دو هفته پیش نشست وین در خصوص توافق نامه برجام میان ایران و ۱+۴ در حالی با موافقت طرفین مبنی بر ادامه گفتوگوها پایان یافت که چند روزی است از موعد مقرر مهلت قانونی به اروپا گذشته است و به نظر میرسد تیم مذاکره کننده کشورمان اعلام رسمی پایان این مهلت قانونی را از طرف اروپایی مطالبه نکرده است! با اینکه بعید است اروپاییها تضمین عملی در قالب بسته حمایتی در حوزه مسائل اقتصادی به تهران ارائه دهند اما همچنان قرار است این رایزنیها ادامه داشته باشد، رایزنیهایی که حتی دو روز پیش مقام معظم رهبری در دیدار با هیات دولت تاکید فرمودند برای پیشبرد اهداف اقتصادی معطل برجام اروپایی نمانید.
دیروز سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در نشست هفتگی با خبرنگاران در پاسخ به سوال سیاست روز مبنی بر اینکه مقام معظم رهبری در دیدار با هیات دولت فرمودند برای پیشبرد اهداف اقتصادی دولت منتظر برجام اروپایی نباشیم این روند مذاکرات تا چه وقتی ادامه خواهد داشت چرا که مهلت قانونی اروپا نیز برای ارائه تضمینهای برجام تمام شده است،گفت: ما نمیتوانیم همه چیز را به هم گره بزنیم. ما مذاکرات را با ۱+۴ دنبال میکنیم و همه آنها به سهم خودشان به صورت یکسان به برجام متعهد هستند و باید تعهداتشان را انجام دهند و در ارائه پیشنهادی که تحت هر عنوانی نامگذاری میشود، مسئول هستند.
وی اظهار داشت: نشست وین گامهایی رو به جلو داشت. در حوزه سیاسی و مواضع سیاسی اروپا استحکام بیشتری را دیدیم. آنها را جدی میبینیم برای اینکه برجام حفظ شود و اینکه در تلاشند برای آنکه چگونه میتوانند خواستههای ایران که خواستههای متعارف و به حقی است و از مفاد برجام نشأت میگیرد، تامین کنند.
وی در پاسخ به اینکه آیا در این نشست ضرب الاجل زمانی برای اروپا به منظور ارائه تضمینها داده شد، گفت: امیدواریم در زمانی که مذاکره میکنیم به روند با نتیجه مشخص و مطلوبی دست یابیم، اما اینکه روز و ساعت مشخصی تعیین شده باشد بخصوص ضرب الاجل و نقطه پایان، چنین چیزی وجود ندارد، ولی ما هم در انجام امور کشور منتظر نتایج این مذاکرات همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند، نخواهیم بود، اقدامات و سیاستهای خود را طراحی خواهیم کرد و نهایتا منتظر پیشنهادات هم خواهیم بود.
پیغامی از طریق پوتین برای ترامپ نداریم
وی در پاسخ به سؤالی درباره دیدار پوتین و ترامپ و مطالب مطرح شده در برخی محافل مبنی بر ارسال پیامی از سوی ایران برای ترامپ تصریح کرد: پیغامی از طریق پوتین برای ترامپ نداریم.
سخنگوی وزارت خارجه افزود: اگر جایی و یا در محفلی سخنی گفته شده، گمانه زنی است. دیدار پوتین و ترامپ از پیش تعیین شده است و مسائل خودشان را دارند و در این خصوص ارتباطی با دولت روسیه نداشتیم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی همچنین در پاسخ به سؤالی درباره محتوای دیدار ولایتی با پوتین و ارسال پیام ایران گفت: فکر نمیکنم محتوای مذاکرات منتشر شده باشد. آنچه من شنیدم طیف وسیعی از مسائل دوجانبه، منطقهای و بینالمللی در این مذاکرات مطرح شده و چیزی که در رسانهها عنوان شد بحث سرمایهگذاری و همکاریهای نفتی بین دو کشور بود که طرفین توافق خود را به دلایل خاص سیاست خارجی و سیاستهایی که دنبال میکنند، مطرح کردند.
وی در پاسخ به سؤالی درباره موازی کاری در سیاست خارجی و اینکه انتخاب ولایتی برای بردن پیام رئیس جمهور به روسیه در راستای موازی کاری نیست؟ و همچنین توافق صورت گرفته در این سفر درباره طرح نفت در برابر غذا که در برخی رسانهها عنوان شد نیز بیان کرد: در حوزه سیاست خارجی و وزارت خارجه به عنوان یک نهاد حاکمیتی ما باید کمترین میزان موازی کاری را داشته باشیم و بسیار نادر است. سیاست خارجی مقولهای است از جنس حاکمیتی و با توجه به منافع و مصالح ملی و آثاری که این آمد و شدها و رفت و آمدها بین ایران و سایر کشورها به وجود آورده و باید بیاورد، هماهنگیهای لازم در سطوح مختلف انجام میشود و ابتکار عمل در اختیار دستگاه دیپلماسی و وزارت خارجه است.
