کارشناسان چینی معتقدند ایران با وجود تحریم‌های شدید، همچنان بازاری جذاب برای سرمایه‌گذاران، تجار، شرکت‌ها و فعالان اقتصادی چین است و عمده‌ترین دلایل این جذابیت را باید در «امنیت فوق‌العاده، منابع طبیعی سرشار و برخورد خوب ایرانی‌ها» جستجو کرد.
این موضوع در نشست تخصصی یکجانبه گرایی آمریکا و آینده امنیت تجارت بین الملل) با حضور محققان و کارشناسان چینی به میزبانی ایرنا برگزار شد، مورد تاکید قرار گرفت.
در این نشست وانگ نان متخصص امور خاورمیانه و مدیر مرکز مطالعات پاکستان، زنگ چوان هوی پژوهشگر ارشد موسسه ادیان جهان وابسته به آکادمی علوم اجتماعی چین و لی وی جیان پژوهشگر به بیان نظرات و دیدگاه های خود پرداختند.
وانگ نان متخصص امور خاورمیانه و مدیر مرکز مطالعات پاکستان بندر چابهار را به دلیل ویژگی‌ها و به ویژه ظرفیت‌های عظیم بالقوه آن در آینده، این بندر به را بندر شن جن چین تشبیه و آن را شن جن آینده ایران توصیف کرد. به گفته وانگ، بندر شن جن چین که در ۴۰ سال پیش تنها ۳۰ هزار نفر جمعیت داشت اکنون در شعاعی ۲۰۰ کیلومتری، ۱۱ شهر و ۷۰ میلیون نفر جمعیت را در بر می‌گیرد و این شهرها با همکاری یکدیگر از مزایا و ظرفیت های متقابل یکدیگر بهره مند می شوند.
این کارشناسی چینی گفت: مسافت چابهار تا گوادر تنها ۱۰۰ کیلومتر است و این دو شهر می توانند در رقابتی مفید و دوستانه» از مزایای یکدیگر بهره مند شوند. شرکت های چینی که هم اکنون حدود ۲۰ شرکت آنها در چابهار فعال هستند نیز می‌توانند با سرمایه گذاری در بخش تولید، در چابهار کالا تولید کرده و آن را به کشورهای منطقه صادر کنند.
به گفته وی، دورنمای ۴۰ ساله چابهار بهتر از شن جن است و موقعیت بهتری از آن داشته و دولت ایران باید از آن حمایت کند.
وانگ بندر چابهار را در قیاس با بندر راهبردی شن جن در چین بسیار روشن دانست و ابراز امیدواری کرد تا کشورهای منطقه ضمن همکاری برای توسعه هرچه سریعتر این بندر، از مزایای فراوان آن بهره مند شوند.
مدیر مرکز چینی مطالعات پاکستان که پیشتر از بندر چابهار ایران و بندر گوادر پاکستان بازدید کرده است، نزدیکی چابهار به بندرهای گوادر و کراچی، نقطه راهبردی تنگه هرمز و بندر دبی را نقطه ای بسیار مثبت برای بندر چابهار دانست. وی خاطرنشان ساخت که بندر پاکستانی گوادر با همکاری چین در حال گسترش است ولی چابهار از گوادر پیشرفته تر و مهم تر است و از گوادر پیش افتاده است.
به گفته وانگ، ایران و چین باید بر این ناحیه تمرکز کرده و به همراه هند و افغانستان و پاکستان برای توسعه سریع تر چابهار و تبدیل آن به یک قطب تجاری در منطقه بکوشند.
معافیت چابهار از تحریم های آمریکا نکته‌ای بود که مورد توجه این پژوهشگر چینی قرار گرفت که به زعم وی بسیاری از چینی‌ها از آن بی اطلاع هستند. وانگ با اشاره به تصمیم دولت ایران برای لغو روادید گردشگران چینی خبر داد که بسیاری از این افراد از این حرکت خشنود هستند. به گفته این پژوهشگر، ۱۵۰ میلیون گردشگر چینی قدرت خرید بالایی دارند و بخش قابل توجهی از آنان (۱۰ میلیون نفر) تایلند را به عنوان مقصد اصلی خود بر می‌گزینند. وی گفت که گردشگران چینی ایران را مملو از منابع و بسیار امن دانسته و ایرانیان را بسیار مهربان می‌دانند که این موارد موجب می‌شود که در آینده توریست های چینی بیشتری راهی ایران شوند.
این کارشناس چینی گفت: در میان همسایه های ایران، ترکیه در سال گذشته با جذب ۴۰۰ هزار توریست چینی رتبه نخست را در اختیار داشته و ۸۷۰ هزار چینی نیز به امارات متحده عربی سفر کرده‌اند.۱۵۰ هزار گردشگر ایرانی نیز از چین دیدار کردند.
