سال های نه چندان دور، حسن فتحی در زمینه ساخت سریال و همچنین خاطره سازی برای مردم حرف اول و آخر را می زد.
هنوز که هنوز است، سریال شب دهم را نمی‌توان به دست فراموشی سپرد یا میوه ممنوعه را نمی‌توان جزو سریال‌هایی طبقه بندی کرد که پس از پخش دیگر به بایگانی منتقل می‌شود بلکه جزو آن دست از آثاری است که اگر سالی یکبار هم به تماشای آن بنشینیم، قطعا می‌توانیم مانند روز اول از آن حظ بصری ببریم و با تک تک دیالوگ‌ها و پلان‌های این سریال ارتباط برقرار کنیم. یا چه کسی می‌تواند سریال پهلوانان نمی‌میرند را نادیده بگیرد و از آن به عنوان یک اثر خوش ساخت یاد نکند.
حتی اگر به چندین سال جلوتر بیاییم و سریال شهرزاد را مثال بزنیم برایمان واضح است که کارگردانی کاربلد این گونه در و تخته را به هم چفت کرده تا مخاطب را از هر لحاظ راضی نگه دارد.
حسن فتحی را همواره در این سال‌های اخیر به عنوان کارگردانی خلاق می‌شناختیم، کارگردانی که به راحتی هر چند سال یکبار با ساخت اثری دلچسب، نبض بازار فیلم و سریال را در دست می‌گرفت و حتی امروزه و با پیشرفت و گسترش فضای مجازی نیز از سریال‌های قدیمی این کارگردان خوش ذوق به عنوان زیبایی‌های سینمایی یاد می‌شود و به کرات در صفحات شخصی بازنشر می‌شود.
به عنوان مثال سریال شهرزاد با بازی شهاب حسینی و ترانه علیدوستی که یک دهه از ساخت آن می‌گذرد همچنان یکی از ترندهای اینستاگرامی است و علاوه بر بازنشر اکثر سکانس‌های این سریال، موسیقی متن و آهنگ‌های محسن چاووشی برای این اثر نیز طرفداران خاص خودش را دارد. این موارد نشان می‌دهد که حسن فتحی می‌تواند سریال‌های ماندگار بسازد و جایش را در دل مخاطب به راحتی باز کند.
اما در یکی دو سال اخیر ظاهراً ورق برگشته و آن شمایلی که از حسن فتحی می‌شناختیم و آن امضای خاص را دیگر در آثارش نمی‌بینیم.
فیلم سینمایی «مست عشق» به نویسندگی فرهاد توحیدی و کارگردانی حسن فتحی که محصول مشترک ایران و ترکیه بود و برهه‌ای از تاریخ و روایت زندگی شمس و مولانا را به تصویر کشیده بود، آن طور که باید و شاید نتوانست نظر مخاطبان را جلب کند. می‌توان فروش نسبتاً بالای این اثر را به دلایلی غیر از تولید و ساخت ربط داد. از آنجایی که پارسا پیروزفر و شهاب حسینی همراه با بازیگران معروف ترک زبان در این اثر کنار هم جمع شده بودند، باعث شده بود که در روزهای اول اکران این اثر در ایران، پیش فروش نسبتاً شلوغی را تجربه کند و همین مورد باعث شد که فروش خوبی از آنِ تیم تهیه کننده شود ولی باید واقع بین باشیم که این اثر فاقد امضای حسن فتحی بود و فرسنگ‌ها با اثر آرمانی این کارگردان خوش ذوق فاصله داشت به نحوی که اکثر منتقدان اعتراض خود را نسبت به ساخت مست عشق به صورت علنی اعلام کردند.
سریال جیران دیگر اثری بود که شمایلی از سریال‌های ترکی را برای مخاطبان زنده کرد. سریالی با هزینه ساخت گزاف ولی با فیلمنامه‌ای ضعیف که یادآور سریال معروف ترکیه به نام «حریم سلطان» بود.
سریال جیران از آن دست آثاری بود که مشخصاً فتحی از بُعد تجاری به آن نگریسته بود. سریالی که نه تنها خوب نبود بلکه در برخی از سکانس‌ها و قسمت‌ها، تحریفی از تاریخ ایران محسوب می‌شد و آموزه‌های غلط را به خورد مخاطب می‌داد. این سریال نیز از آن دست کارهایی بود که برای فتحی، پسرفت محسوب می‌شد. فتحی که کارنامه خود را خدشه دار کرده بود با ساخت جیران نشان داد که با دوران اوج خود بسیار فاصله دارد.
