?>?> ضمانت امری الزامی | سیاست روز
پنجشنبه ۲۳ دی ۱۴۰۰ - ۰۱:۳۴
کد مطلب : 121259

ضمانت امری الزامی

در بحث یک مذاکره مهمترین بخش آن اجرای تعهدات است. هر مذاکره ای دو وجه دارد...
در بحث یک مذاکره مهمترین بخش آن اجرای تعهدات است. هر مذاکره ای دو وجه دارد، یا به نتیجه می رسد یا نمی رسد، اما اگر نتیجه به دست آمد و به توافق رسید، بحث اجرای تعهدات طرفین مهمتر از خود توافقی است که به دست آمده است.
توافق کردن را می توان کار ساده ای دانست، طرفین به نتیجه می رسند و توافق به دست می آید، البته که برای رسیدن به آن باید مذاکراتی انجام شود تا نتیجه هم حاصل شود. هر توافقی سه مرحله مهم دارد، نخست مذاکرات، سپس توافق و آنگاه اجرای تعهداتی که در توافق گنجانده شده و طرفین باید آن را اجرا کنند.
ایران و ۱+۵ مذاکراتی را بر سر موضوع هسته ای جمهوری اسلامی انجام دادند تا اتهامات و ادعاهای پوچی که علیه فعالیت های صلح آمیز هسته ای ایران مطرح می شود، حل گردد.
توافق هسته ای میان ایران و ۱+۵ و در واقع میان ایران و آمریکا امضا شد چرا که محور مذاکرات این دو کشور بودند. با وجودی که اعتقاد بر این بود باید با آمریکا به نتیجه رسید اما این اتفاق نیفتاد و توافق هسته ای به دست آمد و تعهدات اجرا نشد. اکنون توافق وجود دارد، همه بندها و مفاد آن هست، اما حیات نباتی دارد چرا که آنچه که توافق و امضاء شده بود اجرا نشد.
مذاکرات احیای برجام که در وین جریان دارد، برای اجرای تعهدات طرف مقابل است وگر نه که ایران تاکنون به برجام پایبند بوده است و گزارش های آژانس بر این مسئله صحه می گذارد. مسئله اصلی پایبند کردن طرف مقابل و ضمانت اجرایی گرفتن از آمریکا و اروپا برای جلوگیری از نقض تعهدات است. جمهوری اسلامی ایران یکسال پس از خروج آمریکا توافق هسته ای، اقدام به کاهش تعهدات خود به صورت پلکانی نمود.
اقدام ایران با واکنش غرب همراه شد و انتظار می رفت تا آنها به برجام بازگردند اما اینگونه نشد. برخی کارشناسان اعتقاد دارند همان زمان که آمریکا از برجام خارج شد، ایران نیز باید اقدام قاطع متقابل انجام می داد و با این واکنش شوک به طرف مقابل وارد می کرد.
اما چنین تصمیمی هم عواقب خود را داشت و در هر حال، ایران تصمیم گرفت تا یکسال پس از خروج امریکا به کاهش تعهدات خود بپردازد که آن هم نزدیک به یکسال طول کشید.
در حال حاضر محور مذاکراتی که ایران در وین دنبال می کند و مذاکره کنندگان مقابل نیز در جریان هستند، لغو تحریم های اقتصادی و تضمین محکم برای ایران است.
تغییر در همان مفاد برجامی که به دست آمده است، بی معنی است و تنها باید پیگیر اجرای آن بود.اما آمریکا و اروپا در صدد هستند تا تغییراتی در توافق هسته ای ایجاد کنند که تعهدات ایران را بیشتر کند و علاوه بر آن تن به ضمانت اجرایی و راستی آزمایی هم ندهند. پر واضح است که برجام خود دارای نواقصی است که مهمترین آن منفعت نداشتن برای ایران بود.
در برجام ایران باید محدودیت های فنی و تأسیساتی در فعالیت های هسته ای خود ایجاد می کرد که اعمال شد و برای اجرایی کردن آنها نیز ضمانت های محکمی از ایران گرفته شد اما طرف مقابل برای اجرای تعهدات هیچ ضمانتی را به گردن نگرفته بود. در مذاکرات جاری، تلاش بر این است تا از اروپا و در صورت بازگشت ایالات متحده به برجام، ضمانت لازم دریافت شود.
احیای برجام اگر بدون ضمانت باشد، نه تنها ارزشی نخواهد داشت بلکه با توجه به پیشرفت های هسته ای ایران از زمان خروج امریکا تاکنون، زیانبار خواهد بود و اگر قرار بر تأثیر بر شرایط اقتصادی داشته باشد، اثر منفی خواهد گذاشت.ایران در دوره جدید تلاش کرده است اثرات مخرب دوقطبی توافق کردن یا توافق نکردن را خنثی کند و در این راه موفق هم بوده است.

نویسنده: محمد صفری
https://siasatrooz.ir/vdchmznzw23niid.tft2.html
نام شما
آدرس ايميل شما
کد امنيتی