نشست سالانه وزیران دفاع کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای پنجشنبه ۷ اردیبهشت به میزبانی هند با حضور امیر آشتیانی وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران آغاز به کار کرد.
هر چند که پیمان شانگهای با اهداف سیاسی و اقتصادی شکل گرفته و اعضا نیز بر تحقق این تاکید دارند اما این حقیقتی انکار ناپذیر است که هرگونه فعالیت اقتصادی و حتی مراوده سیاسی بر بستر امنیت امکان پذیر می‌باشد. بر این اساس همگرایی امنیتی و نظامی میان اعضای شانگهای به عنوان یک مولفه مهم میان اعضا از اهمیت و جایگاه بالای برخوردار است. این نشست‌ها و هماهنگی در کنار آنکه می‌تواند محفلی باشد برای رفع اختلافات مرزی و امنیتی میان برخی اعضا نظیر هند و چین می‌تواند رویه‌ای هماهنگ و یکپاچه میان اعضا برای برقراری امنیت ترانزیت و تجارت دریایی، هوایی و زمینی و نیز مبارزه با تروریسم به عنوان معضلی مشترک ایجاد نماید.
نکته مهم آن است که رویکرد نظامی شانگهای بر خلاف ناتو نه در قالب توسعه طلبی و سلطه گری بلکه صرفا در قالب زمینه سازی برای امنیت مشترک پایدار می‌باشد چنانکه برخلاف نشست‌های ناتو که بر جنگ افروزی در اوکراین تاکید دارند و حاضر به رویکرد سیاسی نمی باشند اعضای شانگهای بر لزوم پایان جنگ و تحقق صلح امنیت در جهان تاکید داشته و خودداری از دخالت در امور سایر کشورها را امری ضروری می‌دانند.
امروز جهان در مسیر چند جانبه گرایی همراه با عدالت و اعتماد گام بر می‌دارد که توسعه مناسبات چند جانبه در قالب اتحادیه‌های منطقه‌ای از محورهای آن می‌باشد . در همین حال دلار زدایی در اقتصاد، مقابله با یک جانبه گرایی سلطه گرایانه و بحران ساز آمریکا در صحنه جهانی از اهداف این چند جانبه گرایی است. نکته مهم آنکه آمریکا همواره از قدرت نظامی برای حفظ یک جانبه گرایی مخرب خویش بهره گرفته است که نتیجه آن را در دنیای آشوب زده قرن بیست و یکم می‌توان مشاهده کرد. سلطه گری نظامی که با احداث پایگاه نظامی و نقض استقلال در سایر کشورها، اعمال تهدید نظامی برای تغییر رفتار کشورها در مسیر زیاده‌خواهی‌ها و باج خواهی‌های ایالات متحده، لشکر کشی و اشغال نظامی کشورها همچون افغانستان و عراق و تروریسم پروری نظیر آنچه در سوریه، عراق، لیبی و.... در جریان است، حمایت از رژیم‌های اشغالگر و سرکوب‌گر که نتیجه آن را در فلسطین اشغالی می‌توان مشاهده کرد، اجرا می‌گردد.
در این شرایط تقویت و هماهنگی دفاعی میان کشورهای حاضر در صحنه چند جانبه گرایی جهانی برای مقابله با قلدری‌ها و سلطه گری نظامی آمریکا امری ضروری می‌نماید. این امر زمانی بیشتر اهمیت می‌یابد که سرنوشت افغانستان و جنگ اوکراین نشان داد که آمریکا و ناتو هرگز شرکای قابل اعتمادی نمی‌باشند و حتی به متحدان خود نیز رحم نمی‌کنند چه رسد به آنکه بخواهند برای امنیت جهان قدمی بردارند.
فرامرز اصغری
هر چند که پیمان شانگهای با اهداف سیاسی و اقتصادی شکل گرفته و اعضا نیز بر تحقق این تاکید دارند اما این حقیقتی انکار ناپذیر است که هرگونه فعالیت اقتصادی و حتی مراوده سیاسی بر بستر امنیت امکان پذیر می‌باشد. بر این اساس همگرایی امنیتی و نظامی میان اعضای شانگهای به عنوان یک مولفه مهم میان اعضا از اهمیت و جایگاه بالای برخوردار است. این نشست‌ها و هماهنگی در کنار آنکه می‌تواند محفلی باشد برای رفع اختلافات مرزی و امنیتی میان برخی اعضا نظیر هند و چین می‌تواند رویه‌ای هماهنگ و یکپاچه میان اعضا برای برقراری امنیت ترانزیت و تجارت دریایی، هوایی و زمینی و نیز مبارزه با تروریسم به عنوان معضلی مشترک ایجاد نماید.
نکته مهم آن است که رویکرد نظامی شانگهای بر خلاف ناتو نه در قالب توسعه طلبی و سلطه گری بلکه صرفا در قالب زمینه سازی برای امنیت مشترک پایدار می‌باشد چنانکه برخلاف نشست‌های ناتو که بر جنگ افروزی در اوکراین تاکید دارند و حاضر به رویکرد سیاسی نمی باشند اعضای شانگهای بر لزوم پایان جنگ و تحقق صلح امنیت در جهان تاکید داشته و خودداری از دخالت در امور سایر کشورها را امری ضروری می‌دانند.
امروز جهان در مسیر چند جانبه گرایی همراه با عدالت و اعتماد گام بر می‌دارد که توسعه مناسبات چند جانبه در قالب اتحادیه‌های منطقه‌ای از محورهای آن می‌باشد . در همین حال دلار زدایی در اقتصاد، مقابله با یک جانبه گرایی سلطه گرایانه و بحران ساز آمریکا در صحنه جهانی از اهداف این چند جانبه گرایی است. نکته مهم آنکه آمریکا همواره از قدرت نظامی برای حفظ یک جانبه گرایی مخرب خویش بهره گرفته است که نتیجه آن را در دنیای آشوب زده قرن بیست و یکم می‌توان مشاهده کرد. سلطه گری نظامی که با احداث پایگاه نظامی و نقض استقلال در سایر کشورها، اعمال تهدید نظامی برای تغییر رفتار کشورها در مسیر زیاده‌خواهی‌ها و باج خواهی‌های ایالات متحده، لشکر کشی و اشغال نظامی کشورها همچون افغانستان و عراق و تروریسم پروری نظیر آنچه در سوریه، عراق، لیبی و.... در جریان است، حمایت از رژیم‌های اشغالگر و سرکوب‌گر که نتیجه آن را در فلسطین اشغالی می‌توان مشاهده کرد، اجرا می‌گردد.
در این شرایط تقویت و هماهنگی دفاعی میان کشورهای حاضر در صحنه چند جانبه گرایی جهانی برای مقابله با قلدری‌ها و سلطه گری نظامی آمریکا امری ضروری می‌نماید. این امر زمانی بیشتر اهمیت می‌یابد که سرنوشت افغانستان و جنگ اوکراین نشان داد که آمریکا و ناتو هرگز شرکای قابل اعتمادی نمی‌باشند و حتی به متحدان خود نیز رحم نمی‌کنند چه رسد به آنکه بخواهند برای امنیت جهان قدمی بردارند.
فرامرز اصغری