پس از توقف خرید و فروش توافقی ارز در ماه گذشته، مجددا از دیروز، صرافیها مجاز به خرید و فروش توافقی ارز شدند در حالی که همچنان ابهامات در بازار مبادله‌ای ارز در کنار دلال‌بازی‌ها و نرخ سازی‌ها در فضای مجازی همچنان ارز را در پیچ اما و اگرها نگاه داشته است.
این روزها بازار ارز با چند نرخی‌ها و قیمت گذاری‌های متعددی مواجه شده است. از قیمت گذاری در بازار مبادله‌ای گرفته تا صرافیها و از آنجا به دلال‌های خیابان فردوسی تا فضای مجازی که حتی در روز تعطیل هم در میان تعطیلی بازار نرخ ارز می دهند که جای تامل و تعجب بسیار دارد. در این میان در ادامه اقدمات دولت برای حل مشکلات ارزی پس از راه‌‌اندازی مرکز مبادله ارزی مقرر شد تأمین ارز برای مصارف ۶۳ گانه از طریق مرکز مبادله ارز و طلا انجام شود.دیروز نرخ مرکز مبادله در اسکناس ارز ۴۱۷۵۹ تومان و حواله ۳۶۳۱۲ تومان بود.از دیروز و طبق تصمیم بانک مرکزی، مقرر شد مجددا ارز در صرافیها از طریق شیوه توافقی مبادله شود.
در همین حال طبق تصمیم جدید بانک‌مرکزی، برای مسافرت‌های زمینی خارجی ۳۰۰ یورو و مسافرت‌های هوایی خارجی ۵۰۰ یورو ارز اختصاص داده شده است.مسافران متقاضی ردیف ارزی مربوط به سفر باید ابتدا با در دست داشتن مدارک مورد نیاز از قبیل بلیت مسافرت هوایی، زمینی، دریایی و هوایی، گذرنامه معتبر - ویزای کشور مقصد در صورت نیاز و عوارض خروج از کشور به یکی از شعبات ارزی بانک ملی مراجعه کند.پس از بررسی مدارک مذکور و تایید آن، شخص متقاضی باید معادل ریالی ارز را به بانک پرداخت کند تا در نهایت یک رسید صادر و به متقاضی ارز مسافرتی ارایه شود.
در گام بعد مسافر باید پس از عبور از گیت فرودگاه‌های بین‌المللی امام خمینی (ره)، اهواز، اصفهان، تبریز، مشهد، شیراز یا ارومیه با مراجعه به باجه ارزی مربوطه، رسید خود را ارائه کند و در نهایت اسکناس ارز را دریافت کند.در حال حاضر شرایط و زیرساخت دریافت ارز سفر هوایی در هفت فرودگاه کشور فراهم است و به زودی بستر خدمات ارزی در سفرهای زمینی نیز فراهم خواهد شد.
در این میان اما برخی کارشناسان با نگاهی محتاط به این روند می نگرند. محمدرضا سبزعلیپور رئیس مرکز تجارت جهانی ایران در نشستی تحت عنوان " نرخ ارز و طلا و تأثیر آن بر بازار و تجارت جهانی" در جمع تعدادی از مدیران و فعالان اقتصادی نسبت به راه اندازی تشکیلات مثلاً جدیدی تحت عنوان "مرکز مبادله ارز و طلا" واکنش نشان داد و طی سخنانی گفت: همچنانکه اطلاع دارید چند ماهی است که نابسامانی بر بازار سکه و ارز حاکم شده که افزایش نرخ ارزهای رایج را به همراه داشته است که همین امر تعجب همگان را برانگیخته و سؤالات زیادی را در اذهان بوجود آورده که چرا بانک مرکزی و مسئولین دولتی طی این مدت اقدام عاجل، اصولی و عملی را برای تنظیم و ساماندهی بازار ارز انجام نداده و نمی دهند!؟وی افزود: نابسامانی های چند ماه گذشته بازار سکه و ارز، مسئولین پولی و بانکی کشور را دچار آنچنان درگیر خود کرده که هر روز تصمیمی را در جهت گره گشائی مشکلات پولی و ارزی کشور اتخاذ می کنند اما بجای حل ریشه ای مشکلات، بعضا تصمیمات غیر اصولی اتخاذ میشود که نه تنها مشکلات را مرتفع نمیکنند بلکه گره ای بر گره های گذشته افزوده و منجربه افزایش نرخ ارز و طلا می شود. (یکی از همین تصمیمات نادرست مسئولین فروش روزانه ۵۰۰۰ یورو به مردم کوچه و خیابان در ازاء کارت ملی بود)اما نکته مهم اینجاست که مسئولین محترم بانک مرکزی طوری راجع به "مرکز مبادله ارز و طلای ایران" سخنرانی و از آن تعریف میکنند که انگار این مرکز از فردا طلسم گرانی و افزایش نرخ سکه و دلار را خواهد شکست و همه چیز کنترل و به حالت عادی باز خواهد گشت اما غافل از اینکه کاهش نرخ ارز و طلا و همچنین کاهش نرخ تورم نیازمند تدبیر و فاکتورهایی است که تا این فاکتورها مو به مو اجرا و از قوه به فعل تبدیل نشود، اتفاق مثبتی رخ نخواهد داد.