سریال ازازیل به کارگردانی حسن فتحی که به تازگی فصل اول آن به پایان رسید تازه‌‌ترین پسرفتی است که او به کارنامه هنری خود اضافه کرده است. سریالی در ژانر وحشت که فاقد ِالمان‌های لازم برای قرارگیری در این ژانر بود. ازازیل به هیچ وجه نتوانست خود را به مخاطب اثبات کند و در طول پخش با زبانی الکن و فاقد محتوا، سعی داشت مخاطب را به ترسی ناخواسته وادار کند که به هیچ وجه موفق نبود.
ازازیل کاملاً بی محتوا بود با اینکه سعی شده بود مفهومی در پس وحشت ساختگی این سریال گنجانده شود ولی در اکثر مواقع سریال را به سرگیجه‌ای مداوم برای مخاطب تبدیل می‌کرد که بهانه پس زدن این اثر را به خوبی جفت و جور می‌کرد.
آش دم دستی بودن این سریال آن قدر شور شد که چند روز پیش فتحی با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد با اینکه هشتاد درصد از فیلمبرداری فصل دوم این اثر به پایان رسیده، به دلیل دخالت‌های مکرر تهیه کننده در تولید و تدوین، دیگر حاضر نیست در فصل دوم همراه تیم تولید کننده باشد و به نوعی از سمت خود استعفا داد.
جای سوال است که کارگردانی مانند حسن فتحی چطور می تواند تا این حد در ساخت آثار این چنین تنزل داشته باشد و کارِ رو به پیشرفت و قابل دفاعی در این سال‌های اخیر از خود ارائه ندهد؟ جالب اینجاست که ازازیل در فصل اول یک شکست خورده تمام عیار بود ولی حسن فتحی برای فصل دوم از پروژه کنار کشید و به نوعی فصل دوم خود را نقد کرد نه فصل اول سریال ازازیل را!
این روزها اسامی نام آشنایی در صنعت فیلم و سریال، آثار غیر قابل دفاعی از خود روانه بازار فیلم و سرگرمی می‌کنند که مخاطب را شگفت زده می‌کند، البته باید اضافه کنیم که این تغییرات صرفاً متوجه ایران و کارگردان ایرانی نیست بلکه بسیاری از بزرگان سینما نیز در کارهای اخیرشان، تجربه بدی را برای مخاطب رقم زده‌اند.
هنوز که هنوز است، سریال شب دهم را نمی‌توان به دست فراموشی سپرد یا میوه ممنوعه را نمی‌توان جزو سریال‌هایی طبقه بندی کرد که پس از پخش دیگر به بایگانی منتقل می‌شود بلکه جزو آن دست از آثاری است که اگر سالی یکبار هم به تماشای آن بنشینیم، قطعا می‌توانیم مانند روز اول از آن حظ بصری ببریم و با تک تک دیالوگ‌ها و پلان‌های این سریال ارتباط برقرار کنیم. یا چه کسی می‌تواند سریال پهلوانان نمی‌میرند را نادیده بگیرد و از آن به عنوان یک اثر خوش ساخت یاد نکند.
حتی اگر به چندین سال جلوتر بیاییم و سریال شهرزاد را مثال بزنیم برایمان واضح است که کارگردانی کاربلد این گونه در و تخته را به هم چفت کرده تا مخاطب را از هر لحاظ راضی نگه دارد.
حسن فتحی را همواره در این سال‌های اخیر به عنوان کارگردانی خلاق می‌شناختیم، کارگردانی که به راحتی هر چند سال یکبار با ساخت اثری دلچسب، نبض بازار فیلم و سریال را در دست می‌گرفت و حتی امروزه و با پیشرفت و گسترش فضای مجازی نیز از سریال‌های قدیمی این کارگردان خوش ذوق به عنوان زیبایی‌های سینمایی یاد می‌شود و به کرات در صفحات شخصی بازنشر می‌شود.
به عنوان مثال سریال شهرزاد با بازی شهاب حسینی و ترانه علیدوستی که یک دهه از ساخت آن می‌گذرد همچنان یکی از ترندهای اینستاگرامی است و علاوه بر بازنشر اکثر سکانس‌های این سریال، موسیقی متن و آهنگ‌های محسن چاووشی برای این اثر نیز طرفداران خاص خودش را دارد. این موارد نشان می‌دهد که حسن فتحی می‌تواند سریال‌های ماندگار بسازد و جایش را در دل مخاطب به راحتی باز کند.
اما در یکی دو سال اخیر ظاهراً ورق برگشته و آن شمایلی که از حسن فتحی می‌شناختیم و آن امضای خاص را دیگر در آثارش نمی‌بینیم.