قاسمی ادامه داد: بعد از خروج غیرقانونی آقای ترامپ از برجام، جمهوری اسلامی ایران تشخیص داد و مصلحت را در این دید که در یک تعامل سازنده و فعالیت دیپلماتیک وسیعی، مواضع ایران را به اطلاع سایر کشورها برساند و قرار شد در قالب پیام رئیس جمهور، این پیام به روسای کشورها منتقل شود.
وی یادآور شد: بخش زیادی از این انتقال پیام توسط سفرای جمهوری اسلامی ایران در کشورهای مختلف صورت گرفت و قرار شد برای برخی کشورها آن هم به دلایل مشخص، فرستادگان ویژهای از جانب رئیس جمهور ایران سفر کنند و در دیدارهایی که انجام میدهند، پیام را ارائه کرده و مواضع جمهوری اسلامی و شرایط جدید و خروج غیرقانونی آمریکا و آثار مخربی که این اقدام میتواند بر جای بگذارد، تشریح کند.
وی درباره توافق نفت در برابر کالا با روسیه نیز بیان کرد: این بحث را یکی از مقامات روسیه مطرح کرد و از سوی طرف ایرانی چنین نقل قولی را ندارم و درباره صحت و سقم و صلاحیت این مقام روس که چنین اظهارنظری داشته، نمیتوانم قضاوت نهایی کنم. قطعا برای رسیدن به هر تفاهم نیاز به تبادل هیأتهای کارشناسی توسط دستگاههای ذیربط است که اینها میتواند مسیر طولانی را داشته باشد و سیاستمداران میتوانند دیدگاههای سیاسی خود را مطرح کنند.
به صفر رساندن فروش نفت ایران، گزافه گویی است
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی درباره تلاش ترامپ برای به صفر رساندن فروش نفت ایران و ... با بیان اینکه ترامپ آرزوهای زیادی دارد و خوابهای زیادی میبیند، بیان کرد: این تلاش و ادعا برای اینکه بتوانند نفت ایران را متوقف کرده و به صفر برسانند، گزافه گویی است و شدنی نیست.
این دیپلمات ارشد کشورمان ادامه داد: با همه شرکای سیاسی و اقتصادی خودمان چه آنهایی که مشتریان نفت ایران هستند و حتی مشتریان غیرنفتی که از آنها کالا میگیریم، در تماس مستمر هستیم و از همه ابزارها و امکانات برای خنثی کردن توطئهها و تلاشهای خصمانه آمریکا تلاش میکنیم و امیدواریم نهایتا با موفقیتهای خوبی این دوران را سپری کنیم.
قاسمی درباره اظهارات اخیر ترامپ مبنی بر اینکه ایرانیها بالاخره تماس میگیرند و مذاکره میکنند، گفت: ممکن است ایشان یک روز به تهران زنگ بزند و تقاضای مذاکره داشته باشد و این بیشتر محتمل است و علایمی هم در گذشته شاهد بودیم.
سفر عراقچی به هند در چارچوب دیدارهای منظم دورهای
سخنگوی وزارت خارجه سفر عراقچی معاون سیاسی وزیر خارجه به هند را در چارچوب دیدارهای منظم دورهای سیاسی بین ایران و هند برشمرد و درباره اینکه آیا عراقچی پیشنهاد جدیدی برای هند در خصوص خرید بیشتر نفت از ایران به همراه دارد؟ خاطرنشان کرد: این دیدارهای سیاسی به صورت مرتب با بسیاری از کشورها انجام میشود و درباره مسائل دوجانبه، منطقهای و بینالمللی بحث میشود.
وی افزود: سفر آقای عراقچی در همین چارچوب بود و براساس اینکه نوبت ایران بود این سفر انجام و حتما موضوعات متعددی در حوزههای اقتصادی، سیاسی و فرهنگی و مسائل منطقه و آنچه میتواند مورد توجه ایران و هند باشد، در این سفر مورد تبادل نظر قرار میگیرد.
قاسمی خاطرنشان کرد: هند یکی از شرکای خوب ماست و سابقه همکاری ما دیرینه است و امروز روابط بسیار گستردهای را با این کشور داریم و امیدواریم در آینده این همکاریها را تقویت کنیم.
شبیه طنز و شوخی است
وی خبر منتشر شده در روزنامه الجریده کویت مبنی بر مذاکرات غیرمستقیم ایران و رژیم صهیونیستی در روسیه را به شدت تکذیب کرد و آن را شبیه طنز و شوخی خواند و گفت: برای هر کسی که با سیاستها و مواضع ایران آشنا باشد، این بیشتر به طنز و شوخی شبیه است و چنین چیزی درست نیست و شدیدا تکذیب میکنم.
سخنگوی وزارت خارجه درباره اقدامات سفارتخانههای ایران در خارج از کشور برای بازاریابی کالاهای تولیدی کشور خاطرنشان کرد: اقتصاد و معیشت مردم و همکاریهای اقتصاد خارجی ایران یک مسئله بسیار مهمی است و درباره صادرات غیرنفتی بازارهای مشخصی برای ما وجود دارد و احتمالا اولویتهایی میتواند برای ما مطرح باشد و سفارتخانههایی که در این مناطق که دارای ظرفیت پذیرش کالاهای ایرانی را داشته باشند مشخص است و آنها در تماس هستند.
