دولت عراق متعهد است تا ۲۸ شهریور جاری گروههای تروریستی مسلح در خاک عراق را خلع سلاح کند و آنها را از پادگانهای نظامی که دارند، تخلیه و به اردوگاه هایی که دولت عراق مدنظر قرار دارد، انتقال دهد.
به گزارش ایرنا، «به دلایل متعدد ما به عنوان دولت عراق خود را موظف میدانیم که نگرانیهای امنیتی تهران را از بابت جریانهای تروریستی مستقر در منطقه اقلیم برطرف کنیم و به همین منظور تاکنون بیش از دویست میلیون دلار برای این موضوع هزینه کرده و بیش از سه هزار نیروی ارتش ملی را در سراسر مرزهای ایران و اقلیم مستقر کردهایم...اگرچه تاکنون موفق به خلع سلاح جریانهای کُرد ضدانقلاب شدهایم، اما انتقال همگی آنها به نقاط دیگر هنوز کامل نشده است، ولی با این وجود تلاش زیادی که انجام دادهایم تا طبق زمانبندی تا پایان مهلت تعیین شده در توافق با تهران، انجام این تعهدات را به اتمام برسانیم.»
اینها اظهارات اخیر «محمد شیاع السودانی» نخست وزیر و فرمانده کل نیروهای مسلح عراق در دیدار هیات رسانهای ایرانی است که در خصوص روند اجرایی کردن مفاد توافقنامه امنیتی ایران و عراق همزمان با روزهای پایانی موعد انجام تعهدات توسط این کشور توضیح داده است.
چند روز بعد از اظهارات صبح روز یکشنبه همین هفته بود که «بافل طالبانی» رئیس اتحادیه میهنی کردستان به همراه هیئتی از حزب اتحادیه میهنی کردستان عراق، به منظور دیدار با مقامات جمهوری اسلامی ایران وارد تهران شد. سفری که رسانههای نزدیک به حزب اتحادیه میهنی کردستان اعلام کردند که طی آن طالبانی با برخی از مسئولان ایران دیدارهای مهمی داشته باشد.
در همین ارتباط هم، «قاسم الاعرجی» مشاور امنیت ملی عراق به تازگی در صفحه شخصی خود در فضای مجازی اینطور نوشت که «بغداد تلاش زیادی برای اجرای مفاد توافقنامه امنیتی با ایران انجام میدهد. ما بر تمایل فراوان خود برای تقویت روابط بین دو کشور همسایه در راستای خدمت به منافع دو کشور و دو ملت و افزایش امنیت و ثبات منطقه تاکید میکنیم.»
روابط دیرینه و راهبردی میان ایران با عراق و همکاریهای گسترده میان دو طرف در حوزه های مختلف اقتصادی، تجاری، فرهنگی، سیاسی و البته همکاری های نظامی و امنیتی در کنار روابط عمیق میان ملت های ایران و عراق که یکی از نمادهای آن را میتوان در «مراسم راهپیمایی اربعین» دانست، به عنوان یک الگوی موفق از همکاری های سطح بالا در منطقه غرب آسیا به حساب می آید.
از جمله مصادیق بارز این همکاری ها هم میتوان به «پروژه اتصال خط ریلی شلمچه به بصره» اشاره کرد که اخیرا با حضور نخست وزیر عراق و معاون اول رئیس جمهور ایران در گذرگاه مرزی شلمچه آغاز به کار کرد.
اما در کنار این روابط راهبردی و رو به جلویی که میان دو کشور وجود دارد، همواره یکی از موضوعاتی که در دو سال اخیر به طور خاص در روابط میان ایران و عراق شاهد بودیم افزایش تحرکات و اقدامات گروهک های مسلح مستقر در «اقلیم شمال عراق» علیه منافع و امنیت ملی کشورمان است که منجر به موجی از هشدارهای شدیداللحن از سوی مقامات نظامی و سیاسی کشورمان هم شده است.
یکی از اولین هشدارهای جدی مقامات کشور در این سال ها، از سوی «سردار محمد پاکپور» فرمانده نیروی زمینی سپاه مطرح شد که با اشاره به سوءاستفاده گروهک های تروریستی و مسلح از اقلیم شمال عراق برای ایجاد ناامنی در مناطق مرزی ایران تاکید کرد که ادامه این وضعیت برای ایران قابل تحمل نیست و پاسخ لازم را به آنها خواهیم داد.
