طی روزهای اخیر مقام معظم رهبری بار دیگر مساله قاچاق میوه را مدنظر قرار دادند و در سخنان خود در روز درختکاری با اشاره به ویژگیهای ممتاز میوههای ایرانی و با ابراز تأسف از واردات میوه، گفتند: «واردات میوه جزو کارهای غلط است و مسئولان جز در موارد ضروری، باید از این کار جلوگیری کنند.»
معظمله در حالی بار دیگر تعلل متولیان را گوشزد کردند که تا پیش از این نیز در دیدار با اعضای هیات دولت اعلام کردند که محصولات قاچاق مانند میوه باید جلوی چشم قاچاقچی آتش زده شود تا قاچاقچی دیگر به خود جرأت چنین تخلفی را ندهد.
طبق آمار منتشر شده از سوی سخنگوی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز در ۷ ماهه امسال بالغ بر ۱۵۲۰ تن میوه قاچاق به ارزش ۱۱۳ میلیارد ریال کشف شده و این در حالی است که در مقایسه با حجم نیاز و مصرف میوه و محصولات باغی در کشور که به بیش از ۱۷ میلیون تن در کشور میرسد.
هرچند به گفته وی این میزان قاچاق وارد شده بسیار ناچیز است اما این رقم اعلام شده تنها آن بخشی است که توسط متولیان مربوطه کشف و ضبط شده در حالی که دروازههای قاچاق برای ورود این کالاها همچنان باز است و به راحتی و بیآنکه مشکلی وجود داشته باشد این میوهها به شکل قاچاق وارد میشود.
فروش میوه قاچاق ۵ برابر قیمت اصلی
براساس گزارشات منتشر شده این میوهها عمدتا از کشورهای مختلف جهان قاچاق میشوند و در میان آنها سیب فرانسه، سیر چینی، بلوبری کشور شیلی، شاه بلوت ترکیه، تمرهندی تایلندی، آواکادو کنیا، لیموترش برزیل و پاکستانی، پرتقال مصری و دراگون که از کشور تایلند و ویتنام بیش از سایرین به چشم میخورد. به گفته متولیان این میوهها دارای قیمت بسیار پایینی در کشور مبدأ هستند که در بازار ایران ۳ تا ۵ برابر قیمت اصلی فروخته میشود. اما با این وجود همچنان متقاضی دارند و توسط قاچاقچیان وارد میشود.
در همین راستا رئیس اتحادیه میوه و سبزی با بیان اینکه عرضه پرتقالهای مصری وارداتی هنوز آغاز نشده است، از توزیع گسترده میوههای قاچاق با ۴ برابر قیمت تمام شده، در آستانه نوروز خبر داده و اعلام کرده؛ پرتقالهایی که دولت وارد کرده، در سردخانه دپو شده و هنوز توزیع آنها آغاز نشده است و در حال حاضر تمام پرتقالهای خارجی که در بازار عرضه میشوند، قاچاق هستند که بخشی از آنها را در ظروف میوههای ایرانی و به نام محصول داخلی عرضه میکنند؛ ضمن اینکه این میوهها حدود ۴ برابر قیمت تمام شده به مصرفکنندگان عرضه میشوند.
به گفته وی هماکنون میوههایی مانند نارنگی پاکستان، انگور شیلی، گلابی آمریکایی، زردآلو و گیلاس آفریقایی، انبه، آلو و بسیاری دیگر؛ محصولات قاچاقی هستند که خریداران و فروشندگان خارج از میدان مرکزی میوه و ترهبار، همدیگر را ملاقات کرده و معامله میکنند.
این حجم میوه در حالی به شکل قاچاق وارد میشود که شرایط نگهداری آنها خاص است و نیازمند استفاده از کانتینرهای یخچالدار و وسایلی از این دست است. دستاندرکاران مدعی هستند که مشخص نیست میوههای خارجی قاچاق که در بازار دیده میشود؛ از کدام مرزهای رسمی و مبادی غیررسمی به کشور وارد شده اند.
