عبور دلاراز مرز ۴هزار و ۶۰۰ تومان در روز گذشته بار دیگر این مساله را نمایان کرد که افسار این بازار از دست دولتمردان خارج شده و تمام آن برنامههایی که تا پیش از دستاندرکاران وعده آن را سر داده بودند به وعید تبدیل شود.
دلار افسار گسیخته
روز گذشته سکه تمام و دلار آمریکا در بازار باز هم به روند افزایشی روزهای گذشته خود ادامه دادهاند و رکوردهای جدیدی را به ثبت رساندهاند. دلار آمریکا که از هفته گذشته در تمامی روزها در شیب صعودی قرار داشت، دیروز هم در ادامه همان مسیر به حرکت افزایشی خود ادامه داده و با رسیدن به نرخ ۴۵۸۳ تومان تا ساعت ۱۲ ظهر و پس از آن تا ۴۶۰۰ تومان و پس ازآن تا ۴۷۰۰ تومان هم درمبادلات بعد از ظهر رسید تا به بالاترین نرخ امسال خود برسد. همچنین یورو بیشترین افزایش قیمت را در میان سایر ارزها داشته است و با افزایش ۱۲۳ تومانی مسیر صعودی روزهای قبل را ادامه داد. سایر ارزها نیز از این قاعده مستثنی نبودهاند همه ارزهای مهم نیز همچون روزهای گذشته در بازار با افزایش قیمت روبرو بودهاند. پوند انگلستان، لیر ترکیه، یوان چین و درهم امارات از جمله این ارزها هستند.
ورود دلارهای خانگی به بازار
نوسان بازار دلار به حدی رسید که دیگر عرضههای قطره چکانی دولت هم پاسخگو نبود و همین سبب شد تا مردم دست به کار شوند و دلارهای خود را رهسپار بازار کنند. کارشناسان و فعالان بازار در ارزیابی این مساله با بیان این مساله که بانک مرکزی اقدام خاصی برای کاهش تلاطم بازار انجام نداده است؛ از ورود دلارهای خانگی به این بازار خبر داده و میگویند: بجای اینکه بانک مرکزی عرضه خود را افزایش دهد، مردم وارد بازار شده و با فروش دلارهای خود باعث کاهش قیمت شدهاند.
این اتفاق درحالی رخ داده که گفته میشود نمایندگان بانک در پاساژافشار؛ دلار ثبت نامی را با قیمت ۴۵۴۸ تومان به دلالها میفروشد. به گفته فعالان بازار در کناراین اتفاق؛ همزمان دلار به صرافیهای منتخب هم رسیده و همین امر سبب تشکیل صفهای طولانی مقابل چند صرافی محدود شده است؛ فعالان بازار شکلگیری صف برای خرید دلار را هشداری برای بازار و بانک مرکزی دانسته و میگویند: این رویه در خرید دلار موجب افزایش قیمت میشود.البته آخرین اخبار از بازار ارز حکایت از این دارد که بعد از ورود دلارهای خانگی به بازار قیمت دلار از ۴۷۰۰ تومان به کانال ۴۵۰۰ تومان بازگشت؛ هم اکنون دلار نقدی مقابل پاساژ افشار با قیمت ۴۵۹۵ تومان فروخته میشود.
دراین میان خبرها حکایت از تعطیلی تعدادی از صرافیها به نشانه اعتراض میدهند اما در مقابل این اعتراض دلالان که در پی کسب سود هستند؛ جا پای خود را در پاساژ افشار محکمتر کردهاند و با تجمع درمقابل این پاساژ؛ مشغول خرید و فروش دلار هستند. نکته قابل تامل آن است که در این گیر و دار گرانی دلار و ثبت رکوردهای بالا ، دادستان تهران از دستگیری تعدادی از فروشندگان غیرمجاز ارز خبر داده اما این مساله هم نتوانسته منجر به آن شود دلالان صحنه سو استفاده را خارج کنند به گفته فعالان بازار این آشفتگی بازار دلار در شرایطی است که تا پیش از این در شرایط حساس همیشه بانک مرکزی با ورود و تزریق ارز مانع ثبت رکوردهای بالا میشده ولی این بار بانک مرکزی خود را کنار کشیده و باعث افزایش قیمت شده است.
وعده وعید شده
تمام این اتفاقات درحالی رخ داده که تا پیش از این رئیس کل بانک مرکزی وعده داده بود که قیمت دلار از بهمن و اسفند ارزان میشود اما با شروع بهمن ماه همچنان شاهد افزایش قیمت دلار هستیم و خبری از کنترل و برقراری ثبات دراین بازار نیست.
دردسرهای نظام ارزی مبهم برای تجار شناسنامهدار
رئیس فدراسیون واردات ایران با انتقاد شدید نسبت به نوسانات غیرمنتظره نرخ ارز در بازار، گفت: متاسفانه نوسانات اخیر، بلاتکلیفی زیادی برای تجار در بازپرداخت وامهای ارزی ایجاد کرده است.
فرهاد احتشامزاد در گفت وگو با مهر، ضمن اشاره به مشکلات پیش روی تجار شناسنامهدار به خصوص در مورد نظام ارزی مبهم گفت: کسب و کار در حوزه تجارت خارجی برای بخشخصوصی، بسیار دشوار، پرتنش و طاقتفرسا شده و متاسفانه شدت این موضوع با افزایش نرخ ارز در چند ماه اخیر، مضاعف شده است. وی ادامه داد: واقعیت این است که نوسانات نرخ ارز، نه تنها ممکن است تمام دارایی تجار را تحتالشعاع قرار دهد، بلکه میتواند سرنوشت بسیاری از فعالیتهای اقتصادی را دگرگون کند.
به گفته رئیس فدراسیون واردات، در حال حاضر، با افزایش نرخ ارز آزاد و مبادلهای که در بازار اتفاق افتاده، مبلغ ریالی که تجار بابت دیون ارزی خود باید به بانکها پرداخت کرده و هزینهای که باید برای حقوق و عوارض دولتی بپردازند، افزایش پیدا کرده و اگر این افزایش نرخ، از حد فعلی هم بیشتر شود، حتی ممکن است از سودی که بابت معاملات پیش بینی می کردند هم، سبقت بگیرد.
احتشام زاد اضافه کرد: البته موضوع نوسانات نرخ ارز، در ادوار گذشته هم وجود داشته ولی موضوع اساسی این است که پتانسیل و ذخیره انرژی بنگاهها در دورههای قبلی، مصرف شده و فرصتی برای تجدید قوا نیز پیش نیامده است و بهمین جهت بسیاری از بنگاههای بخش خصوصی شکننده و بیبنیه شدهاند و از این رو است که ضرورت پشتیبانی لازم از سوی دولت، بیش از گذشته احساس میشود.