کد QR مطلبدریافت صفحه با کد QR

سیلاب؛ دهن‌کجی طبیعت به مدیریت سازه‌ای آب

8 مرداد 1401 ساعت 21:35


کارشناسان محیط زیست می‌گویند سیل تابستانه در اقلیم خشک و نیمه خشک ایران چیزی غیرعادی نیست و با توجه به تغییرات اقلیمی باید منتظر تکرار آن باشیم، اما راه مصون ماندن از مخاطرات آن چیست؟
به گزارش فارس، بارش‌های سیلابی تابستان امسال از استان فارس، سیستان و بلوچستان آغاز شد و دامنه اش به پایتخت نیز کشیده شد و تلفات جبران ناپذیری به جای گذاشت.
سیلاب شب پنجشنبه در تهران در محدوده دره کن، منجر به مرگ تعدادی از هموطن و مفقودی چند تن دیگر شد و خسارات جبران ناپذیری به زیر ساخت های شهری وارد کرد، و سوالات زیادی را در ذهن‌ شهروندان وحشت زده به وجود آورد. اینکه آیا بارش باران در این فصل سال در اقلیم ما غیر‌طبیعی نیست؟ یا اینکه آیا مدیریت بحران و پیش‌بینی‌های صورت گرفته اشتباه بوده است. این سوالات که شاید ذهن بسیاری از ما را این روزها درگیر خود کرده باشد، بیانگر این گزاره مهم باشد که آشنایی با اقلیم سرزمینی، و نحوه مواجهه با پدیده‌های طبیعی بسیار احائز اهمیت است. برخی مسئولان و کارشناسان عدم لایروبی انهار و رودخانه‌ها را منجر به بروز این حجم از خسارت به شهرها بخصوص تهران دانسته اند.
محسن پیرهادی، نماینده مجلس که از جمله منتقدان به این شرایط بود با تاکید بر اینکه وزارت نیرو و به صورت ویژه سازمان منابع طبیعی موظف به لایروبی حریم رودخانه بوده اما در لایروبی سهل‌انگاری و تعلل داشته است، ابراز داشت: که یکی از علت‌های اصلی خسارت‌بار شدن سیلِ کَن شد، مسئولانی که تخلف کرده‌اند باید پاسخگو باشند.

تغییر رژیم بارش را باور کنیم
سمیه رفیعی رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی نیز دو شب پیش در لایو اینستاگرامی که با خبرنگار فارس داشت: بر این موضوع تاکید کرده و خواستار پاسخگویی مسئولان امر شد. وی با تاکید بر اینکه باتوجه به تغییرات اقلیمی سیل برای تهران در ۳ حوزه آبریز دور از ذهن نیست، گفت: نهضت سدشکنی در دنیا به خاطر تغییر مدل بارش مستمر است که دیگر با پدیده های رگباری و یکباره مواجیهم و در نتیجه سازه سد دیگر جوابگوی این نوع بارندگی ها نیست. رفیعی خواستار توجه و سرمایه گذاری جدی تر دولت بر روی آبخیرداری شد و یادآور شد: ما تهران نیز با این پدیده مواجه هستیم.

سیل امامزاده داوود تکرار می‌شود
حسین آخانی، استاد دانشگاه تهران و کارشناس محیط زیست معتقد است سیل امامزاده داوود تکرار می‌شود. وی با اشاره با اینکه بارندگی های تابستانه معمولا به دلیل خشکی طبیعت باعث سیل وحشتناکی می شود، چیز غیرعادی در ایران نیست. ابراز داشت: بارندگی های موسمی یا مونسان در ۲۰ سال اخیر افزایش یافته است. برخی دانشمندان این را با جریان شمالی باران‌های موسمی مرتبط می دانند. اگر این نظریه درست باشد در سال‌های آینده هم این اتفاق را خواهیم داشت.