در طول ماههای اخیر آمار گستردهای درخصوص قاچاق میوه و واردات میوههای لوکس منتشر شده و کارشناسان و منتقدان نسبت به پیامدهای منفی این مساله هشدار دادهاند.
هرچند متولیان و دستاندرکاران کار در طول ماههای اخیر از اقدامات و برنامههای مختلف خود مبنی بر جلوگیری از این حجم واردات پرده برداشته و اعلام کردهاند به شکل جدی نسبت به قاچاق میوه برخورد خواهند کرد اما گویی چنین گفتهها و اقداماتی اثر نداشته و این مهم همچنان ادامه دارد.
واردات بدون مجوز
به گفته این متولیان عمده قاچاق میوه از طریق کولهبری و حتی کندن میلههای مرزی اتفاق میافتاد، اما نکته جالبتر در این میان آن است که در بین این کالاهای قاچاق میوههایی مانند پاپایا و زیتون بیش از سایرین به چشم میخورد.
نکته جالب در این خصوص آن است که وزارت جهاد و کشاورزی اعلام کرده که هیچ مجوزی برای این محصولات صادر نکرده و مشخص نیست که این محصولات چگونه از مبادی رسمی به کشور وارد شده است. این اتفاق مسالهای است که معاون امور باغبانی وزارت جهاد کشاورزی برآن مهر تایید زده و میگوید: متاسفانه دروازههای کشور ما همواره به روی واردات غیرمجاز و قاچاق این محصولات باز است.
مبارزه با قاچاق کار اصولی میخواهد
در همین راستا نایب رئیس اتحادیه باغداران کشور اعلام کرده است که برخورد با میوه قاچاق در میادین میوه و ترهبار میزان قاچاق آن را به کشور کاهش نداده، بلکه تنها شکل آن را تغییر داده به این ترتیب که برخوردهای صورت گرفته در میادین میوه و ممنوعیت توزیع میوههای وارداتی باعث شده تا این میوهها در پشت بازارچه یا از طرق دیگر توزیع شود، بنابراین برای مبارزه با قاچاق میوه باید کار اصولی انجام داد.
به گفته وی در صورتی که کنترلها و تمهیداتی که در قانون دیده شده برای واردکنندگان اعمال شود به طور یقین این اتفاق تکرار نمیشود.
به اعتقاد کارشناسان این حوزه آنچه مسلم است میوه و ترهبار نمیتواند به دلیل فسادپذیر بودنش از مبادی غیرقانونی و صعبالعبور وارد کشور شود و مسلما واردات میوه با ارتباطات و هماهنگیهای لازم و از مبادی قانونی به صورت قاچاق به کشور وارد میشود. کارشناسن میگویند: واردات این حجم میوه نیازمند شرایط مناسب و ماشینهای حمل مناسب است که ظاهرا این میوههای قاچاق هم با امکانات و شرایط نگهداری خوب به کشور وارد میشوند و برای آنکه بخواهیم اقدام عملی در این زمینه صورت گیرد باید از مبادی آنها در مرزها شروع کنیم.
کشف ۵/۴ تن میوه قاچاق در تهران
رئیس اداره تنظیم بازار جهاد کشاورزی استان تهران از کشف ۴ و نیم تن انواع میوه قاچاق در میدان مرکزی میوه و تره بار تهران خبر داد.
علی کوهستانی با اشاره به اینکه ارزش ریالی این محموله در بازار ۴۰ تا ۴۵ میلیون تومان است افزود: این محموله کشف و ضبط شده است و براساس ماده ۱۱ و ۱۲ قانون حفظ نباتات این کشفیات به سازمان املاک تملکی منتقل و سپس امحا خواهد شد. وی ارزش این کالا را در میدان عمدهفروشی ۲۰ تا ۲۵ میلیون تومان دانست و گفت: این کشف در گشت مشترک با سازمانهای مختلف انجام شده است.
رئیس اداره بازرسی میدان مرکزی میوه و ترهبار افزود: حجم کشفیات سال گذشته نسبت به امسال دو برابر بوده است.