البته این هشدارها چندین مرتبه هم منتج به ضربه ای هدفمند از سوی «نیروهای مسلح کشورمان» به مقر فرماندهان برخی از گروهک های مسلح مستقر در اقلیم کردستان در سال های اخیر هم شده است که آن را در قالب حقوق و قوانین بین المللی میتوان قلمداد کرد.
پس از کش و قوس های بسیار در این مساله، نهایتا با همکاری و هماهنگی میان دستگاه های دیپلماسی و سایر نهادهای مرتبط با این مساله (ارسال پیام های مختلف دیپلماتیک به مقامات بغداد و اربیل جهت کنترل موضوع گروه های مستقر در اقلیم شمالی عراق و مطرح کردن این موضوع در دیدارهای رسمی و غیر رسمی سیاسی میان مقامات دو طرف)، اقدامات دیپلماتیک توامان با ضربات نیروهای مسلح کشورمان به مقرات و مواضع نیروهای که پیشتر بدان اشاره شد به نتایج مثبتی رسید.
در واپسین روزهای سال ۱۴۰۱ بود که «دریابان علی شمخانی» دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران با سفری که به عراق انجام داد، توافقنامه همکاریهای مشترک امنیتی میان ایران و عراق را با نخست وزیر آن کشور به امضا رساند.
دو خواسته مهم ایران در قبال این گروهها که در توافقنامه نیز وجود دارد این است که، مسئولین اربیل و بغداد باید نسبت به «اخراج یا خلع سلاح» این گروهها اقدام نمایند تا منبع ناامنی و بی ثباتی مرزهای غربی و شمال غربی کشورمان ریشه کن شود. ایران بیش از دو دهه «صبر راهبردی» در این زمینه داشته و دیگر وقت آن است که طرف مقابل گامی به سوی ایران بردارد تا نشان دهد که قدر مماشات و رعایت اصل حُسن همجواری تهران را میداند.
در همین ارتباط هم «علی اکبر احمدیان» دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان خرداد ماه سال جاری در دیدار با همتای عراقی خود توافقنامه امنیتی اخیر که حاصل ماهها گفتوگو و تلاش مشترک نهادهای ذیربط دو کشور است را اقدامی بسیار مناسب و راهبردی توصیف کرد و بر اجرای دقیق مفاد آن تاکید کرد.
با اجرایی نشدن مفاد توافقنامه از سوی بغداد و اربیل، مقامات ایران که مصرانه به دنبال رفع نگرانی های امنیتی خود از سوی مرزهای غربی و شمالغربی کشور هستند، از سوی «سرلشکر محمد باقری» رئیس ستاد کل نیروهای مسلح کشورمان هشدار جدی به طرف عراق داده شد.
این مقام عالی رتبه نظامی ایران گفت که «تا شهریورماه که زمان تعهد دولت عراق است، صبر میکنیم و امیدواریم که دولت عراق به مسئولیتش عمل کند؛ اما اگر این زمان بگذرد و اینها مسلح باقی بمانند و یا عملیاتی انجام دهند، قطعاً عملیاتهای ما علیه این گروهها با شدت بیشتر تکرار خواهد شد.» در این میان رسانههای فارسی زبان معاند به ویژه شبکه اینترنشنال با گفتگوهای متعددی که با رهبران گروههای مسلح کُردی که آنها را «احزاب سیاسی» میخوانند، نقش مهمی در مشروعیت بخشی به فعالیت های تروریستی و خرابکارانه آنها علیه مردم ایران ایفا کرده و از عملکرد آنها به عنوان فعالیتهای مدنی یاد میکنند!
حال آنکه احزاب سیاسی فاقد نیروهای نظامی، اسلحه و آموزش به اعضای خود جهت عملیاتهای تروریستی و بمب گذاری هستند. صاحبان این رسانهها میدانند که ایران در صورت عمل نکردن عراق به توافق، مواضع آن گروهها را هدف حملات خودش قرار میدهد و در تامین امنیت ملی با کسی تعارف ندارد.
بر اساس آنچه که «ماده ۵۱ منشور ملل متحد» تصریح کرده، هر کشور عضو سازمان ملل می تواند به تهدیدات علیه امنیت ملی خود در خارج از مرزها پیش از آنکه شورای امنیت در خصوص آن تصمیمی اتخاذ کند، پاسخ لازم را بدهد.
