منطقه طی هفتههای اخیر با تحولاتی قابل توجه در عرصه دیپلماسی همراه بوده است که...
منطقه طی هفتههای اخیر با تحولاتی قابل توجه در عرصه دیپلماسی همراه بوده است که در کنار روند تعاملات دو جانبه و چند جانبه بیانگر دگرگونیهایی در نظم منطقهای است که میتواند تاثیراتی قابل توجه در آینده منطقه و حتی صحنه جهانی داشته باشد. مهمترین رخداد در اسفند ماه را میتوان اعلام توافق ایران و عربستان بر پایان دادن به هفت سال تنزل روابط آن هم با میانجی گری چین دانست که میتواند زمینه ساز تحولات جدید در منطقه گردد چنانکه بسیاری از کشورهای منطقهای و فرامنطقه و حتی اتحادیه عرب و شورای همکاری خلیج فارس از آن استقبال کردهاند. در ادامه همین تعاملات میان همسایگان علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی امروز در پاسخ به سفر شیخ طحنون بنزاید آلنهیان مشاور امنیت ملی امارات متحده عربی به ایران و به دعوت رسمی همتای خود به ابوظبی سفر می کند. پیش از وی نیز هیات پارلمانی ایران برای شرکت در یکصد و چهل و ششمین نشست اتحادیه بینالمجالس جهانی به بحرین سفر کرد و طرفین بر توسعه روابط تاکید کردند. همچنین بعد از توافق اخیر تهران و ریاض برای از سرگیری و استقبال مقامات قاهره از این توافق، سیگنال هایی هم از سوی ایران و مصر برای گسترش روابط در حال ارسال است و در کانالهای رسمی و غیر رسمی از اماده بودن طرفین برای تعمیق روابط سخن میگویند. در ادامه دیپلماسی فعال و عملگرا علی باقری معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران برای شرکت در نهمین دوره مشورتهای سیاسی میان تهران و مسقط به عمان سفر کرد. همچنین معاونت حقوقی و امور بین الملل وزارت امور خارجه میزبان هیاتی از دولت کویت به ریاست منصور عیاد العتیبی، قائم مقام وزیر امور خارجه این کشور عربی بود. در رخدادی قابل توجه همچنین وزارت دفاع چین با انتشار اطلاعیهای از آغاز رزمایش مشترک ۴ روزه سه کشور ایران، روسیه و چین در دریای عمان خبر داد. یکی دیگر از تحولات رخ داده در ارتباط با تعاملات ایران با کشورهای خاورمیانه می توان به دیدار اخیر محمدرضا رئوف شیبانی سفیر غیرمقیم ایران به وزیر خارجه لیبی اشاره کرد. همچنین در هفته جاری پنجمین اجلاس کمیسیون مشترک اقتصادی بین جمهوری اسلامی ایران و عراق در روزهای ۲۱ تا ۲۳ اسفند در شهر بغداد برگزار شد. نکته قابل توجه دیگر در معادلات منطقه سفر هانس گروندبرگ نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور یمن به تهران بود. در تحول قابل توجه دیگر الکساندر لوکاشنکو رئیس جمهور بلاروس نیز به تهران سفر کرد و توافقات متعددی میان دو کشور امضا شد. در تحولی قابل توجه در منطقه دولت مالدیو ضمن استقبال از سرگیری روابط ایران و عربستان، تصمیم به ازسرگیری روابط با جمهوری اسلامی ایران گرفته است. رخداد منطقهای مهم دیگر سفر امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه به ترکیه و سوریه بود در حالی که صحبتهایی در باب نشست چهارجانبه منطقهای با حضور ایران، روسیه، ترکیه و سوریه برای حل اختلافات دمشق و آنکارا مطرح شده است که حلقه تکمیلی آن نیز سفر بشار اسد رئیس جمهور سوریه به مسکو است. در حوزه سوریه سفر هیات پارلمانی کشورهای عربی در کنار تماسهای بحرین، امارات ، سعودی، قطر و .... با دمشق و تاکید بر بازگشت آن به اتحادیه عرب جای تامل دارد. مجموع این تحولات با محوریت ایران و سایر کشورهای منطقه در حالی روی میدهد که در کنار نشان دادن شکست سناریوی غرب برای انزوای ایران و جایگاه ارزنده تهران در معادلات منطقه، بیانگر یک اصل مهم است و آن توان کشورهای منطقه بدون دخالتهای غرب در حل اختلافات و توسعه روابط میباشد. زنجیره این تحولات بیانگر ارادهای نوین در جمع کشورهای منطقه برای تحقق نظم نوین جهانی در قالبی چند جانبه به جای یک جانبه گرایی غرب میباشد که در کنار تامین منافع کشورهای منطقه میتواند از تکرار نقش آفرینی مخرب و بی ثبات ساز نظام سرمایه داری در منطقه جلوگیری نماید. همگرایی که سندی بر حقانیت مواضع همیشگی ایران است که همواره آمریکا را نه حلال مشکلات بلکه ریشه مشکلات دانسته و همگرایی منطقهای را زمینه ساز حل مشکلات دانسته است. مواضعی که امروز حتی مقامات دلبستگان قدیمی به آمریکا نیز آن اذعان کردهاند چنانکه ترکی فیصل مشاور امنیت ملی عربستان عنوان میکند که آمریکا میانجیگری قابل اعتماد نمیباشد و توافق تهران ریاض باضمانت چین محقق شده است.