قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده در سال جاری و پس از تصویب مجلس شورای اسلامی و تایید شورای نگهبان، مراحل اجرایی شدن خود را طی می کند و برای اولین بار در سیستم اداری و دولتی ایران، قوانینی برای حمایت همه جانبه تر از جنین و کودکان به تصویب رسیده تا شاید بستری برای افزایش جمعیت ایران فراهم آید.
با وجود آنکه گفتمان های زیست محیطی به دنبال آن هستند تا با تزریق ترس و آینده ناروشن از کره زمین و منابع غذایی، دولت ها را نسبت به طرح های کنترل جمعیت ترغیب کنند، اما این خطر به بهای پیری جمعیت در کشورهایی همراه شده که چنین نسخه هایی را عملی کردند. ایران یکی از قربانیان اصلی اجرای طرح های کنترل جمعیت سازمان ملل و سازمان بهداشت جهانی است. دولت سازندگی در دهه هفتاد شمسی به روش های مختلف سعی کرد تا جلوی افزایش نرخ رشد جمعیت ایران را بگیرد و یکی از مولدترین کشورهای جهان در دهه پنجاه و شصت شمسی، در دهه هفتاد، هشتاد و نود به تله پیری جمعیت و جایگزینی جمعیت افتاد. نرخ رشد جمعیت در ایران به زیر دو درصد و نزدیک یک رسیده و زنگ هشدار از ده سال قبل به صدا درآمد.
زنگ خطری که دیر شنیده شد و تا حدی این خطر بزرگ است که رهبر معظم انقلاب اسلامی در یکی بیانات شان، اجرای طرح کنترل جمعیت را اشتباه بزرگ در جمهوری اسلامی نامیدند. برای جبران این زیان می بایست سیاست های تشویقی و فوری لحاظ می شد. امری که تا به امروز نیز دیر شده و پنجره جمعیتی ایران در حال بسته شدن است. طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده از جمله این طرح هاست که به نظر باید به صورت همه جانبه تری این روش ها ادامه پیدا کند و خانواده ها نسبت به فرزندآوری، گزینه های تشویقی بسیار بیشتری دریافت کنند.
اما در کنار طرح های تشویقی اقتصادی ما با معضلات عدیده ای در زمینه سقط جنین و مراقبت های بارداری روبه رو بودیم. غربالگری اجباری یکی از این موضوعات بود که در طرح جدید، قید اجباری برداشته شده است. در غربالگری اجباری، جنین های سالم بسیاری به دلیل تشخیص اشتباه سندروم دان، سقط می شدند. براساس برخی از گزارش ها به دلایل مختلفی روزانه بین ۱۰۰۰تا ۱۵۰۰ جنین در ایران سقط می شوند که آمار وحشتنناکی به شمار می‌آید. این یعنی آنکه والدین تمایل به فرزندآوری دارند ولی به خاطر تشخیص اشتباه از داشتن فرزند محروم می شوند. سقط های قانونی و غیرقانونی ضربه سنگینی به افزایش جمعیت در ایران زده است. حذف غربالگری اجباری این نوید را می دهد که به دنبال تشخیص های اشتباه یا نگران کننده، جنین های سالم کمتر قربانی سقط شوند.
از دیگر موارد طرح جوانی جمعیت، جلوگیری از بستن لوله های رحمی است که براساس دستورالعمل جدید وزارت بهداشت، مراکز درمانی و بیمارستان ها دیگر مجاز به انجام چنین عمل‌های جراحی نیستند و هر گونه تخلفی با عواقب شدید قضایی روبه رو خواهد شد. درآمدهای کلان مالی در زمینه غربالگری، سقط جنین و عمل های نابارور سازی یکی از موانع اصلی در تصویب چنین طرح هایی بود ولی خطر بزرگتر کاهش و پیری جمعیت در ایران، مقاومت ها را شکست تا روزنه امیدی در دل قوانین و طرح های جمعیتی شروع به روشنایی کند. صیانت از جمعیت ایران یک رابطه دو طرفه میان حاکمیت و مردم است. حاکمیت به عنوان نهاد تضمین کننده حاکمیت ارضی و بقای کشور، می‌بایست نسبت به حقظ و افزایش جمعیت ایران در نقش مقتدر، حامی و تعیین کننده ظاهر شود و مردم نیز می بایست علاوه بر آگاهی از خطرات کاهش جمعیت برای آینده ایران، اجرای طرح های حمایتی را با آغوش باز بپذیرند. جمعیت همچنان به عنوان یکی از مولفه های اصلی قدرت و اقتدار کشورها عمل می کند و هرگز نباید به واسطه نظریه های بدبینانه درباره آینده کره زمین، این مولفه را از دست داد، چرا که از دست رفتن یکی از پایه های اصلی قدرت، بقاء یک ملت و کشور را با خطر روبه رو خواهد ساخت و این امر ورای دولت ها و حکومت هاست.

^{نویسنده: مصطفی هدایی}