وی گفت: سیاستی که در دو سه سال اخیر در ایران دنبال شده و به خصوص تمرکز وزارت خارجه بر بحث اقتصاد و ایجاد معاونت دیپلماسی اقتصادی برای هماهنگی و انسجام بیشتر بین بخشهای داخلی و نمایندگیهای ایران در همین راستاست.
خبرنگاری درباره اخبار منتشر شده مبنی بر درخواست ایران برای بازگرداندن ۳۰۰ میلیون یورو از داراییهای خود در آلمان سؤال کرد که قاسمی در این باره گفت: من این خبر را شنیدهام و ترجیح میدهم شما را احاله کنم به دوستان در بانک مرکزی و این مسئولیت بانک مرکزی است.
یکی از خبرنگاران درباره بسته پیشنهادی ۱+۴ به ایران و خروج یا ماندن در برجام نیز گفت: بعد از خروج آمریکا از برجام و علاقهمندی و اصراری که در عرصه جهانی سازمان ملل، اتحادیه اروپا و سایر کشورها حتی چین و روسیه و دیگر کشورهای مستقل جهان وجود داشت که برجام به عهنوان دستاورد مهم دیپلماسی در عصر حاضر بماند، در نهایت جمهوری اسلامی این بحث را مطرح کرد که قرار بود برجام منعقد شود یا روی آن تفاهم شود برای اینکه ایران بتواند از یکسری مزایایی که در برجام برای آن پیش بینی شده، استفاده کند و تعدادی کشورها متعهد به تعهداتی نسبت به اجرای برخی سیاستها به منظور بهرهمندی ایران از برجام بودند.
وی افزود: در نهایت با علاقهمندی اتحادیه اروپا، مذاکرات کارشناسی ما بعد از دیدار ظریف از پکن، مسکو و بروکسل آغاز شد و در سطوح مختلف ادامه یافت و جلسه دوم نیز در تهران برگزار و نمایندگان همه بخشهای اقتصادی کشور در آن نشست حضور داشتند و در نهایت در دو هفته پیش در اجلاس وین و در نشست کمیسیون مشترک برجام در سطح وزرا، موضوع مجددا بحث و درباره برخی از معضلات و موانعی که وجود داشت، قرار شد مجددا روی آنها کار شود و بر بخشهایی که مورد رضایت ایران نبود، تأکید و قرار شد این کشورها مجددا روی این پارامترها کار جدیتر کنند و بتوانیم در فرصتی که داریم و فرصت زیادی هم نیست به نتیجه برسیم.
سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: ما اقتصاد و اداره کشور را نمیتوانیم در گرو تصمیم گیری دیگر شرکای باقیمانده در برجام بگذاریم، بر همین اساس فرصتهایی داده شد که روی این بسته کار بیشتری شود و تا حد ممکن سعی کنند با تلاشهایی که صورت میگیرد، رضایت ایران را جلب کنند و منتظر هستیم در روزه و هفتههای آینده بتوانیم شاهد یک بسته یا پیشنهاداتی باشیم که بتواند رضایت ایران را در همه عرصههایی که در طول مذاکرات مطرح کرده و برایمان اهمیت دارد، جلب کند و بتوانیم به تفاهم منصفانه برسیم و در وضعیت بهتر روند را ادامه دهیم.
خبرنگاری با اشاره به نزدیکی موسم حج از قاسمی پرسید که آیا این رویداد میتواند زمینهای برای برقراری مجدد روابط ایران و عربستان باشد و سخنگوی وزارت خارجه پاسخ داد: موضوع حج یک بحث مستقل از روابط دوجانبه است و سال گذشته نیز ما اینگونه بود و مراسم حج را داشتیم و بدون مشکلی برگزار شد.
قاسمی عنوان کرد: آن چیزی که در دو کشور مطرح است جدا کردن بحث حج از مسائل دوجانبه و سیاسی است، امیدوارم امسال حج خوبی برگزار شود ولی در ارتباط با مسائل دوجانبه نمیتوانم ارتباطی با این مسئله برقرار کنم.
سخنگوی وزارت خارجه اضافه کرد: به نظر میرسد که عربستان هنوز آمادگی لازم را برای تغییر نگاه و مواضع خود نسبت به ایران ندارد و امیدوارم واقعیتها و واقع بینی روزی در این کشور دیده شود و بدانند صلح، ثبات و امنیت در منطقه به همه کشورها مربوط است و از تک روی و اقدامات یکسویه باید پرهیز کرد.
قاسمی درباره درخواست وزارت خارجه آرژانتین از روسیه برای استرداد علیاکبر ولایتی به این کشور نیز گفت: اقدام بی جا و غلطی است، اتهام بیخود از سوی آرژانتین نسبت به برخی مقامات ایران وجود دارد و این تلاشهای نابهجا را گهگاه در مورد برخی شخصیتها که بیشتر جنبه تبلیغاتی و روانی دارد شاهدیم که نه قابل اجرا و شدنی است و نه آن را موضوع قابل اهمیتی تلقی میکنیم.