رشت -خبرنگار سياست روز: قلعه رودخان نام قلعهاي تاريخي در 20 كيلومتري جنوب غربي شهر قلا در استان گيلان است. برخي از كارشناسان، ساخت قلعه را در دوران ساسانيان دانستهاند. اين قلعه با 2،6 هكتار مساحت بر فراز ارتفاعات روستاي رودخان قرار دارد. ديوار قلعه 1500 متر طول و در آن 65 برج و بارو بنا شدهاست. رودخان در فاصله 20 كيلومتري جنوب غربي فومن در بخش مركزي و دهستان گورابپس قرار گرفته است. قلعه حدود 687 تا 778 متر از سطح درياهاي آزاد ارتفاع دارد كه ادامه آن ارتفاعات پشت كوه تالش و ماسوله داغ را در بر گرفته و به قلعه ژيه معروف است. در دوره‡ سلجوقيان اين قلعه تجديد بنا شده و از پايگاههاي مبارزاتي بشمار مي رفته است. بر روي سردر ورودي آن درج شدهكه قلعه در سال 918 تا 921 هجري قمري براي سلطان حسامالدين اميردباج بن امير علاءالدين اسحق تجديد بنا شدهاست. اين كتيبه در موزه‡ گنجينه‡ رشت نگهداري ميشود.در سمت راست، قلعه، رودخانه اي جريان دارد و نحوه دسترسي به قلعه از طريق شهر فومن و پس از گذشتن از روستاهاي گشت، كردمحله، گشت رودخان، سياهكش، گورابپس، ملكام، سعيدآباد و روستاي قلعه رودخان ميسر است. پس از عبور از محله حيدرآلات و طي سه كيلومتر جاده خاكي به روستاي قلعه دهنه رسيده و سپس وارد اراضي پارك جنگلي رودخان شده و بايد مسير 5/1 كيلومتري صعود تا محل قلعه را از طريق پلههاي احداث شده طي كرد. در بين اهالي روستاهاي منطقه اين قلعه به نام رودخان و يا قلعه هزارپله معروف است. از آنجا كه در كاوشهاي باستانشناسي در قلعه رودخان، تعداد 935 پله در امتداد ديوارها و برجها از زير خاك بيرون كشيده شده است، لذا قلعه هزار پله نام گرفته است. مجموعه قلعه رودخان با مساحتي حدود 6/2 هكتار در امتداد غربي، شرقي است و دور تا دور اين مجموعه با استفاده از عوارض طبيعي زمين و مصالح سنگ و آجر حصار كشيدهاند. همچنين آب مورد نياز قلعه در قديم به وسيله تنبوشههاي سفالي از ييلاق زردخوني در ارتفاعات غربي به آب انبار هدايت ميشد اما جديداً آب مورد نياز را از همان مكان و مسير قديمي ولي با لولههاي پلاستيكي به قلعه آورده و در آب انبار جديدالاحداث قلعه ذخيره ميكنند. نقش قلعه رودخان قلعه رودخان دليلي گويا از رشادتها و دلاوريهاي مردم گيلان در حفاظت و صيانت از سرزمين خود بوده كه در شكلگيري فرهنگ و تمدن ايران به نوبه خود نقش مهمي داشته است. قلعهرودخان به دليل قرار گرفتن در طبيعت سرسبز جنگلهاي گيلان، يكي از جاذبههاي مهم گردشگري استان است كه هر ساله هزاران گردشگر داخلي و خارجي را محو زيبايي، شكوه و عظمت بيبديل خود ميكند. قلعه كوهستاني رودخان در سي ام مرداد سال 1354 هجري شمسي در فهرست آثار ملي كشور به ثبت رسيده است. طبق روايات تاريخ، نخستين بار ((خودزكوه)) محقق روسي لهستانيالاصل كه در سال 1830 ميلادي در گيلان مشغول بررسي بوده متوجه قلعه رودخان مي شود و درباره اين قلعه مينويسد: قلعه رودخان دژي است بر بالاي كوهي در قسمت علياي رودخانهاي به همين نام، كه بالاي آن از آجر و سنگ است و در طرفين در ورودي دو برج دفاعي مستحكم وجود دارد. رئيس سازمان ميراث فرهنگي گيلان در مورد دستاوردهاي كاوشهاي انجام شده در قلعه رودخان مي گويد: از آنجا كه قلعه رودخان تا سال 1375 به حال خود رها شده و هيچ گونه نظارتي بر آن نميشد، كماكان مورد دستبرد افراد سودجو و قاچاقچيان قرار ميگرفت به طوري كه بيشتر بخشهاي قلعه در اثر حفاريهاي غير مجاز تخريب شده است. محمدحسين مهديپور ياد آور شد: در سال 1375 اداره كل ميراث فرهنگي گيلان امور ابتدايي حفاظتي و مرمتي قلعه را در دست گرفت و از سال 79 تا 82، چهار مرحله كاوش و گمانهزني در قلعه رودخان به انجام رسيد كه به جز آثار سفالي و تعداد اندكي كاشي، هيچ آثار فلزي ديگري به دست نيامد كه آن هم به دليل دستبرد و تخريب بيش از حد اين مكان باستاني بود.