واژه مذاکره با آمریکا همچنان از سوی برخی از جریانها و گروههای سیاسی و اقتصادی مطرح میگردد در حالی که همزمان نیز رسانهها و دولتهای غربی و شرکایشان با حفظ این کلید واژه به دنبال شرطی ماندن اقتصاد ایران هستند تا در فضای خودتحریمی، در تاب آوری اجتماعی شکمسته شده و ایران تسلیم زیاده خواهیهای غرب گردد. در میان این هیاهوها اما گفتاری از ترامپ رئیس جمهور آمریکا و واکنشها به آن رسما وضعیت مذاکره را مشخص ساخته و نشان داده که دیوار تفکر تسلیم سازی و آپارتاید علمی غرب فرو نمیریزد.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا در سخنانی معنا دار آغاز فوری آزمایشهای جدید تسلیحات هستهای را اعلام کرد.هر چند که ترامپ ادعا میکند که این فرمان را به خاطر اقدامات هستهای اخیر روسیه صورت داده است اما حقیقت آن است که رفتارهای تهدید آمیز یک جانبه آمریکا و یا در قالب ناتو از جمله رزمایش هستهای اخیر ناتو، اصرار آمریکا به گزینه نظامی و تسلیم سازی به جای دیپلماسی زمینه ساز احساس خطر در میان سایر کشورها شده است که نتیجه آن را در رویکرد آنها به تقویت توان نظامی و دفاعی از جمله هستهای می توان مشاهده کرد.
دستور ترامپ اعلام رسمی رقابت هستهای در جهان است که نه تنها کشورهای دارنده این تسلیحات بلکه بسیاری دیگر از کشورها را نیز وارد این عرصه خواهد کرد که در کنار صرف هزینههای اقتصادی کلان، تنشها و تهدیدات امنیتی بیشماری نیز به همراه خواهد داشت. فرمان ترامپ را باید اقدامی علیه صلح و امنیت جهان دانست که فضایی از رعب و وحشت و رقابت ناسالم هستهای را رقم خواهد زد. در این میان طرح ترامپ دارای نکاتی قابل توجه و کلیدی است. نخست آنکه ترامپ در حالی به دنبال آزمایش هستهای در کنار نوسازی تسلیحات هستهای است که آمریکا حاضر به پذیرش حقوق هستهای سایر کشورها برای داشتن غنی سازی صلح آمیز هستهای نیست چنانکه ترامپ هرگونه توافق هستهای با ایران را مشروط به برچیدن تمام غنی سازی ایران و اعمال محدودیتهای گسترده بر موشکهای ایران کرده است حال آنکه بر اساس ان پی تی و پادمان کشورها حق غنی سازی را داشته و تمام گزارشهای آژانس نیز بر صلح آمیز بودن و بویژه مصارف دارویی و پزشکی فعالیتهای هستهای ایران اذعان کرده است.
جهان این سوال را دارد که آمریکا چگونه در اپارتاید علمی حق دیگران را نادیده می گیرد و خود به دنبال اقدامات غیر صلح آمیز هستهای است. دوم آنکه اکنون این سوال از اروپا مطرح است که چگونه با نادیدن همکاری ایران با آژانس و اثبات صلح آمیز بودن فعالیت هستهای اش اسنپ بک را فعال میسازد حال آنکه در برابر سخنان ترامپ سکوت کرده و هیچ واکنشی نشان نمیدهد. رفتارهای فاجعهبار اروپاییها زمانی بیشتر نمود مییابد که سخنگوی کمیسیون اروپا در حالی سخنان هستهای پوتین را محکوم و ضد امنیت جهان نامید که همزمان درباره تصمیم اخیر دولت آمریکا برای بررسی ازسرگیری آزمایشهای تسلیحات هستهای گفت: «ما این موضوع را دیدهایم و ارجاع میدهیم به مقامات مربوطه. تا جایی که میدانیم، ایالات متحده از دهه ۹۰ میلادی تاکنون هیچ آزمایش انفجاری هستهای انجام نداده است.نباید روسیه و آمریکا را در یک دسته قرار داد. در اینجا، درباره روسیه صحبت میکنیم» سکوت و حتی حمایت اروپا از اقدام ترامپ دروغین بودن ادعاهای آنها و سیاسی بودن اقداماتشان در مسائلی همجون اسنپ بک را آشکار ساخته و بار دیگر اثبات می کند که اروپا نه یک بازیگر مستقل بلکه مهرهای در بازی آمریکایی بدون هیچ استقلالی است.
