نزدیک انتخابات و وعده بهبود اوضاع فرهنگیان، فرقی ندارد کاندیدای مورد نظر چپ باشد یا راست، اما وعده افزایش حقوق رایگان شدن خدمات درمانی و... برای اقشاری خاص نظیر فرهنگیان همیشه هست اما اینبار دم انتخابات دولت باید تلاش کند تا نشان هند فرهنگیانی که دستاوردهایشان در صندوق ذخیره از دست رفته قربانی تصمیماتی خارج از دولت هستند و تدبیر دولت مشکلات صندوق را حل میکند، اینبار نمیتوان وعده پرداخت معوقات و افزایش حقوق و حتی رایگان شدن درمانگاههای فرهنگیان راهگشا باشد باید دولت مسببین تخلفات صندوق فرهنگیان را جلوی چشم این قشر زحمت کش به مجازات اعمالشان برساند.
گویا فرهنگیان همیشه از دولت طلبکارند. بازنشسته باشند یا نباشند. هر ساله در اسفندماه معلمان دست به اعتراض صنفی میزنند، اما بازهم همان آش و همان کاسه.
چند روز پیش بود که باز هم خبر خوش به فرهنگیان داده شد. اینبار معاون وزیر آموزش و پرورش وعده داد که طلبکاران بازنشسته فرهنگی، شب یلدای پرپولی خواهند داشت. فرزانه، پرداخت پاداش بازنشستگان ۹۴ را اولين اولويت آموزش و پرورش اعلام کرد و گفت: پيگيري هاي آن انجام شده و پاداش به زودي به حساب بازنشستگان واريز خواهد شد.
البته این خبر در شهریور هم داده شده بود. جایی که رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس از اصلاح لایحه بودجه ۹۵ سخن گفت. حاجی بابایی گفته بود: با اصلاح بودجه ۹۵، تخصیص ۴۰ هزار میلیارد تومان جهت پرداخت مطالبات فرهنگیان، کشاورزان، پیمانکاران و شهرداری قطعی است. این نماینده مجلس تاکید کرده بود که اولویت با پرداخت پاداش بازنشستگان است.
یک هفته پس از این مصوبه، محمد بطحایی، معاون وزیر آموزش و پرورش گفت: «تاکنون ۹۵ درصد مطالبات پایان خدمت بازنشستگان سال ۹۳ پرداخت شده است. ۱۱۰ میلیارد تومان تامین اعتبار کرده ایم. با این اعتبار مطالبات ۳۰ هزار بازنشسته سال ۹۳ پرداخت خواهد شد.» یک حساب سرانگشتی نشان میدهد که درسال ۹۳ تعداد بازنشستگان، ۶۰ هزار نفر بوده است. هر کدام نیز حدود ۳۶.۵ میلیون تومان، پاداش بازنشستگی دریافت میکنند. بنابر کل بودجه مورد نیاز برای پرداخت پاداش پایان خدمت، حدود دو هزار میلیارد تومان است. پولی که دو سال پرداختش طول کشیده است. براساس گفته بطحایی، به بازنشستگان سال ۹۴ وعده داده شد که با تامین بودجه، مطالبات آنها پرداخت میشود. بازنشستگان ۹۵ هم جایی در وعده مسئولین آموزش و پرورش نداشتند.
نکته مهمی که در گفتههای بطحایی نهفته بود، عدم پرداخت حقوق شش ماه معلمان حقالتدریس و حق الزحمه بود. بطحائی در اینباره گفت: «حقالزحمه معلمان تا اسفندماه پرداخت شده و مطالبات امسال باقی مانده که امیدواریم سالجاری کلیه مطالبات فرهنگیان را تسویه کنیم.»
گویا فرهنگیان همیشه از دولت طلبکارند. بازنشسته باشند یا نباشند. هر ساله در اسفندماه معلمان دست به اعتراض صنفی میزنند، اما بازهم همان آش و همان کاسه. اعتراضات معلمان به وضعیت معیشتی خود، از سوی رهبری نیز مورد توجه قرار گرفته بود. رهبری در سخنرانی سالانه روز معلم، به موضوع اقتصاد و معیشت معلمان اشاره کرد و از مسئولین خواست این موضوع را حل کنند. هرچند که این صحبت در اردیبهشت ۹۴ انجام شد؛ اما در شهریور ۹۵ بازهم برخی از فرهنگیان بازنشسته سال ۹۳، معوقات خود را دریافت نکرده بودند. بازنشستگان سال ۹۴ نیز تا نیمه ۹۵، پاداش پایان خدمت خود را دریافت نکرده اند.