به گزارش ایرنا، «به دلایل متعدد ما به عنوان دولت عراق خود را موظف میدانیم که نگرانیهای امنیتی تهران را از بابت جریانهای تروریستی مستقر در منطقه اقلیم برطرف کنیم و به همین منظور تاکنون بیش از دویست میلیون دلار برای این موضوع هزینه کرده و بیش از سه هزار نیروی ارتش ملی را در سراسر مرزهای ایران و اقلیم مستقر کردهایم...اگرچه تاکنون موفق به خلع سلاح جریانهای کُرد ضدانقلاب شدهایم، اما انتقال همگی آنها به نقاط دیگر هنوز کامل نشده است، ولی با این وجود تلاش زیادی که انجام دادهایم تا طبق زمانبندی تا پایان مهلت تعیین شده در توافق با تهران، انجام این تعهدات را به اتمام برسانیم.»
اینها اظهارات اخیر «محمد شیاع السودانی» نخست وزیر و فرمانده کل نیروهای مسلح عراق در دیدار هیات رسانهای ایرانی است که در خصوص روند اجرایی کردن مفاد توافقنامه امنیتی ایران و عراق همزمان با روزهای پایانی موعد انجام تعهدات توسط این کشور توضیح داده است.
چند روز بعد از اظهارات صبح روز یکشنبه همین هفته بود که «بافل طالبانی» رئیس اتحادیه میهنی کردستان به همراه هیئتی از حزب اتحادیه میهنی کردستان عراق، به منظور دیدار با مقامات جمهوری اسلامی ایران وارد تهران شد. سفری که رسانههای نزدیک به حزب اتحادیه میهنی کردستان اعلام کردند که طی آن طالبانی با برخی از مسئولان ایران دیدارهای مهمی داشته باشد.
در همین ارتباط هم، «قاسم الاعرجی» مشاور امنیت ملی عراق به تازگی در صفحه شخصی خود در فضای مجازی اینطور نوشت که «بغداد تلاش زیادی برای اجرای مفاد توافقنامه امنیتی با ایران انجام میدهد. ما بر تمایل فراوان خود برای تقویت روابط بین دو کشور همسایه در راستای خدمت به منافع دو کشور و دو ملت و افزایش امنیت و ثبات منطقه تاکید میکنیم.»
روابط دیرینه و راهبردی میان ایران با عراق و همکاریهای گسترده میان دو طرف در حوزه های مختلف اقتصادی، تجاری، فرهنگی، سیاسی و البته همکاری های نظامی و امنیتی در کنار روابط عمیق میان ملت های ایران و عراق که یکی از نمادهای آن را میتوان در «مراسم راهپیمایی اربعین» دانست، به عنوان یک الگوی موفق از همکاری های سطح بالا در منطقه غرب آسیا به حساب می آید.
از جمله مصادیق بارز این همکاری ها هم میتوان به «پروژه اتصال خط ریلی شلمچه به بصره» اشاره کرد که اخیرا با حضور نخست وزیر عراق و معاون اول رئیس جمهور ایران در گذرگاه مرزی شلمچه آغاز به کار کرد.
اما در کنار این روابط راهبردی و رو به جلویی که میان دو کشور وجود دارد، همواره یکی از موضوعاتی که در دو سال اخیر به طور خاص در روابط میان ایران و عراق شاهد بودیم افزایش تحرکات و اقدامات گروهک های مسلح مستقر در «اقلیم شمال عراق» علیه منافع و امنیت ملی کشورمان است که منجر به موجی از هشدارهای شدیداللحن از سوی مقامات نظامی و سیاسی کشورمان هم شده است.
یکی از اولین هشدارهای جدی مقامات کشور در این سال ها، از سوی «سردار محمد پاکپور» فرمانده نیروی زمینی سپاه مطرح شد که با اشاره به سوءاستفاده گروهک های تروریستی و مسلح از اقلیم شمال عراق برای ایجاد ناامنی در مناطق مرزی ایران تاکید کرد که ادامه این وضعیت برای ایران قابل تحمل نیست و پاسخ لازم را به آنها خواهیم داد.
