در حالی احیای روابط میان ایران و عربستان بر اساس رویکرد تعاملی و رسیدن به منافع متقابل با بازتاب‌های گسترده‌ای همراه شد در ادامه دیپلماسی منطقه محور و عملگرای تهران، اکنون صحبت از روابط تهران با مصر و بحرین به میان آمده است. روزنامه سعودی «الشرق الاوسط» به نقل از منابع مصری، جمهوری اسلامی ایران را کشوری بزرگ در منطقه توصیف کرد و نوشت که تماس‌ها بین قاهره و تهران از طریق کانال های ویژه ارتباطی برقرار است. یک منبع مصری آگاه از آخرین تحولات روابط تهران و قاهره در گفت وگو با روزنامه الشرق الاوسط بدون ارایه توضیحات بیشتری گفت که کانال های تماس برقرار است و متوقف نشده است.وی تاکید کرد که ایران در سطوح بالا از مصر و رهبری سیاسی آن تقدیر کرده است.این منبع همچنین خاطرنشان کرد: اظهارنظر در مورد زمان اتخاذ گام های سیاسی برای ازسرگیری روابط میان دو کشور و سرعت پاسخ مصر به آنچه ایران مطرح کرده است، دشوار است.این منبع که روزنامه الشرق الاوسط به نام وی اشاره ای نکرد، در عین حال افزود که «به استثنای رابطه تهران با جنبش‌های (حماس) و (جهاد اسلامی فلسطین) و همچنین در نظر گرفتن اصل کلی مصر که مداخله در امور داخلی کشورهای عربی را رد می‌کند، هیچ نقطه اختلاف عمده‌ای بین دو طرف وجود ندارد.» از سوی دیگر، «محمد العراب» وزیر خارجه اسبق مصر در گفت و گو با الشرق الاوسط تصریح کرد: مشخصه های روابط ایران و مصر با دیگر طرف ها متفاوت است و این روابط درحال حاضر طبیعی به شمار می رود و ما از خیلی وقت پیش کارداری در سطح سفیر در ایران داریم.برپایه این گزارش، العراب «با تاکید بر اینکه ایران کشوری بزرگ در منطقه است»، در عین حال با ابراز عقیده کرد: «در مرحله کنونی نیازی راهبردی برای تسریع گام ها در این راستا وجود ندارد.. باید منتظر عملکرد ایران در دوره آینده باشیم و ما نیازمند ارزیابی بیشتری هستیم.» سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در پاسخ به سوالی درباره احیای روابط با مصر گفت: مصر کشور مهمی است و دو کشور برای همدیگر در منطقه اهمیت قائل هستند؛ منطقه به ظرفیت مثبت و هم افزایی تهران و قاهره نیاز دارد.کنعانی با یادآوری اینکه آخرین گفتگوهای دوجانبه میان دو کشور در پاییز امسال و در حاشیه اجلاس بغداد ۲ در امان صورت گرفت، اظهار داشت: گفت و گوهای کوتاه در عین حال مثبتی با آقای عبدالفتاح السیسی رئیس جمهور مصر در حاشیه اجلاس بغداد دو انجام شد در ارتباط با روابط هم معتقد ضرورت برداشتن گام های جدید برای ارتقای مناسبات دو کشور هستیم.وی افزود: همواره روابط سیاسی میان کشورها یک مسیر دوجانبه است و باید آن را در مسیر دوجانبه ببینیم که طرف مقابل چیست. همچنین نماینده پارلمان بحرین از اجرای گفتگوهای مهم بین ایران و بحرین برای ازسرگیری روابط دیپلماتیک بین دو طرف خبر داد و گفت به زودی نتایج خوبی اعلام خواهد شد.به زودی نتایج خوب مذاکرات ایران و بحرین اعلام خواهد شدبه گزارش پایگاه اینترنتی خبرگزاری اسپوتنیک، منابع آگاه اعلام کردند: در حال حاضر، گفتگوهای مهمی بین ایران و بحرین برای احیای روابط بین دو کشور صورت می‌گیرد.به گفته این منابع، رایزنی‌ها اکنون در سطح دوجانبه و بدون میانجیگری طرف دیگری انجام می‌شود و احتمال دارد به زودی نتایج توافق در زمینه همه مسائلِ مورد اختلاف اعلام شود.