پیشنوشت: ۱۹ آذر ۸۹ یکی از همکاران خوبمان را از دست دادیم. آن روز بچهها جدای از اشک و غم در حال رایزنی بودند. برای چه؟ چون ميخواستیم یک جای خوب برای همکار باسابقه و خوش قریحه و مهربانمان پیدا کنیم. یک جایي کمتر از ۲ متر در قطعه نامآوران. اما پریسا پناهخواهی را برخی «نامآور» نمیدانستند. چون برخیها یادشان رفته بود که قلم موثر او در حوزه اقتصاد چهها که نکرده است. این اتفاق به سختی رقم خورد و با کلی دردسر اثبات شد که همکار ما استحقاق «نامآور» بودن در میان اموات را دارد!
اخیراً برادر يكي از مسئولان ارشد هم به رحمت ایزدی پیوست. نخست باید این غم بزرگ را به خانواده آن مرحوم تسلیت گفت و برای مغفرت آن مرحوم هم دعا كرد.
اما سوال اینجاست که ارتباط فامیلی با یک مسئول «نامآور» ميتواند سبب انتقال ژنی این عنوان شود؟ یعنی اگر برادر یک بنده خدایی معروف باشد و «نامآور» بقیه اعضای خانواده هم از چنین عنوانی بهره خواهند برد؟
پاسخ قطعا منفی است. اما چرا «برخیها» به راحتی ميتوانند حتی درخصوص اموات هم از شرايط خاص استفاده کنند؟
در مراسم تشییع برادر اين مقام مسئول اتفاقاتی افتاد که خلاف معمول بود. معمولا تیم تشریفات در زمان تشییع افرادی حاضر ميشوند که یا منصبی نظامی داشتهاند و یا از مقامات بلندپایه بودهاند. نکته دیگر آنکه افرادی در قطعه نامآوران بهشت زهرا به خاک سپرده ميشوند که نامآور باشند و دستاورد، امتیازات یا عناوین خاصی را به دست آورده باشند.
اما به نظر ميرسد ظاهرا که آن مرحوم حائز این شرایط نبودهاند و تنها موضوعی که به ذهن متبادر ميشود، نسبت فامیلی وی با یکی از اعضای کابینه است.
حال سوال اینجاست در مقطعي که مدام مقابله با بیقانونی، امتیازات ویژه و امضاهای طلایی سر داده ميشود، چرا درخصوص اين اتفاق واکنشی نشان داده نميشود؟ آیا این احتمال وجود ندارد که جامعه به این تصور و گمان اشتباه بیفتد که این امر برای برخي مسئولان یک رسم عادی است و نیازی به توضیح و تفسیر ندارد؟ آیا نمیتوان چنین شائبهاي را جزء رفتار معکوس در برابر شعار قانونمداری دانست؟
اگر آنچه برای آن مرحوم سامان داده شد، امکانپذیر باشد، پس باقی مردم هم ميتوانند در بین اقوام و آشنایان خود فردی را بیابند که دارای یک مقامی باشند و از رانت او برای اموات خود استفاده کنند.
خلاصه آنکه به قول معروف «شرفالمکان بالمکین». وقتی که به منظور احترام به درگذشتگان نامآور و افتخارآفرین برای ایران و بازماندگان آنها مکانی خاص مشخص میشود، ارزش آن مکان به افرادی است که آنجا آرمیدهاند، اما تدفین افراد عادی در آن مکان عملاً بیاهمیت جلوه دادن زندگی نامآوران است و این نکته را در ذهن تداعی ميکند که حتی برای تدفین اموات هم بورسیه نیاز است.
ايمان شريعتي