فیلم سینمایی «مست عشق» به نویسندگی فرهاد توحیدی و کارگردانی حسن فتحی که محصول مشترک ایران و ترکیه بود و برهه‌ای از تاریخ و روایت زندگی شمس و مولانا را به تصویر کشیده بود، آن طور که باید و شاید نتوانست نظر مخاطبان را جلب کند. می‌توان فروش نسبتاً بالای این اثر را به دلایلی غیر از تولید و ساخت ربط داد. از آنجایی که پارسا پیروزفر و شهاب حسینی همراه با بازیگران معروف ترک زبان در این اثر کنار هم جمع شده بودند، باعث شده بود که در روزهای اول اکران این اثر در ایران، پیش فروش نسبتاً شلوغی را تجربه کند و همین مورد باعث شد که فروش خوبی از آنِ تیم تهیه کننده شود ولی باید واقع بین باشیم که این اثر فاقد امضای حسن فتحی بود و فرسنگ‌ها با اثر آرمانی این کارگردان خوش ذوق فاصله داشت به نحوی که اکثر منتقدان اعتراض خود را نسبت به ساخت مست عشق به صورت علنی اعلام کردند.
سریال جیران دیگر اثری بود که شمایلی از سریال‌های ترکی را برای مخاطبان زنده کرد. سریالی با هزینه ساخت گزاف ولی با فیلمنامه‌ای ضعیف که یادآور سریال معروف ترکیه به نام «حریم سلطان» بود.
سریال جیران از آن دست آثاری بود که مشخصاً فتحی از بُعد تجاری به آن نگریسته بود. سریالی که نه تنها خوب نبود بلکه در برخی از سکانس‌ها و قسمت‌ها، تحریفی از تاریخ ایران محسوب می‌شد و آموزه‌های غلط را به خورد مخاطب می‌داد. این سریال نیز از آن دست کارهایی بود که برای فتحی، پسرفت محسوب می‌شد. فتحی که کارنامه خود را خدشه دار کرده بود با ساخت جیران نشان داد که با دوران اوج خود بسیار فاصله دارد.
سریال ازازیل به کارگردانی حسن فتحی که به تازگی فصل اول آن به پایان رسید تازه‌‌ترین پسرفتی است که او به کارنامه هنری خود اضافه کرده است. سریالی در ژانر وحشت که فاقد ِالمان‌های لازم برای قرارگیری در این ژانر بود. ازازیل به هیچ وجه نتوانست خود را به مخاطب اثبات کند و در طول پخش با زبانی الکن و فاقد محتوا، سعی داشت مخاطب را به ترسی ناخواسته وادار کند که به هیچ وجه موفق نبود.
ازازیل کاملاً بی محتوا بود با اینکه سعی شده بود مفهومی در پس وحشت ساختگی این سریال گنجانده شود ولی در اکثر مواقع سریال را به سرگیجه‌ای مداوم برای مخاطب تبدیل می‌کرد که بهانه پس زدن این اثر را به خوبی جفت و جور می‌کرد.
آش دم دستی بودن این سریال آن قدر شور شد که چند روز پیش فتحی با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد با اینکه هشتاد درصد از فیلمبرداری فصل دوم این اثر به پایان رسیده، به دلیل دخالت‌های مکرر تهیه کننده در تولید و تدوین، دیگر حاضر نیست در فصل دوم همراه تیم تولید کننده باشد و به نوعی از سمت خود استعفا داد.
جای سوال است که کارگردانی مانند حسن فتحی چطور می تواند تا این حد در ساخت آثار این چنین تنزل داشته باشد و کارِ رو به پیشرفت و قابل دفاعی در این سال‌های اخیر از خود ارائه ندهد؟ جالب اینجاست که ازازیل در فصل اول یک شکست خورده تمام عیار بود ولی حسن فتحی برای فصل دوم از پروژه کنار کشید و به نوعی فصل دوم خود را نقد کرد نه فصل اول سریال ازازیل را!
این روزها اسامی نام آشنایی در صنعت فیلم و سریال، آثار غیر قابل دفاعی از خود روانه بازار فیلم و سرگرمی می‌کنند که مخاطب را شگفت زده می‌کند، البته باید اضافه کنیم که این تغییرات صرفاً متوجه ایران و کارگردان ایرانی نیست بلکه بسیاری از بزرگان سینما نیز در کارهای اخیرشان، تجربه بدی را برای مخاطب رقم زده‌اند.
علی کلانتری - منتــقد