ممدوح الصالح عضو پارلمان بحرین در گفتگو با خبرگزاری اسپوتنیک، از نتایج کنونی رایزنی‌ها بین ایران و بحرین یا ماهیت کمیته‌های تشکیل شده خبر نداد؛ اما گفت هیئت پارلمانی ایران که به بحرین سفر کرد، برای آغاز همکاری‌های بیشتر با بحرین ابراز تمایل کرده است. طرف بحرینی نیز چنین تمایلی دارد. الصالح گفت: «در آینده نزدیک، طرح‌هایی برای حل پرونده‌های موجود بین دو طرف وجود دارد.» وی افزود منامه همواره مداخله نکردن در مسائل داخلی کشورهای عربی و همچنین مسائل داخلی بحرین را خواستار است، زیرا حمد بن عیسی شاه بحرین به برقراری صلح و ثبات و امنیت در منطقه اهمیت می‌دهد.الصالح در پاسخ به سوال اسپوتنیک درباره مرحله رایزنی‌های دو طرف، گفت: «می توانم تایید کنم که تلاش‌های خوبی برای احیای روابط صورت می‌گیرد و بدون تردید، به زودی نتایج مثبتی اعلام خواهد شد.»وی با اشاره به توان بحرین و ایران برای رهبری مستقیم مذاکرات بدون نیاز به طرف سوم، گفت: «اولویت کشور بحرین، برقراری روابط با کشورهای همسایه مبتنی بر برادری و پایبندی به مداخله نکردن در مسائل داخلی در سطح ملی و عربی است. افزون بر آن، بحرین پس از گفتگو درباره همه مسائل بین دو کشور، به بازگشایی سفارت خود در ایران و احیای خطوط هوایی بین دو کشور اهتمام می‌ورزد.» در این چارچوب کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه در گفتگو با العالم با اشاره به اینکه در سیاست همسایه‌محور جمهوری اسلامی ایران هیچکدام از کشورهای منطقه با هدف‌گذاری دولت سیزدهم مستثنی نیستند، گفت: ما اصل اساسی را بر تقویت روابط با کشورهای منطقه و توسعه روابط براساس منافع مشترک قرار دادیم.وی افزود: بحرین نیز مستثنی نیست، خوشبختانه در این زمینه هم تحرکات دیپلماتیک خوبی شاهد هستیم. دیپلماسی پارلمانی نیز در این زمینه تقریبا فعال شده است.سخنگوی وزارت امور خارجه تاکید کرد: ما چشم انداز روشنی را می بینیم که شاهد تحقق شرایط جدیدی در مناسبات با کشورهای منطقه از جمله بحرین باشیم. لازم به ذکر است «عبدالباری عطوان» تحلیلگر برجسته جهان عرب و سردبیر روزنامه فرامنطقه‌ای رأی‌الیوم در مقاله جدید خود نوشت، به توافق ایران و عربستان سعودی با نظارت شخصی رئیس جمهور چین نباید از زاویه احیای روابط و گشایش سفارتخانهها بین دو کشور نگاه کرد؛ بلکه باید از زوایه موفقیت در برداشتن گام‌های بلند برای برقراری صلح میان دو فرقه برجسته جهان اسلام یعنی شیعه و سنی و بستن همه راه‌ها به‌روی هر نوع تحریک طایفه‌ای برای ایجاد فتنه نگریست، فتنه‌هایی که آمریکا، رژیم اسرائیل و دستگاه‌های امنیتی آن‌ها به‌دنبال آن هستند. عطوان تأکید کرد: میزبانی چین از آخرین دور مذاکرات که به توافق منتهی شد، بدان معناست که سهم آن در منطقه غرب آسیا، روی ویرانه‌های نفوذ آمریکا، افزایش یافته است؛ در جایی که منابع اصلی انرژی نفت و گاز جهان وجود دارد. ایران و قطر دومین و سومین کشور صادرکننده گاز در جهان هستند و عربستان بزرگ‌ترین تولیدکننده و صادرکننده نفت در جهان است، به همین سبب، خبر‌هایی درباره طرح چین برای میزبانی نشست سران کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و ایران در پکن، برای ما غافلگیرکننده نبود، چنین نشستی شاید پس از عید فطر و برای تقویت روابط و کاستن از شدت تنش‌ها بین ایران و برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس برگزار شود. وی افزود، طبیعی است که این توافق تاریخی از سوی برخی طرف‌های اسرائیلی با مخالفت گسترده‌ای روبه‌رو شود و باعث تشویش و نگرانی آن‌ها شود؛ چرا که آن‌ها به‌دنبال تشدید اختلاف بین ایران و عربستان و بحران‌های ناشی از آن در یمن، لبنان و سوریه بودند.