وی با افزایش تخمین معاونت گردشگری ریاست جمهوری ایران که آینده گردشگران چینی عازم ایران را یک میلیون نفر اعلام کرده بود، افزود که ۲ میلیون گردشگر چینی می‌توانند درسال رهسپار ایران شوند.وانگ گفت: هر چه که تایلند دارد، ایران نیز دارد ولی هر چه که ایران دارد، تایلند ندارد.
وانگ همکاری ها تهران و پکن را دارای پتانسیل عظیم و آینده روابط دوجانبه را بسیار درخشان دانست که باید آن را مورد توجه داشت.
به گفته این کارشناس چینی، توانمندی ایران در صادرات به چین زیاد است و بخش اعظم صادرات ایران به چین را زعفران، پسته، فرش و صنایع دستی تشکیل می دهد که باید گسترش یابد. عسل ایران کیفیت بسیار خوبی داشته و در جهان چهارم است و تقاضای آن در چین سال به سال افزایش می یابد.
وانگ در ادامه این نشست از ایرانیان خواست تا توهم غرب را از ذهن خود خارج سازند و به چین اعتماد کنند. او گفت: ما به ایران فراتر از روابط نگاه می کنیم و ایران را برادر می دانیم اما غربی ها را فقط از دریچه روابط نگاه می کنیم. از ایرانی ها می خواهیم که به فناوری های چینی و کالاهای آن اعتماد کنند چرا که در برخی زمینه ها چین از اروپا و آمریکا نیز پیشرفته تر است.
وی در پاسخ به سوالی در مورد تحریم‌های آمریکا و خروج شرکت های چینی از ایران، این اقدام را ناشی از محدودیت های اعمال شده در مورد واردات از ایران و فشار آمریکا بر شرکت های چینی دانست. به گفته وی، دولت چین باید میان ایران و آمریکا توازن ایجاد کند چرا که اقتصاد آمریکا بارها از اقتصاد ایران بزرگتر است.
وانگ گفت: تحریم‌های آمریکا می تواند موجب شود که چین در مورد میزان روابط تجاری خود با این کشور تجدیدنظر کند. سیاست اصلی آمریکا مهار چین است.
این پژوهشگر گفت که تحریم های آمریکا امنیت منطقه را به خطر انداخته و باید همکاری‌های اقتصادی و دفاعی را در چهارچوب سازمان ملل، سازمان همکاری های شانگهای و سازمان غیرمتعهدها در پیش گرفت.
لی وی جیان محقق چینی نیز به عنوان یکی دیگر از سخنران نشست یاد شده، بر لزوم افزایش درک و شناخت متقابل جوامع ایران و چین برای جلوگیری از سوء تفاهم‌ها و گسترش همکاری‌های اقتصادی و تجاری دو کشور تاکید کرد.
لی معتقد است که هرقدر جوامع و مردم دو کشور نسبت به ظرفیت‌ها، فرهنگ، و توانمندی های یکدیگر شناخت بیشتری پیدا کنند، به همان نسبت اعتماد متقابل بین دو ملت تقویت خواهد شد هر جا که فضای اعتماد متقابل حاکم باشد، زمینه همکاری های تجاری و اقتصادی میان طرفین گسترش می یابد.
این محقق چینی در بخش دیگری از اظهاراتش به چالش‌های موجود در مسیر توسعه همکاری‌ها اشاره کرد و گفت بزرگترین چالش به خود ما مربوط می‌شود و عبارت از چالش سوء تفاهم بین دو کشور است و ما باید درک و شناخت از یکدیگر را افزایش دهیم.
وی افزود: ما هنوز سوء تفاهم‌هایی داریم و به همین علت شرکت‌های چینی برای سرمایه‌گذاری در ایران تردیدهایی دارند. بر عهده دولت های دو کشور است که تلاش کنند با فراهم کردن زمینه‌های مساعد و فضای امن اقتصادی برای همکاری‌های متقابل، تردیدها و نگرانی‌های شرکت های دو کشور و افرادی که قصد فعالیت های سرمایه گذاری در کشورهای یکدیگر را دارند، برطرف نمایند.
لی در ادامه سخنانش در نشست ایرنا، همچنین از سیاست‌های دولت آمریکا از جمله یکجانبه‌گرایی، محافظت‌گرایی (از شرکت‌های آمریکایی) و انزواگرایی به عنوان چالش‌های خارجی یاد کرد اما در عین حال تاکید کرد که مهمترین چالش از درون خود ما است.