باید سازگار با اقلیم کشورمان زندگی کنیم
محمد درویش کارشناس و فعال محیط زیست نیز، از غافلگیری همیشگی مسئولان در رخدادهای طبیعی انتقاد کرده و در صفحه شخصی خود با یادآوری سیل سال ۶۶ تهران نوشت: آن موقع به شدت شوکه شدم که چگونه ممکن است در وسط تابستان چنین باران و سیلی رخ دهد؟ بعدها که وارد دانشگاه شده و از رژیم اقلیمی مناطق خشک و نیمه‌خشک نظیر ایران آگاه شده و تاریخ رخدادهای سیل را بررسی کردم، دریافتم که قانون طبیعت در چنین سرزمین‌هایی اصل را بر غیرقابل پیش‌بینی‌نهادنِ شدت چنین رخدادهایی نهاده و این ما اهالی ساکن در ایران هستیم که باید با احترام به این نظام بوم‌شناختی، سبک زندگی سازگار با زیست‌بوم را انتخاب و اجرا کنیم تا از شدت خسارت‌ها کاسته و اجازه ندهیم نعمت سیل به نقمت بدل شود. اما متاسفانه همانگونه که در روزهای اخیر تصاویر منتشر شده از این رخداد نشان می‌دهد، ظاهرا به رغم آنکه منطقه امام‌زاده داود در طول چند دهه گذشته، چندین بار سیل‌هایی مرگبار را تجربه کرده، باز هم غافلگیر شده و در این غافلگیری، صدها نفر از هموطنان ما جان و مال‌شان آسیب دید.
محمد آقامیری نایب رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران در واکنش به سیل اخیر بر لزوم تشریح برنامه عملیاتی دولت برای ایمن سازی رودخانه‌ها و مسیل ها در نقاط ورود به شهر تهران تاکید کرد و گفت: توپولوژی پایتخت و مشرف بودن بخش کوهستانی در بالادست تهران از یکسو و ورود ۷ رودخانه از کوهستان های بالادست به شهر تهران، طبیعتا دستگاه‌های متولی را مستمرا بر آن خواهد داشت که اقدامات و تدابیر فنی و اجرایی را به نحوی تعریف و ترسیم نمایند که ورود و عبور ایمن آب در شهر و نهایتا کنترل سیلاب های احتمالی میسر شود. وی افزود: در خصوص حادثه رخ داده نیز نظر به اینکه در بالادست شهر تهران بوده، وزارت نیرو و وزارت جهاد متولی اصلی کنترل و مدیریت رودخانه ها و مسیل های بالادست شهر تهران بوده و مدیرت شهری نیز در حیطه جغرافیای درون شهر تکالیف خود را مستمرا انجام می دهد.

ابتدایی‌ترین اصول ساخت در دره کن رعایت نشده است
درویش شیوه ساخت و سازها در روددره کن را مورد نقد قرار داده و با ابراز تاسف از اینکه ابتدایی‌ترین اصول هم در این محدوده رعایت نشده اظهار داشت: چیزی به نام بستر سیلابی رودخانه به رسمیت شناخته نشده است و این دهن‌کجی به طبیعت است و نتیجه آن سیلی سخت طبیعت، چرا که طبق قول معروف کارشناسان محیط زیست، رودخانه سرانجام دوباره خانه خود را پس خواهد گرفت! این سوال شاید بهترین سوال از مسئولان شهری و دیگر دستگاه‌های دولتی همچون وزارت نیرو، جهاد کشاورزی و سازمان منابع طبیعی باشدکه آیا بعد از سال‌ها بروز خسارت، برنامه عملیاتی برای ایمن‌سازی رودخانه‌ها و مسیل‌های ورودی تهران وجود دارد؟ تا دیگر شاهد فاجعه‌ای که در منطقه امام‌زاده داوود رخ داد و یا سه سال پیش در معمولان لرستان فاجعه آفرید و ممکن است هر لحظه تکرار شود نباشیم؟


کد مطلب: 123394

آدرس مطلب :
https://www.siasatrooz.ir/fa/report/123394/سیلاب-دهن-کجی-طبیعت-مدیریت-سازه-ای-آب

سیاست روز
  https://www.siasatrooz.ir