از جمله تردید‌های مهم درباره احتمال موفقیت این توافق، مطرح کردن این موضوع بود که بازگشایی سفارتخانهها و تبادل سفرا دو ماه به تعویق خواهد افتاد و این اقدام به‌منزله مرحله‌ای برای آزمودن نیت‌های دو طرف خواهد بود. طرف‌های مذکور به این موضوع توجه نکردند که ازسرگیری فعالیت سفارتخانهها پس از حدود هشت سال و انتقال از مرحله قطع کامل روابط به صلح و همکاری، به یک دوره انتقالی نیازمند است. این تحلیلگر عرب‌زبان ادامه داد، در رسانه‌ها و برخی پایگاه‌ها به‌شدت نگرانی‌هایی دراین‌باره مطرح می‌شود که آمریکا و اسرائیل دو طرف شکست‌خورده اصلی این توافق، برای به شکست دادن آن تلاش کنند.عبدالباری عطوان تصریح کرد: این نگرانی و ترس آمریکا و اسرائیل قابل درک است؛ زیرا ضربه به‌شدت سنگین و مهلک بوده است، اما بنا به چند دلیل تلاش‌های آمریکا و اسرائیل برای شکست توافق ایران و عربستان نتیجه نخواهد داد؛ اول: دولت آمریکا در اوکراین وارد جنگ غیرمستقیم شده است و تحولات میدانی نشان می‌دهد که روسیه بعد از ورود به دومین سال جنگ دستاورد‌های بزرگی به‌خصوص در زمینه اقتصادی به دست آورده است و تحریم‌ها علیه آن شکست خورده است. ما باور نداریم که آمریکا برای ورود به جنگ دیگری آمادگی داشته باشد، آن هم در حالی که ورشکستگی بانک بزرگ «سیلیکون ولی» اعلام شد و برخی از دیگر بانک‌ها نیز در معرض ورشکستگی قرار دارند. دوم: رژیم اشغالگر صهیونیستی به‌دلیل جنگ داخلی شدید و افزایش عملیات‌های مقاومت فلسطین که به پایه موجودیت این رژیم یعنی امنیت، ثبات و رفاه اقتصادی ضربه زده است، در ضعیف‌ترین حالت ممکن قرار دارد. هر نوع نقشه و توطئه این رژیم علیه ایران موجب خواهد شد که هزاران موشک به‌سمت اسرائیل روانه شود. سوم: سیگنال‌های موجود نشان‌دهنده فاصله گرفتن عربستان سعودی از محور آمریکا است، از سوی دیگر سایر کشورهای عربی که هنوز در محور آمریکا حضور دارند، از نظر اقتصادی و نظامی ضعیف هستند و علاوه بر آن با بحران‌های داخلی دست و پنجه نرم می‌کنند، بنابراین قدرت مشارکت در هیچ توطئه و یا ائتلاف اسرائیلی ـ آمریکایی علیه ایران را ندارند. چهارم: این توافق در کوتاه‌مدت و میان‌مدت منجر به پایان یافتن همه بحران‌های ایجادشده در منطقه خواهد شد؛ بحران‌هایی که آمریکا معمار آن است؛ توافق ایران و عربستان به‌معنای پایان دادن به جنگ نیابتی در یمن و رسیدن به آتش‌بس در لبنان مانند توافق طائف است. با برقراری صلح در لبنان، نهاد‌های این کشور هم احیا و رئیس جمهور جدید انتخاب خواهد شد و احتمال می‌رود «سلیمان فرنجیه» رئیس جریان المرده که وی و خانواده‌اش روابط قوی با همه طرف‌ها دارند، رئیس جمهور جدید این کشور شود. وی از پدرش دفاع از مسئله فلسطین را به‌ارث برده است. این احتمال وجود دارد که تحریم‌های سوریه لغو و میلیارد‌ها دلار برای بازسازی آن جمع‌آوری شود. پنجم: توافق ایران و عربستان توافق محکمی است، زیرا طی سال‌ها مذاکره صورت گرفته است و ثمره آمادگی، تفکرات راهبردی متقابل و مذاکرات طولانی و عمیق و پیچیده است که از عراق آغاز و سپس به مسقط منتقل شد و در نهایت در چین به توافق نهایی رسید. اگر توافق بین ایران و عربستان به موفقیت برسد و تداوم یابد که تاکنون چیزی نشان‌دهنده روندی غیر از این نبوده است، نقشه‌های راهبردی غرب آسیا و جهان را تغییر خواهد داد. این توافق شاید به پایان نفوذ آمریکا در منطقه و چه‌بسا به «نابودی اسرائیل» سرعت دهد. زمانی که همه طرف‌های مذاکره‌کننده و امضاکننده توافق، تصمیم گرفتند هنگام مذاکره، از زبان انگلیسی استفاده نکنند و بر استفاده از زبان‌های عربی، فارسی و چینی اصرار کردند؛ این به‌معنای آغازی برای پایان مرحله سلطه فرهنگی، سیاسی و نظامی غرب و آغاز نظام جدید جهانی به‌رهبری چین، روسیه و کشورهای بریکس (آفریقای جنوبی و برزیل و هند) است.
