?>?> سیاست روز - مسئولیت دولت در خصوص آلودگی هوا - نسخه قابل چاپ

کد QR مطلبدریافت صفحه با کد QR

مسئولیت دولت در خصوص آلودگی هوا

یکی از بدیهی ترین حقوق انسانها نیزهمانگونه که در اصل ۵۰ قانون اساسی و منشور حقوق شهروندی از آن یاد شده است...

15 بهمن 1401 ساعت 17:47


یکی از بدیهی ترین حقوق انسانها نیزهمانگونه که در اصل ۵۰ قانون اساسی و منشور حقوق شهروندی از آن یاد شده است حق داشتن محیط زیست سالم می باشد که در واقع دولت کارگزار و تضمین کننده حق مذکور می باشد . و اما متاسفانه آنچه این روزها تبدیل به یک چالش و معضل بزرگ شده است مسئله کمبود انرژی و آلودگی شدید هوا در برخی مناطق جغرافیایی کشور میباشد ،امروزه با پیشرفت جوامع و گسترش صنایع و معادن که خود نقش بسزایی در آلودگی هوا دارد به طور مستقیم یا غیر مستقیم بر روی سلامتی انسان ها و سایر موجودات زنده تاثیر بسیاری دارد.
بنابراین منظور از آلودگی هوا در حقوق ایران عبارتست از از وجود یک یا چند آلوده کننده اعم از جامد مایع گاز، تشعشع پرتوزا و غیر پرتو زا در هوای آزاد به مقدار و مدتی که کیفیت آن را تغییر دهد بطوریکه برای انسان و سایر موجودات زنده و یا گیاهان و یا آثار و ابنیه زیان آور باشد.
طبق آمارهای رسمی ارائه شده آلودگی هوا سالانه جان تعدادی از هموطنانمان را میگیرد‌، اما در این خصوص قوانینی وجود دارد که در واقع نقش دستگاههای دولتی را در این مورد به وضوح بیان می کند و وظایف و تکالیفی را برای آنها مقرر شده است، متاسفانه شاهد آن هستیم که نه تنها دستگاه های ذیربط تکالیف مقرر در قانون را رعایت نمیکنند بلکه با عدم کنترل و اتخاذ تصمیمات ناشایست مثل تعطیلی مراجع رسمی به این پدیده دامن می زنند.
در قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا مصوب۳/۲/۱۳۷۴ ضمن تعریف آلودگی هوا منابع آلوده کننده هوا را در سه دسته بیان داشته است و جهت کنترل و کاهش آلودگی در هوا راهکارهای مناسبی پیش بینی شده است متاسفانه دستگاه های ذیربط تکالیف خود را در اجرای قانون به نحو احسنت انجام نمی دهند.
در این راستا در قانون هوای پاک مصوب ۱۳۹۶ ضوابط موثر کیفری اندیشیده شده است و در این خصوص مجازات شخص حقوقی را افزایش داده است و همچنین ایجاد مراجع قضایی تخصصی در آن پیش بینی شده که متاسفانه رعایت نمی شود
بنابراین آنچه در خصوص کنترل یا کاهش آلودگی هوا ضروری به نظر می رسد تشکیل کارگروهی جهت نظارت بر دستگاه ها ذیربط در خصوص اعمال مقررات مرتبط با آلودگی هوا و تشکیل مراجع تخصصی قضایی جهت رسیدگی به این موضوع می باشد و بسیار مفید است در این خصوص جهت کنترل و کاهش این پدیده از کارشناسان خبره داخلی و بین المللی دعوت به عمل آید نظریات شان اخذ گردد و به مرحله اجرا نیز برسد.
اما به موجب قانون با توجه به تکلیف دولت در حفاظت از محیط زسیت و این که ترک فعل دولت در کنترل و کاهش آلودگی هوا محرز و قابل اثبات است بنابرین در این خصوص بر اساس ماده ۱۱ قانون مسیولیت مدنی که بیان می دارد دولت در قبال زیان وارده به افراد و اشخاص مسیول است و ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی که در واقع هر اقدامی را که تهدید علیه بهداشت عمومی ازقبیل آلوده کردن آب و هوا و...باشد،جرم و برای مجرمان مجازات حبس پیش بینی شده است و همچنین براساس اصل ۳۴ قانون اساسی که در واقع دادخواهی را حق مسلم هر فرد می داند بنابراین برای هر شهروند امکان طرح دعوا علیه دولت وجود دارد که میتواند با اثبات تقصیر و تخلف و رعایت مقررات عام مسیولیت مدنی حقوق قانونی خویش را مطالبه و دولت را الزام به انجام تهعد در خصوص رعایت تکالیف و وظایف خویش نماید.

نویسنده: محمدرضا خارستانی - حقوقدان


کد مطلب: 125143

آدرس مطلب :
https://www.siasatrooz.ir/fa/note/125143/مسئولیت-دولت-خصوص-آلودگی-هوا

سیاست روز
  https://www.siasatrooz.ir