باید به دنبال منابع غیردولتی باشیم
وزارت آموزش و پرورش، دلیل اصلی این معوقات را عدم تامین بودجه میداند. مسئولین میگویند باید به دنبال منابع غیردولتی باشیم. این درحالی است که اوضاع مالی در صندوق ذخیره فرهنگیان بد نیست. وضعیت مالی خوب این صندوق را میتوان از وامهای پرداختی اش فهمید. این صندوق، به تعداد انگشت شماری، در چند سال گذشته، هشت هزار میلیارد تومان وام پرداخت کرده. رئیس سابق آن هماکنون در بازداشت است. سخنگوی قوه قضاییه از اختلاس در صندوق میگوید. اما رئیسجمهور معتقد است که این هشت هزار میلیارد تومان، اختلاس نیست، بلکه معوقه است. همانگونه که پیشتر گفتیم کل مطالبات پایان خدمت در سال ۹۳، حدود دو هزار میلیارد تومان است. سوال اصلی اینجاست: آیا وزارت آموزش و پرورش نمیتوانست این پول را از صندوق ذخیره وام بگیرد و پس از تامین اعتبار توسط دولت وام را بازگرداند؟ پرداخت پاداش ۶۰ هزار نفر فرهنگی در اولویت بود یا پرداخت وام هشت هزار میلیارد تومانی به ۶-۵ نفر؟ با این هشت هزار میلیارد تومان، پاداش ۲۴۰ هزار نفر بازنشسته در طول چهار سال قابل پرداخت بود.
وام صندوق ذخیره فرهنگیان برای سفر به پاتایا و آنتالیا
صندوق ذخیره فرهنگیان در دو سال گذشته، دست و دلبازیهای دیگری نیز داشته است. این صندوق، وام سفر به پاتایا و آنتالیا نیز پرداخت میکرد. این وام به معلمان و بستگان درجه یک پرداخت میشد. یکی از مدیران مدرسهای در هرمزگان، این وام را توهین به خود دانسته بود. او که نمیخواست نامش فاش شود، درگفتوگو با رادیو گفته بود: «شوهر من ۲۳ سال سابقه خدمت داره. فوقلیسانس هم داره. خودم هم حدود ۱۱ سال سابقه رسمی و ۱۷ سال حق التدریس دارم. ما هنوز تو روستا مستأجریم. معلمها آنتالیا نمیروند. باور کنید ما هنوز تو روستا مستأجریم باور کنید شش هفتساله ازدواج کردم. هنوز مشهد نرفتم من هنوز میهمانیهای ازدواجم که خارج از استان بوده نرفتم. بخاطر اینکه کفایت هزینههایم نمیرسه.»
این صندوق حاضر بود برای سفر به شهرهای منشوری، وام پرداخت کند؛ اما اگر به وزارت آموزش و پرورش وام میداد، اوضاع خیلی بهتر از شرایط کنونی بود.
اوضاع حقالتدریسیها هم خوب نیست
تنها بازنشستگان نیستند که این سوال را از وزارت آموزش و پرورش دارند. معلمان حقالتدریس و حق الزحمهای نیز، همیشه چندماه از دولت طلبکارند. برخی از آنان شش ماه بدون حقوق زندگی خود را میگذرانند. معلمان استخدامی نیز اوضاع مالی خوبی ندارند. در تجمع صنفی سال گذشته، برخی از معلمان فیش حقوقی خود را چاپ کرده و در دست داشتند. فیش حقوقی آنان اعدادی بین یک تا یک میلیون و هفتصد هزار تومان را نشان میداد. اگر معلمی با این حقوق، در شهرهای بزرگ مستاجر باشد، بدون شک حقوقش فقط برای چند روز کفایت میکند. این میزان دریافتی، فشار سنگینی بر معیشت معلمان وارد میکند.
عدم پرداخت حقوق مناسب به معلمان، حتی دست مایه پیامهای تلگرامی نیز شده است. در این پیامها وضعیت حقوق معلمان در ژاپن و آلمان با حقوق معلمان در ایران مقایسه شده بود. در ژاپن و آلمان، معلمان بالاترین میزان حقوق را دریافت میکنند چراکه وظیفه تربیت نسلی را برعهده دارند. در یکی از این پیامها آمده بود: «از آنگلا مرکل پرسیدند، چرا حقوق یک معلم از یک پزشک بیشتر است؟ او درجواب گفت: چون معلمها، پزشکان را تربیت میکنند.»
اوضاع معلمان در کشور ما خوب نیست. انتشار فیشهای حقوقی چندصد میلیونی پزشکان، پرداخت وامهای چندصد میلیاردی قرض الحسنه به برخی مدیران و اختلاس یا معوقه هشت هزار میلیارد تومانی صندوق ذخیره فرهنگیان، نمکی است بر زخم معلمان و بازنشستگان فرهنگی کشور.(فردا)