سوم آنکه جامعه جهانی در انتظار واکنش آژانس بینالمللی انرژی اتمی و شخص گروسی مدیر کل آژانس در برابر این اقدام آمریکاست. آژانس موظف به منع اشاعه تسلیحات هستهای است لذا مقابله و بازخواست آمریکا از وظایف عینی آن است. اکنون جهان نظارهگر رفتار آژانس و شخص گروسی است که سکوت آنها در برابر آمریکا یک رسوایی بزرگ و تشدید کننده نگاه بدبینانه اعضا نسبت به بی طرفی و حرفهای و فنی بودن عملکرد آژانس است. سکوت و بی تفاوتی آژانس در قبال فرمان ترامپ سندی اشکار بر حقانیت مواضع کشورهایی همچون ایران است که آژانس را نهادی وابسته به غرب و گروسی را جاسوسی میداند که زمینه ساز جنایتی همچون حمله نظامی آمریکا و رژیم صهیونیستی به ایران شده است. این روزها گروسی در حالی ایران را بار دیگر تهدید جهان معرفی و خواستار بازرسی از تاسیسات ایران شده است که هیچ واکنشی نسبت به مواضع هستهای ترامپ نداشته است در این شرایط قطعا مذاکره با آژانس که چنین سرسپردگی به آمریکا دارد نمیتواند تامین کننده منافع ایران باشد. رفتار ترامپ و مواضع اروپا و آژانس در قبال آن نشان میدهد که مذاکره با آنها سرابی بیش نیست و راه حل مشکلات کشور را در تکیه بر داشتههای داخلی و بازیگران نظم نوین جهانی همچون بریکس و شانگهای و همگرایی منطقهای باید جستجو کرد.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا در سخنانی معنا دار آغاز فوری آزمایشهای جدید تسلیحات هستهای را اعلام کرد.هر چند که ترامپ ادعا میکند که این فرمان را به خاطر اقدامات هستهای اخیر روسیه صورت داده است اما حقیقت آن است که رفتارهای تهدید آمیز یک جانبه آمریکا و یا در قالب ناتو از جمله رزمایش هستهای اخیر ناتو، اصرار آمریکا به گزینه نظامی و تسلیم سازی به جای دیپلماسی زمینه ساز احساس خطر در میان سایر کشورها شده است که نتیجه آن را در رویکرد آنها به تقویت توان نظامی و دفاعی از جمله هستهای می توان مشاهده کرد.
دستور ترامپ اعلام رسمی رقابت هستهای در جهان است که نه تنها کشورهای دارنده این تسلیحات بلکه بسیاری دیگر از کشورها را نیز وارد این عرصه خواهد کرد که در کنار صرف هزینههای اقتصادی کلان، تنشها و تهدیدات امنیتی بیشماری نیز به همراه خواهد داشت. فرمان ترامپ را باید اقدامی علیه صلح و امنیت جهان دانست که فضایی از رعب و وحشت و رقابت ناسالم هستهای را رقم خواهد زد. در این میان طرح ترامپ دارای نکاتی قابل توجه و کلیدی است. نخست آنکه ترامپ در حالی به دنبال آزمایش هستهای در کنار نوسازی تسلیحات هستهای است که آمریکا حاضر به پذیرش حقوق هستهای سایر کشورها برای داشتن غنی سازی صلح آمیز هستهای نیست چنانکه ترامپ هرگونه توافق هستهای با ایران را مشروط به برچیدن تمام غنی سازی ایران و اعمال محدودیتهای گسترده بر موشکهای ایران کرده است حال آنکه بر اساس ان پی تی و پادمان کشورها حق غنی سازی را داشته و تمام گزارشهای آژانس نیز بر صلح آمیز بودن و بویژه مصارف دارویی و پزشکی فعالیتهای هستهای ایران اذعان کرده است.