البته این هشدارها چندین مرتبه هم منتج به ضربه ای هدفمند از سوی «نیروهای مسلح کشورمان» به مقر فرماندهان برخی از گروهک های مسلح مستقر در اقلیم کردستان در سال های اخیر هم شده است که آن را در قالب حقوق و قوانین بین المللی میتوان قلمداد کرد.
پس از کش و قوس های بسیار در این مساله، نهایتا با همکاری و هماهنگی میان دستگاه های دیپلماسی و سایر نهادهای مرتبط با این مساله (ارسال پیام های مختلف دیپلماتیک به مقامات بغداد و اربیل جهت کنترل موضوع گروه های مستقر در اقلیم شمالی عراق و مطرح کردن این موضوع در دیدارهای رسمی و غیر رسمی سیاسی میان مقامات دو طرف)، اقدامات دیپلماتیک توامان با ضربات نیروهای مسلح کشورمان به مقرات و مواضع نیروهای که پیشتر بدان اشاره شد به نتایج مثبتی رسید.
در واپسین روزهای سال ۱۴۰۱ بود که «دریابان علی شمخانی» دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران با سفری که به عراق انجام داد، توافقنامه همکاریهای مشترک امنیتی میان ایران و عراق را با نخست وزیر آن کشور به امضا رساند.
دو خواسته مهم ایران در قبال این گروهها که در توافقنامه نیز وجود دارد این است که، مسئولین اربیل و بغداد باید نسبت به «اخراج یا خلع سلاح» این گروهها اقدام نمایند تا منبع ناامنی و بی ثباتی مرزهای غربی و شمال غربی کشورمان ریشه کن شود. ایران بیش از دو دهه «صبر راهبردی» در این زمینه داشته و دیگر وقت آن است که طرف مقابل گامی به سوی ایران بردارد تا نشان دهد که قدر مماشات و رعایت اصل حُسن همجواری تهران را میداند.
در همین ارتباط هم «علی اکبر احمدیان» دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان خرداد ماه سال جاری در دیدار با همتای عراقی خود توافقنامه امنیتی اخیر که حاصل ماهها گفتوگو و تلاش مشترک نهادهای ذیربط دو کشور است را اقدامی بسیار مناسب و راهبردی توصیف کرد و بر اجرای دقیق مفاد آن تاکید کرد.
با اجرایی نشدن مفاد توافقنامه از سوی بغداد و اربیل، مقامات ایران که مصرانه به دنبال رفع نگرانی های امنیتی خود از سوی مرزهای غربی و شمالغربی کشور هستند، از سوی «سرلشکر محمد باقری» رئیس ستاد کل نیروهای مسلح کشورمان هشدار جدی به طرف عراق داده شد.
این مقام عالی رتبه نظامی ایران گفت که «تا شهریورماه که زمان تعهد دولت عراق است، صبر میکنیم و امیدواریم که دولت عراق به مسئولیتش عمل کند؛ اما اگر این زمان بگذرد و اینها مسلح باقی بمانند و یا عملیاتی انجام دهند، قطعاً عملیاتهای ما علیه این گروهها با شدت بیشتر تکرار خواهد شد.» در این میان رسانههای فارسی زبان معاند به ویژه شبکه اینترنشنال با گفتگوهای متعددی که با رهبران گروههای مسلح کُردی که آنها را «احزاب سیاسی» میخوانند، نقش مهمی در مشروعیت بخشی به فعالیت های تروریستی و خرابکارانه آنها علیه مردم ایران ایفا کرده و از عملکرد آنها به عنوان فعالیتهای مدنی یاد میکنند!
حال آنکه احزاب سیاسی فاقد نیروهای نظامی، اسلحه و آموزش به اعضای خود جهت عملیاتهای تروریستی و بمب گذاری هستند. صاحبان این رسانهها میدانند که ایران در صورت عمل نکردن عراق به توافق، مواضع آن گروهها را هدف حملات خودش قرار میدهد و در تامین امنیت ملی با کسی تعارف ندارد.
بر اساس آنچه که «ماده ۵۱ منشور ملل متحد» تصریح کرده، هر کشور عضو سازمان ملل می تواند به تهدیدات علیه امنیت ملی خود در خارج از مرزها پیش از آنکه شورای امنیت در خصوص آن تصمیمی اتخاذ کند، پاسخ لازم را بدهد.