«و نخستین چیزی که قبل از جانوران آفرید، آب بود و آسمان. خدا بر آب بود و چون خواست که خلق را بیافریند، از آن بخاری بیرون آورد و بخار بالای آب برآمد و آن را آسمان نامید. آن گاه آب را بخشکانید و آن را زمین کرد. آنگاه زمین را بشکافت و هفت زمین کرد...»
آب آیینه‌ی تمام نمای هستی و چونان خونی در رگ‌های زمین است که هماره قلب تپنده‌ی حیات، به شریان آن وابسته و دلبسته بوده است؛ تا آنجا که لب‌های زمین، در نبود این جوهره‌ی حیات می‌خشکد و قلبِ خاک از عطش به تباهی می‌گراید. تا آنجا که تاریخ به یاد دارد، هر قطره از این نعمت بی‌بدیل الهی، دریایی از طراوت و تازگی و اقیانوسی از امید و اشتیاق را برای جهانیان به ارمغان آورده و همه‌ی آفریدگان، از جماد و نبات گرفته تا حیوان و انسان، دوام و قوام خود را در گروی طعمِ حیات‌بخشِ این گوهرِ زلال و پاک یافته‌اند و از این‌روست که آب را الفبای آبادانی نامیده‌اند.
ایران عزیز ما در بیشتر بخش‌ها دارای اقلیمی گرم و خشک بوده و رشد جمعیت مهمترین عامل کاهش سرانه آب تجدیدشونده کشور در قرن گذشته بوده است. خشکسالی‌های بسیار، همراه با برداشت فراتر از اندازه‌ی آبهای سطحی و زیرزمینی، وضعیت آب کشور را به مرحله‌ی بحرانی رسانده است. از نشانه‌های این وضعیت می‌توان به خشک شدن دریاچه‌ها، رودخانه‌ها و تالاب‌ها، کاهش سطح آبهای زیرزمینی، فرونشست زمین، تخریب کیفیت آب، فرسایش خاک، بیابان‌زایی و طوفان‌های گرد و غبار بیشتر اشاره نمود. در چنین وضعیتی، مدیریت منابع آب و خاک در نواحی مرزی راهکاری اجتناب‌ناپذیر در مرتفع نمودن مشکلات آبی کشوری چون ایران خواهد بود. در این بین، غرب کشور به دلیل بهره‌مندی از منابع فراوان آبی مورد توجه قرار گرفت و ساماندهی آب در مناطق مرزی غرب کشور، از مهمترین رسالت‌های عمرانی کشور تعیین گردید. از این‌رو بوده است که طرح توسعه منابع آب و خاک در نواحی مرزی با هدف مهار ۲.۹ میلیارد متر مکعب در سال در شرایط نرمال و ۳.۵ میلیارد مترمکعب در سال در شرایط ترسالی و نیز استفاده حداکثری از آبهای مرزی غرب کشور در استانهای کرمانشاه و ایلام مطرح شد و اکنون در مراحل پایانی خود به سر می‌برد. آنچه همگان اذعان داشته‌اند این است که این طرح با توسعه و پیشرفت اقتصادی، چهره غرب کشور را تغییر خواهد داد و با اجرای کامل این طرح، تحولی بس بزرگ و شگرف در بخش کشاورزی و صنعتی منطقه رخ خواهد داد. (قسمت اول )
نویسنده: اکبر اقبالی