وی با اشاره به سابقه تأسیس این مرکز تصریح نمود: ضروری میدانم تا اشاره کوتاهی به سابقه تأسیس این مرکز و سرگذشت آن داشته باشم تا شاید مفید به فایده بوده و موجب تنویر افکار مسئولین محترم بشود.
در زمان دولت نهم و از طرف مسئولین وقت وزارت اقتصاد در جهت کنترل بازار ارز، طرحی پیشنهاد ارائه گردید مبنی بر راه اندازی "بورس ارز" که نمونه آن در هیچ جای دنیا یافت نمی شد. اصلاً معلوم نبود سایر کشورهای جهان بدون داشتن چنین بورسی چگونه بازار ارز خود را سر و سامان داده و نظم و انضباط را بر آن حاکم مینمودند؟ راجع به "بورس ارز" توضیحات بیشتری نمیدهم و همین را بگویم که پس از مدتها چنین بورسی راه اندازی نشد و مسئولین وقت وزارت اقتصاد و بانک مرکزی تحت عنوان ساماندهی بازار ارز، اینبار پیشنهاد راه اندازی "سالن مبادلات ارزی" را دادند.
سبزعلیپور در ادامه تشریح نمود: پس از مدتی با تغییر نام "سالن" به "اتاق" این تشکیلات تحت عنوان "اتاق مبادلات ارزی" راه اندازی و فعالیت خود را رسماً آغاز نمود. مدتی بعد نام "اتاق" نیز به "مرکز" تغییر یافت و از آن پس "اتاق مبادلات ارزی" تحت عنوان "مرکز مبادلات ارزی" چند سالی به فعالیت خود در ساختمان قدیم بانک مرکزی در خیابان فردوسی ادامه داد.حال سوال از مسئولین حال حاضر بانک مرکزی این است که مگر فراموش کرده اید که چه اتفاقی و چه سوءاستفاده های ارزی در "مرکز مبادلات ارزی" اتفاق افتاد و چه سر و صدایی در آن زمان در رسانه ها بلند شد که در پی آن، برخی مسئولین مرکز مبادلات بازداشت و راهی زندان شدند؟!
نویسنده: مهدی یوسفی
این روزها بازار ارز با چند نرخی‌ها و قیمت گذاری‌های متعددی مواجه شده است. از قیمت گذاری در بازار مبادله‌ای گرفته تا صرافیها و از آنجا به دلال‌های خیابان فردوسی تا فضای مجازی که حتی در روز تعطیل هم در میان تعطیلی بازار نرخ ارز می دهند که جای تامل و تعجب بسیار دارد. در این میان در ادامه اقدمات دولت برای حل مشکلات ارزی پس از راه‌‌اندازی مرکز مبادله ارزی مقرر شد تأمین ارز برای مصارف ۶۳ گانه از طریق مرکز مبادله ارز و طلا انجام شود.دیروز نرخ مرکز مبادله در اسکناس ارز ۴۱۷۵۹ تومان و حواله ۳۶۳۱۲ تومان بود.از دیروز و طبق تصمیم بانک مرکزی، مقرر شد مجددا ارز در صرافیها از طریق شیوه توافقی مبادله شود.
در همین حال طبق تصمیم جدید بانک‌مرکزی، برای مسافرت‌های زمینی خارجی ۳۰۰ یورو و مسافرت‌های هوایی خارجی ۵۰۰ یورو ارز اختصاص داده شده است.مسافران متقاضی ردیف ارزی مربوط به سفر باید ابتدا با در دست داشتن مدارک مورد نیاز از قبیل بلیت مسافرت هوایی، زمینی، دریایی و هوایی، گذرنامه معتبر - ویزای کشور مقصد در صورت نیاز و عوارض خروج از کشور به یکی از شعبات ارزی بانک ملی مراجعه کند.پس از بررسی مدارک مذکور و تایید آن، شخص متقاضی باید معادل ریالی ارز را به بانک پرداخت کند تا در نهایت یک رسید صادر و به متقاضی ارز مسافرتی ارایه شود.
در گام بعد مسافر باید پس از عبور از گیت فرودگاه‌های بین‌المللی امام خمینی (ره)، اهواز، اصفهان، تبریز، مشهد، شیراز یا ارومیه با مراجعه به باجه ارزی مربوطه، رسید خود را ارائه کند و در نهایت اسکناس ارز را دریافت کند.در حال حاضر شرایط و زیرساخت دریافت ارز سفر هوایی در هفت فرودگاه کشور فراهم است و به زودی بستر خدمات ارزی در سفرهای زمینی نیز فراهم خواهد شد.
