان ادامه راه رایزنی‌ها و تعاملات دو کشور دوست و برادر دانست که مورد تاکید و توجه طرفین است.
در همین حال جمهوری اسلامی ایران در کنار تعامل و روابط همه جانبه با کشورهای منطقه همواره تاکید دارد که امنیت همسایگان و منطقه را امنیت خود می‌داند و در این راه از هیچ اقدامی فروگذار نبوده است چنانکه در راه تحقق امنیت سراسری در منطقه هزینه‌های مالی و انسانی بسیاری پرداخته است. تهران همواره تلاش نموده تا اختلافات میان کشورهای منطقه بر پایه تعامل و گفت و گو حل و فصل شود و در این راستا نیز نقش واسطه‌ای بی طرف و عادل را ایفا کرده است.
تهران همواره نگاهی بی‌طرفانه و منطق گرایانه به میانجی گری داشته است که برگزاری چندین نشست میان طالبان و سایر گروه‌های افغانستانی، نقش آفرینی در قفقاز جنونی و منازعه باکو و ایران و... در این چارچوب قابل طرح است.
در این میان تنشها میان پاکستان و هند شرایطی بحرانی را به منطقه حاکم ساخته است. این تنشها از یک سو خطر جنگ میان دو قدرت هسته‌ای را شدت داده است و از سوی دیگر سوء استفاده گروه‌های تروریستی از این وضعیت می تواند امنیت منطقه را بیش از پیش تشدید نماید در عین آنکه بازیگران بیرونی نیز برآنند تا با دامن زد به این تنش ها زمینه دخالت در امور منطقه و نیز گرفتار سازی همسایگان در جنگ تسلیحاتی و تنش های فرسایشی به جای رویکرد تعاملی و پیشرفت سراسری را رقم زنند. هر چند که غرب ادعا دارد این تحرکات برای مقابله با چین است اما حقیقت آن است که آتش افروزی آنها علیه سراسر منطقه است چرا که آنها پویایی و شراکت همه جانبه کشورهایی همچون چین، روسیه، پاکستان، هند، افغانستان، ایران و اسیای مرکزی در قالب روابط دو جانبه و اتحادیه‌های منطقه‌ای همچون شانگهای و بعضا بریکس را پایان بخش یک جانبه گرایی نظام سرمایه داری در جهان می‌دانند و برای برهم زدن آن از هیچ اقدامی از جمله اختلاف افکنی فروگذار نیستند چنانکه به واسطه این مداخلات سالهاست که خط لوله صلح و نیز طرح یک جاده یک کمربند و تشکیل کریدورهای منطقه‌ای به تاخیر افتاده است. در چنین شرایطی سفر آقای عراقچی به پاکستان و سپس به هند گام عملی ایران برای کاهش تنشها در منطقه ، همگرایی همسایگان علیه تروریسم و عوامل بحران‌ساز و مداخلات بحران ساز بیگانگان در منطقه است. رویکردی که دیپلماسی فراگیر و امنیت ساز ایران و دروغین بودن ادعای انزوای ایران را بر همگان اشکار می سازد.
به هر تقدیر نباید فراموش کرد که ایران و شبه قاره دارای روابطی تاریخی بوده و زبان و فرهنگ پارسی سالهای بیشماری نقطه اشتراک میان طرفین بوده است و امروز این پیشینه تاریخی می‌تواند نقطه قوتی برای میانجی گری ایران و کاهش تنشها در شبه قاره باشد. تهران همچنان کلید ثبات و امنیت منطقه و رفع تنشها میان همسایگان است که ریشه در تفکرات همگرایانه و همسایه محور ایران و آگاهی واقع بینانه آن پیرامون پیامدهای سهمگین نزاع و تنش در جمع همسایگان و ماهی گیری بیگانگان از این آب گل‌الود برای رسیدن به اهداف سلطه گرایانه دارد. مولفه‌هایی که کشورهای منطقه با تکیه بر آن می‌توانند به کاهش اختلافات و رسیدن به فصولی مشترک از تعامل و همگرایی دست یابند.
