بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا در سفر به عربستان از یک سو با مقامات این کشور دیدار داشته و از سوی دیگر با وزرای خارجه شورای همکاری خلیج فارس دیدار نمود. در باب چرایی این سفر مقامات آمریکایی مدعی بودهاند که بلینکن به دنبال رفع برخی کدورتها و در نهایت توسعه روابط میان دو کشور بوده است. همچنین مباحثی همچون روند سازش نیز در دستور کار وی عنوان شده است. هر چند که آمریکاییها تلاش نمودهاند تا این سفر را بر گرفته از روابط دو جانبه عنوان نمایند اما تقارن این سفر با چند تحول مهم در منطقه لایههای دیگر از اهداف بلینکن را آشکار میسازد. از یک سو روابط دیپلماتیک ایران و عربستان از اسفند ۱۴۰۱ آغاز شده بود به مرحله بازگشایی سفارتخانهها و کنسولگریهای رسیده است که روز سه شنبه و چهارشنبه هفته گذشته صورت گرفت.
در همین حال ایران از آمادگی کشورهای منطقه برای تشکیل ائتلاف واحد دریایی برای تامین امنیت خلیج فارس خبر داده است. از سوی دیگر در تحولی مهم بشار اسد رئیس جمهور سوریه در نشست اتحادیه عرب در جده شرکت کرده بود که تحولی مهم در مناسبات منطقه ارزیابی میشود. علاوه بر اینها عملیات سرباز مصری علیه نظامیان صهیونیستی در مناطق مرزی، رونمایی از موشک هایپر سونیک ایران از تحولات مهم منطقه بوده است. با توجه به این مولفهها و آنچه در سخنان بلینکن در عربستان بر میاید آن است که هدف از سفر وی به ریاض در کنار مناسبات دو جانبه اعلام مخالفت آمریکا با احیای روابط کشورهای عربی با سوریه، کارشنکنی در مناسبات ایران و کشورهای عربی از جمله عربستان با تکرار ادعاهای هستهای و ایران هراسانه، سوق دادن عربستان به سازش با رژیم صهیونیستی و نیز اعلام مخالفت با طرحهای هستهای سعودی تشکیل می دهد.مطالباتی که البته توسط عربستان و نه شورای همکاری خلیج فارس مورد پذیرش قرار نگرفته است چنانکه از یک سو وزیر خارجه سعودی از روابط عربی با سوریه دفاع کرده، روابط با تهران را در کنار توسعه مناسبات با چین مثبت ارزیابی نموده و سازش با رژیم صهیونیستی در زمان کنونی را نادرست دانسته و در نهایت نیز بر توسعه توان هستهای عربستان تاکید کرده است.
از سوی دیگر بیانیه پایانی نشست شورای همکاری خلیج فارس نیز تکرار حمایت از روابط با سوریه و ایران و حمایت از فلسطین بوده است. با توجه به این شرایط میتوان گفت که سفر بلینکن به ریاض بیش از آنکه دستاوردی برای آمریکا داشته باشد، نشانهای دیگر بر کاهش نفوذ این کشور در میان متحدانش است بگونهای که حتی کشورهای عربی نیز به فاصله گرفتن از آن روی آوردهاند.
سید مهدی لنکرانی
در همین حال ایران از آمادگی کشورهای منطقه برای تشکیل ائتلاف واحد دریایی برای تامین امنیت خلیج فارس خبر داده است. از سوی دیگر در تحولی مهم بشار اسد رئیس جمهور سوریه در نشست اتحادیه عرب در جده شرکت کرده بود که تحولی مهم در مناسبات منطقه ارزیابی میشود. علاوه بر اینها عملیات سرباز مصری علیه نظامیان صهیونیستی در مناطق مرزی، رونمایی از موشک هایپر سونیک ایران از تحولات مهم منطقه بوده است. با توجه به این مولفهها و آنچه در سخنان بلینکن در عربستان بر میاید آن است که هدف از سفر وی به ریاض در کنار مناسبات دو جانبه اعلام مخالفت آمریکا با احیای روابط کشورهای عربی با سوریه، کارشنکنی در مناسبات ایران و کشورهای عربی از جمله عربستان با تکرار ادعاهای هستهای و ایران هراسانه، سوق دادن عربستان به سازش با رژیم صهیونیستی و نیز اعلام مخالفت با طرحهای هستهای سعودی تشکیل می دهد.مطالباتی که البته توسط عربستان و نه شورای همکاری خلیج فارس مورد پذیرش قرار نگرفته است چنانکه از یک سو وزیر خارجه سعودی از روابط عربی با سوریه دفاع کرده، روابط با تهران را در کنار توسعه مناسبات با چین مثبت ارزیابی نموده و سازش با رژیم صهیونیستی در زمان کنونی را نادرست دانسته و در نهایت نیز بر توسعه توان هستهای عربستان تاکید کرده است.
از سوی دیگر بیانیه پایانی نشست شورای همکاری خلیج فارس نیز تکرار حمایت از روابط با سوریه و ایران و حمایت از فلسطین بوده است. با توجه به این شرایط میتوان گفت که سفر بلینکن به ریاض بیش از آنکه دستاوردی برای آمریکا داشته باشد، نشانهای دیگر بر کاهش نفوذ این کشور در میان متحدانش است بگونهای که حتی کشورهای عربی نیز به فاصله گرفتن از آن روی آوردهاند.
سید مهدی لنکرانی