بارها و بارها سیاستهای محیطزیست را نقد کردیم، درباره قصوری که منجر به تشدید آلایندهها، تخریب محیطزیست، پایین رفتن سطح آب در کشور و ریزگردهای خانمان برانداز که ۱۲ شهر را گرفتار کرده و حالا نوبت به خوزستان رسیده است که نفسش به شماره بیفتد نوشتیم، هر چند هیچگاه در نشستهای خبری و هر جا که خود مسئولان محیطزیستی قرار بود به رسانهها پاسخگو باشند دعوت نشدیم تا سوالاتمان را از خود مسئولان محیطزیست بپرسیم اما به رسم رعایت عدالت در انتقاد از این سازمان روز گذشته با دو مشاور از دل سازمان محیطزیست و وزارت کشاورزی همکلام شدیم، عیسی کلانتری و دکتر کهرم تا بهتر بتوانیم تشخیص دهیم آنچه اخیرا بر سر استان خوزستان آمده به قول رئیس دولت عذاب الهی به دلیل رعایت نکردن امر به معروف است یا قصور مسئولان؟!
عیسی کلانتری دبیر و مجری کارگروه احیای دریاچه ارومیه که از سوی چیتچیان برگزیده شده است؛ وزیر پیشین کشاورزی؛ مشاور اسحاق جهانگیری معاون اول رئیسجمهور درباره اوضاع نابسامان خوزستان و ریزگردهای ایجاد شده به سیاست روز گفت: بخشی از این مشکلات داخلی است و بسیاری از مسایل ایجادکننده ریزگرد خارجی است.
وی درباره مسایل داخلی گفت: برای کار در حوزه داخلی باید گفت که اگر به احیای هورالعظیم کمک شود و بیابانهایی که خشک شده و قابلیت آبگیری ندارد مالچپاشی شود مشکلات کمتر و رفته رفته مرتفع خواهد شد. هر چند که در مدت اخیر هر چقدر به هورالعظیم آب ریختند خشک شده است.
وی با اشاره به غیرقابل حل بودن کانونهای ریزگرد خارجی ادامه داد: کانونهای خارجی ریزگرد غیرقابل حل است، ریزگردهایی که از عراق و سوریه و عربستان به سمت خوزستان میآید به این زودیها و چند سال اخیر برطرف نخواهد شد. اما برای کانونهای داخلی تنها راهحل مالچپاشی و احیای تالاب هورالعظیم است که باید در دستور کار قرار بگیرد.
وی در پاسخ به آنهایی که میگویند انتقال آب از خوزستان به سمت شهرهای دیگر باعث تشدید مشکلات این استان شده است و ریزگردها را شدت داده است به صراحت گفت: اینکه میگویند انتقال آب باعث تشدید مشکلات خوزستان شده حرفهای بیربط است که پایه و اساسی ندارد، اصلا نمیتوان درباره آنها اظهارنظر کرد.
کلانتری با تاکید دوباره راه حلش برای مشکلات خوزستان ادامه داد: هیچ راهی نداریم جز مالچپاشی و این مالچپاشی باید سریعتر اتفاق بیفتد که فکر میکنم این موضوع در حال انجام است.
وی در پاسخ به منتقدانی که این رویه را غیرمنطقی و قدیمی و منسوخ شده دانسته و مالچ را مشکل جدید برای محیطزیست عنوان میکنند، و در پاسخ به پروفسور کردوانی که ریگ پاشی را برای این اقدام پیشنهاد میدهد، گفت: این افراد را نمیفهمم، نه مالچ گران است و نه میشود از نتیجهای که در ۵۰ سال اخیر از مالچپاشی گرفتهایم چشمپوشی کنیم. در زمینه مالچپاشی۵۰ سال سابقه داریم و این رویه نتیجه داده و اینها چیزهایی است که میشود انجام داد و تاکنون نتیجه داده است.
وزیر کشاورزی پیشین درباره پیشنهاد پایلوت انجام دادن طرح پروفسور کردوانی و ریگ پاشی در مناطق ریزگرد خیر، نیز گفت: اینکه پایلوت انجام شود جای بررسی دارد و محیطزیست باید انجام دهد.
کلانتری همچنین درباره اینکه مشکلات خوزستان به گفته رئیسجمهور عذاب الهی است یا قصور مسئولان محیطزیست، گفت: وقتی به طبیعت تجاوز میشود و طبیعت را ویران میکنیم وقتی هورالعظیم را خشک میکنیم عذاب الهی است دیگر وقتی بدون مطالعه هورالعظیم را خشک میکنیم عذاب الهی است وقتی داعش باعث خشک شدن باتلاقها و تالابهای برونمرزی میشود عذاب الهی است.
وی ادامه داد: ببینید کلا دولتها و حکومت در جمهوری اسلامی همیشه دنبال تحقق موضوعات در کوتاهمدت بوده است و بر همین اساس تا زمانی که مشکلات کوچک بودند جدی نگرفتند آنها را من میگویم وقتی خلاف طبیعت رفتار میکنیم و به این رویه ادامه بدهیم باید منتظر باشیم ۵ سال دیگر کل کشور مانند خوزستان با پدیده ریزگردها مواجه باشد.
کلانتری ضمن انتقاد از سیاستهای محیطزیستی گفت: محیطزیست در مواردی از سوراخ سوزن رد شده و مواردی از دروازه بزرگ رد نشده است، این سازمان استراتژی نداشته و به کارهای کوچکی مانند تایید مجوز کارخانههای کوچک پرداخته به جای احیای آبها و آنچنان سرگرم مسایل کوچک بوده که مشکلات تشدید شده است.
کلانتری خاطرنشان کرد: محیطزیست بهرهبرداری از آب را رها کرده، اکنون ذخیره آب تجدیدپذیر ۸۸ درصد است اما میزان مصرف به شدت زیاد است که باعث شده طبیعت با سرعت بالا به سمت نابودی پیش برود، محیطزیست به جای انجام کارهای کوچکی چون ساخت فلان کارخانه در کویر یا منطقه حفاظت شده به این مسایل کلان بپردازد تا تخریب طبیعت را کنترل کند.
هر چند جناب کلانتری با صراحت از قصور صرف به جای عذاب الهی سخن نگفت اما میشود ضمن وجود ناهماهنگی در بین وزارتخانهها و نهادهای دولت به این نکته پی برد که خود کارشناسان نیز به این امر واقف هستند که قصورهای صورت گرفته بحرانهای محیطزیستی را تشدید کرده و نمیشود با فرافکنی و عذاب الهی خواندن آن از پاسخگویی به مردم طفره رفت هر چند که مردم هوشیارتر از اینها هستند که بخواهند با این موضوعات سرگرم شده و دست از مطالبه به حق خود و پاسخ خواستن از مسئولان بردارند.
مائده شیرپور