این تنشها با طرح اتهاماتی از سوی دو کشور علیه یکدیگر در حالی شدت گرفته است که دیروز عراقچی وزیر امور خارجه کشورمان به پاکستان سفر کرد. ایران و پاکستان امروز نه صرفا در قالب یک همسایه بلکه در چارچوب برادران و دوستانی شناخته می شوند که سرنوشتی مشترک را برای یکدیگر ترسیم می‌کنند. طرفین در چارچوب دیپلماسی همسایگی تلاش کرده‌اند تا تمامی مولفه های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و امنیتی و نظامی را برای ارتقای همه جانبه روابط و البته تاثیرگذاری مثبت آن بر کل منطقه به کار گیرند. تشکیل پایانه‌های مرزی، امضای توافقنامه‌های امنیتی راهبردی، برگزاری رزمایش های نظامی و تاکید بر مبارزه واحد با تروریسم و تهدید کنندگان امنیت منطقه در قالب روابط دو جانبه و نیز مواضعی واحد در باب تحولات منطقه و جهان از جمله حمایت از فلسطین و محکوم سازی جنایات رژیم صهیونیستی نمودی از این رفتارهاست. بر این اساس سفر عراقچی به پاکستان را می‌توان ادامه راه رایزنی‌ها و تعاملات دو کشور دوست و برادر دانست که مورد تاکید و توجه طرفین است.
در همین حال جمهوری اسلامی ایران در کنار تعامل و روابط همه جانبه با کشورهای منطقه همواره تاکید دارد که امنیت همسایگان و منطقه را امنیت خود می‌داند و در این راه از هیچ اقدامی فروگذار نبوده است چنانکه در راه تحقق امنیت سراسری در منطقه هزینه‌های مالی و انسانی بسیاری پرداخته است. تهران همواره تلاش نموده تا اختلافات میان کشورهای منطقه بر پایه تعامل و گفت و گو حل و فصل شود و در این راستا نیز نقش واسطه‌ای بی طرف و عادل را ایفا کرده است.
تهران همواره نگاهی بی‌طرفانه و منطق گرایانه به میانجی گری داشته است که برگزاری چندین نشست میان طالبان و سایر گروه‌های افغانستانی، نقش آفرینی در قفقاز جنونی و منازعه باکو و ایران و... در این چارچوب قابل طرح است.
در این میان تنشها میان پاکستان و هند شرایطی بحرانی را به منطقه حاکم ساخته است. این تنشها از یک سو خطر جنگ میان دو قدرت هسته‌ای را شدت داده است و از سوی دیگر سوء استفاده گروه‌های تروریستی از این وضعیت می تواند امنیت منطقه را بیش از پیش تشدید نماید در عین آنکه بازیگران بیرونی نیز برآنند تا با دامن زد به این تنش ها زمینه دخالت در امور منطقه و نیز گرفتار سازی همسایگان در جنگ تسلیحاتی و تنش های فرسایشی به جای رویکرد تعاملی و پیشرفت سراسری را رقم زنند. هر چند که غرب ادعا دارد این تحرکات برای مقابله با چین است اما حقیقت آن است که آتش افروزی آنها علیه سراسر منطقه است چرا که آنها پویایی و شراکت همه جانبه کشورهایی همچون چین، روسیه، پاکستان، هند، افغانستان، ایران و اسیای مرکزی در قالب روابط دو جانبه و اتحادیه‌های منطقه‌ای همچون شانگهای و بعضا بریکس را پایان بخش یک جانبه گرایی نظام سرمایه داری در جهان می‌دانند و برای برهم زدن آن از هیچ اقدامی از جمله اختلاف افکنی فروگذار نیستند چنانکه به واسطه این مداخلات سالهاست که خط لوله صلح و نیز طرح یک جاده یک کمربند و تشکیل کریدورهای منطقه‌ای به تاخیر افتاده است. در چنین شرایطی سفر آقای عراقچی به پاکستان و سپس به هند گام عملی ایران برای کاهش تنشها در منطقه ، همگرایی همسایگان علیه تروریسم و عوامل بحران‌ساز و مداخلات بحران ساز بیگانگان در منطقه است. رویکردی که دیپلماسی فراگیر و امنیت ساز ایران و دروغین بودن ادعای انزوای ایران را بر همگان اشکار می سازد.
به هر تقدیر نباید فراموش کرد که ایران و شبه قاره دارای روابطی تاریخی بوده و زبان و فرهنگ پارسی سالهای بیشماری نقطه اشتراک میان طرفین بوده است و امروز این پیشینه تاریخی می‌تواند نقطه قوتی برای میانجی گری ایران و کاهش تنشها در شبه قاره باشد. تهران همچنان کلید ثبات و امنیت منطقه و رفع تنشها میان همسایگان است که ریشه در تفکرات همگرایانه و همسایه محور ایران و آگاهی واقع بینانه آن پیرامون پیامدهای سهمگین نزاع و تنش در جمع همسایگان و ماهی گیری بیگانگان از این آب گل‌الود برای رسیدن به اهداف سلطه گرایانه دارد. مولفه‌هایی که کشورهای منطقه با تکیه بر آن می‌توانند به کاهش اختلافات و رسیدن به فصولی مشترک از تعامل و همگرایی دست یابند.
قاسم غفوری