جهان این سوال را دارد که آمریکا چگونه در اپارتاید علمی حق دیگران را نادیده می گیرد و خود به دنبال اقدامات غیر صلح آمیز هستهای است. دوم آنکه اکنون این سوال از اروپا مطرح است که چگونه با نادیدن همکاری ایران با آژانس و اثبات صلح آمیز بودن فعالیت هستهای اش اسنپ بک را فعال میسازد حال آنکه در برابر سخنان ترامپ سکوت کرده و هیچ واکنشی نشان نمیدهد. رفتارهای فاجعهبار اروپاییها زمانی بیشتر نمود مییابد که سخنگوی کمیسیون اروپا در حالی سخنان هستهای پوتین را محکوم و ضد امنیت جهان نامید که همزمان درباره تصمیم اخیر دولت آمریکا برای بررسی ازسرگیری آزمایشهای تسلیحات هستهای گفت: «ما این موضوع را دیدهایم و ارجاع میدهیم به مقامات مربوطه. تا جایی که میدانیم، ایالات متحده از دهه ۹۰ میلادی تاکنون هیچ آزمایش انفجاری هستهای انجام نداده است.نباید روسیه و آمریکا را در یک دسته قرار داد. در اینجا، درباره روسیه صحبت میکنیم» سکوت و حتی حمایت اروپا از اقدام ترامپ دروغین بودن ادعاهای آنها و سیاسی بودن اقداماتشان در مسائلی همجون اسنپ بک را آشکار ساخته و بار دیگر اثبات می کند که اروپا نه یک بازیگر مستقل بلکه مهرهای در بازی آمریکایی بدون هیچ استقلالی است.
سوم آنکه جامعه جهانی در انتظار واکنش آژانس بینالمللی انرژی اتمی و شخص گروسی مدیر کل آژانس در برابر این اقدام آمریکاست. آژانس موظف به منع اشاعه تسلیحات هستهای است لذا مقابله و بازخواست آمریکا از وظایف عینی آن است. اکنون جهان نظارهگر رفتار آژانس و شخص گروسی است که سکوت آنها در برابر آمریکا یک رسوایی بزرگ و تشدید کننده نگاه بدبینانه اعضا نسبت به بی طرفی و حرفهای و فنی بودن عملکرد آژانس است. سکوت و بی تفاوتی آژانس در قبال فرمان ترامپ سندی اشکار بر حقانیت مواضع کشورهایی همچون ایران است که آژانس را نهادی وابسته به غرب و گروسی را جاسوسی میداند که زمینه ساز جنایتی همچون حمله نظامی آمریکا و رژیم صهیونیستی به ایران شده است. این روزها گروسی در حالی ایران را بار دیگر تهدید جهان معرفی و خواستار بازرسی از تاسیسات ایران شده است که هیچ واکنشی نسبت به مواضع هستهای ترامپ نداشته است در این شرایط قطعا مذاکره با آژانس که چنین سرسپردگی به آمریکا دارد نمیتواند تامین کننده منافع ایران باشد. رفتار ترامپ و مواضع اروپا و آژانس در قبال آن نشان میدهد که مذاکره با آنها سرابی بیش نیست و راه حل مشکلات کشور را در تکیه بر داشتههای داخلی و بازیگران نظم نوین جهانی همچون بریکس و شانگهای و همگرایی منطقهای باید جستجو کرد.
قاسم غفوری