در این میان اما برخی کارشناسان با نگاهی محتاط به این روند می نگرند. محمدرضا سبزعلیپور رئیس مرکز تجارت جهانی ایران در نشستی تحت عنوان " نرخ ارز و طلا و تأثیر آن بر بازار و تجارت جهانی" در جمع تعدادی از مدیران و فعالان اقتصادی نسبت به راه اندازی تشکیلات مثلاً جدیدی تحت عنوان "مرکز مبادله ارز و طلا" واکنش نشان داد و طی سخنانی گفت: همچنانکه اطلاع دارید چند ماهی است که نابسامانی بر بازار سکه و ارز حاکم شده که افزایش نرخ ارزهای رایج را به همراه داشته است که همین امر تعجب همگان را برانگیخته و سؤالات زیادی را در اذهان بوجود آورده که چرا بانک مرکزی و مسئولین دولتی طی این مدت اقدام عاجل، اصولی و عملی را برای تنظیم و ساماندهی بازار ارز انجام نداده و نمی دهند!؟وی افزود: نابسامانی های چند ماه گذشته بازار سکه و ارز، مسئولین پولی و بانکی کشور را دچار آنچنان درگیر خود کرده که هر روز تصمیمی را در جهت گره گشائی مشکلات پولی و ارزی کشور اتخاذ می کنند اما بجای حل ریشه ای مشکلات، بعضا تصمیمات غیر اصولی اتخاذ میشود که نه تنها مشکلات را مرتفع نمیکنند بلکه گره ای بر گره های گذشته افزوده و منجربه افزایش نرخ ارز و طلا می شود. (یکی از همین تصمیمات نادرست مسئولین فروش روزانه ۵۰۰۰ یورو به مردم کوچه و خیابان در ازاء کارت ملی بود)اما نکته مهم اینجاست که مسئولین محترم بانک مرکزی طوری راجع به "مرکز مبادله ارز و طلای ایران" سخنرانی و از آن تعریف میکنند که انگار این مرکز از فردا طلسم گرانی و افزایش نرخ سکه و دلار را خواهد شکست و همه چیز کنترل و به حالت عادی باز خواهد گشت اما غافل از اینکه کاهش نرخ ارز و طلا و همچنین کاهش نرخ تورم نیازمند تدبیر و فاکتورهایی است که تا این فاکتورها مو به مو اجرا و از قوه به فعل تبدیل نشود، اتفاق مثبتی رخ نخواهد داد.
وی با اشاره به سابقه تأسیس این مرکز تصریح نمود: ضروری میدانم تا اشاره کوتاهی به سابقه تأسیس این مرکز و سرگذشت آن داشته باشم تا شاید مفید به فایده بوده و موجب تنویر افکار مسئولین محترم بشود.
در زمان دولت نهم و از طرف مسئولین وقت وزارت اقتصاد در جهت کنترل بازار ارز، طرحی پیشنهاد ارائه گردید مبنی بر راه اندازی "بورس ارز" که نمونه آن در هیچ جای دنیا یافت نمی شد. اصلاً معلوم نبود سایر کشورهای جهان بدون داشتن چنین بورسی چگونه بازار ارز خود را سر و سامان داده و نظم و انضباط را بر آن حاکم مینمودند؟ راجع به "بورس ارز" توضیحات بیشتری نمیدهم و همین را بگویم که پس از مدتها چنین بورسی راه اندازی نشد و مسئولین وقت وزارت اقتصاد و بانک مرکزی تحت عنوان ساماندهی بازار ارز، اینبار پیشنهاد راه اندازی "سالن مبادلات ارزی" را دادند.
سبزعلیپور در ادامه تشریح نمود: پس از مدتی با تغییر نام "سالن" به "اتاق" این تشکیلات تحت عنوان "اتاق مبادلات ارزی" راه اندازی و فعالیت خود را رسماً آغاز نمود. مدتی بعد نام "اتاق" نیز به "مرکز" تغییر یافت و از آن پس "اتاق مبادلات ارزی" تحت عنوان "مرکز مبادلات ارزی" چند سالی به فعالیت خود در ساختمان قدیم بانک مرکزی در خیابان فردوسی ادامه داد.حال سوال از مسئولین حال حاضر بانک مرکزی این است که مگر فراموش کرده اید که چه اتفاقی و چه سوءاستفاده های ارزی در "مرکز مبادلات ارزی" اتفاق افتاد و چه سر و صدایی در آن زمان در رسانه ها بلند شد که در پی آن، برخی مسئولین مرکز مبادلات بازداشت و راهی زندان شدند؟!
نویسنده: مهدی یوسفی
