هرچند که سازمان دامپزشکی از صدور مجوز واردات گوشت بوفالوی هندی برای تولید سوسیس و کالباس خبر داده و تاکید کرده که بر وارد نشدن این محصول در چرخه مصرف مستقیم مردم نظارت خواهد کرد مجلس اين رويه را غيرقانوني دانسته و به معاون غذا و داروي وزارت بهداشت دستور داده پايان واردات اين گوشتها را از هند پيگيري كند.
در هفته گذشته واردات یا ممنوعیت واردات گوشت بوفالوی هندی که بیماریهای مختلفی مانند جنون گاوی و انواع بیماریهای انگلی را میتواند داشته باشد به کشمکشی بین سازمان غذا و دارو و سازمان دامپزشکی تبدیل شد، چراکه مسئولان دولتی از تشدید نظارت بر استفاده گوشت بوفالوی هندی تنها در فرآوردههای گوشتی حرارت دیده (سوسیس و کالباس) و ممانعت از ورود آن به چرخه مصرف مستقیم مردم خبر میدهند و دامپزشکان و مسئولان وزارت بهداشت معتقدند به دلیل تفاوت بالای قیمت گوشت بوفالو با گوشت گاومیش یا گوشت قرمز منجمد، سازمان دامپزشکی نمیتوانند از ورود این محصول - که منافع بسیاری برای سودجویان دارد - به سفرههای مردم جلوگیری کند و امسال هم این محصول وارداتی با مخاطرات بسیاری که میتواند برای مردم داشته باشد مانند سالهای گذشته به عنوان گوشت چرخکرده وارد سفرههای مردم خواهد شد.
البته در اینکه گوشت بوفالو میتواند ناقل بیماریهایی از جمله جنون گاوی، سارکوسیست و... باشد بین سازمان دامپزشکی و دامپزشکان اتفاق نظر وجود دارد اما اختلاف از اینجا شروع میشود که دامپزشکانی که خود نیز به هند سفر کردهاند میگویند "این کشور ساختار مناسب دامپزشکی و بهداشتی نداشته و به دلیل اینکه اصلا برنامهای برای مبارزه با بیماری جنون گاوی ندارد به شدت از این نظر آلوده است، همچنین بیماری انگلی سارکوسیست را یکی دیگر از مخاطرات بهداشتی محتمل برای انسان میدانند".
اما مهدی خلج رئيس سازمان دامپزشکی کشور برخلاف این عقیده دامپزشکان میگوید یکی از نگرانیهای منتقدین نسبت به واردات گوشت بوفالو از هند دارند درخصوص بیماری جنون گاوی است اما به روشنی مشخص است که هند در سایت سازمان جهانی بهداشت دام در زمینه بیماری جنون گاوی جزو کشورهای ممتاز مقابلهکننده با این بیماری قرار دارد، پس نمیتوان گفت که این کشور از نظر جنون گاوی جزو کشورهای آلوده است.
وی تاکید دارد که درخصوص بیماری انگلی "سارکوسیست" که گفته میشود در گوشت بوفالوی هندی وجود دارد باید گفت که با رعایت ضوابط بهداشتی موجود این بیماری هیچ مخاطرهای را برای انسان به وجود نمیآورد و به همین دلیل سازمان دامپزشکی علیرغم ارزیابی خطر برای پایینتر بودن میزان این بیماری از حداکثر مجاز، اجازه مصرف آن را به صورت مستقیم نداده است و تنها مجوز مصرف در فرآوردههای گوشتی حرارت دیده را دارد.
اما دقیقا اختلاف دوم از همین جا شروع میشود؛ چراکه سازمان دامپزشکی علیرغم اینکه وجود بیماری انگلی "سارکوسیست" در گوشت بوفالوی هندی را مورد تایید قرار میدهد میخواهد با تشدید نظارتهایش مانع مصرف مستقیم این محصول وارداتی در سفرههای مردم شود.
و جالبتر اینکه رئيس سازمان دامپزشکی به تخلف برخی واردکنندگان طی سالهای گذشته در استفاده از گوشت بوفالوی هندی در تولید گوشت چرخکرده و قراردادن آنها در بلک لیست اشاره میکند اما معتقد است که دستگاههای نظارتی مانند وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و این سازمان همواره بر روند مصرف این محصول در چرخه مورد نظر نظارت شدید دارند؛ به گونهای که حتی در سالهای گذشته برخی از واردکنندگان که گوشت بوفالو را به چرخه مستقیم مصرف مردم وارد کردند علیرغم جریمه از سوی دستگاه قضایی در لیست سیاه سازمان دامپزشکی قرار گرفتند و دیگر اجازه واردات گوشت به آنها داده نمیشود اما اصلا چرا در توليد سوسيس و كالباس از اين نوع گوشت استفاده ميشود؟.
دلایل استفاده از گوشت بوفالو در تولید سوسیس و کالباس
خلج با اشاره به اینکه در سالجاری نیز واردات گوشت بوفالو از هندوستان را داريم! در برنامه پايش گفته گوشتهای گاومیش وارد شده از هندوستان برای مصرف در صنعت فرآوردههاي گوشتی است.
رئيس سازمان دامپزشکی کشورمعتقد است كه یکی از دلایلی که باعث میشود تولیدکنندگان فرآوردههاي گوشتی از گوشت بوفالو استفاده کنند این است که ماندگاری آب در گوشت گاومیش بیشتر از گوشت گاو است و این یک فاکتور مثبت برای تولید فرآوردههای گوشتی است که حرارت میبینند. همچنین چربی گوشت گاومیش به مراتب کمتر از چربی گوشت گاو است و اسیدهای چرب غیراشباع در گوشت گاومیش بیشتر است و اسیدهای چرب اشباع کمتری دارد. در واقع ریزمغذیها در گوشت گاومیش بیشتر است.
در مورد انگل و براساس معیارهای مورد نظر که در بازرسی گوشت مورد ملاحظه قرار میگیرد، اساس این انگل مشکلی برای مصرفکننده انسانی ندارد. اگر میبینید این مباحث مطرح میشود صرفا از جنبه زیباشناختی یک تکه گوشت و لاشه است.
خلج در پاسخ به گفتههای رئيس سازمان غذا و دارو گفت: دوستان در سازمان غذا و دارو اگر نقدی دارند، مبنای نقدشان باید براساس مستندات علمی باشد و علمی حرف بزنند. خوب است در یک کمیته علمی، نظراتشان را بگویند تا براساس مستندات علمی نشان دهیم که اشتباه میکنند.
وی در پایان اظهار کرد: هر کسی میتواند گوشت بوفالو وارد کند! کسانی که علاقهمند به واردات گوشت گاومیش هستند پیشنهادات خود را به ستاد تنظیم بازار بدهند و ستاد تنظیم بازار میزان گوشت مورد نیاز را به سازمان دامپزشکی اعلام میکند!
این در حالی است که دامپزشکان میگویند گوشت بوفالوی هندی که دارای این مخاطرات بهداشتی فراوان است، قیمت بسیار پایینتری نسبت به گوشت گاومیش وارداتی یا حتی گوشت منجمد قرمز در کشور دارد و به همین دلیل سودجویان انگیزه بسیار بیشتری برای تولید گوشت چرخکرده و استفاده از گوشت بوفالوی هندی در سبد مصرف مستقیم مردم پیدا میکنند و دستگاههای نظارتی نیز هر قدر نظارت خود را تشدید کنند باز هم نمیتوانند جلوی سودجویان و متخلفان را بگیرند.
البته یکی دیگر از انتقاداتی که دامپزشکان وکارشناسان بازار به آن اشاره میکنند این است که گوشت بوفالوی هندی با توجه به اینکه قیمتی بسیار پایینتری نسبت به دیگر انواع گوشت وارداتی مانند گاومیش و... دارد و از کیفیت کمتری نیز برخوردار است، در صورت ورود به سفرههای مردم به عنوان گوشت چرخکرده به راحتی قابل تشخیص نیست وسودجویان میتوانند آن را با قیمتهای گوشت قرمز با کیفیت چرخکرده به مردم بفروشند و این رانت و فساد برای عدهای سودجو ایجاد ميکند.
كميسيون بهداشت مجلس با واردات گوشت بوفالو مخالف است
يكي از معضلات قطع كردن واردات اينچنيني داشتن چند متولي واردات است كه كار را پيچيده و شايد تا حدودي غيرممكن كند. در حالي كه بسياري از مشكلات گوشتهاي وارداتي بوفالو از هند براي افكار عمومي آشكار شده و از نوع ذبح تا وجود انگلهاي بيماري زا براي مردم ابهاماتي به وجود آمده اما معلوم نيست كه چند نفر در رابطه با وارد نشدن يك محصول آلوده بايد نظر بدهند. از طرفي سازمان غذا و دارو در وزارت بهداشت با ممانعت از واردات موافق است و از طرفي ديگر سازمان دامپزشكي و جهاد كشاورزي با اين موضوع مخالف هستند و توجيهات خودشان را دارند. اما مجلس تكليف را تا حدودي روشن كرده است.
الهه بيات عضو كميسيون بهداشت و درمان مجلس شوراي اسلامي در اينباره معتقد است بايد واردات گوشت بوفالو به كشور پايان يابد. وي با اشاره به اين نكته كه اعضاي كميسيون بهداشت هم همين نظر را داشته و در جلسه اي به معاون وزير بهداشت موضوع را اعلام و از وي خواستند تا در قطع واردات اين گوشتها مسئول باشد، ادامه ميدهد: نظارت مجلس بر اين امر از طريق نظارت بر وزارت بهداشت صورت ميپذيرد وبا تاكيد نمايندگان بر خاتمه واردات گوشت بوفالو بايد اين اتفاق رقم خورد.
بيات به سياست روز گفت: نميشود با اين فرضيهاي كه گوشتها به دست مصرفكننده نميرسد به واردات آن ادامه داد: اگر اين اتفاق با مجوز وزارت جهاد رخ دهد مثل آن برنج آلوده و محصولات آلوده پيش آمده و براي مردم مشكل زياد وارد شد. اين نماينده مجلس با اشاره به اينكه واردات گوشت بوفالو به زودي متوقف خواهد شد، خاطرنشان كرد: با توجه به مشكلات و بيماريهايي كه ممكن است براي مردم اتفاق افتد و در طولانيمدت به بيماريهاي خطرناك ديگري مانند سرطان تبديل شود بايد هر چه سريعتر ورود گوشتها به كشور متوقف شود.
حال بايد ديد ضربالاجلي كه مجلس در اينباره تعيين كرده است چقدر جدي گرفته ميشود!