هیچ چیز مثل جنگ و بمباران یک «دشمن مخوف» در خارج نمي‌تواند مردم امریکا را با هم متحد کند. به همین دلیل نظرسنجی ها نشان مي‌دهد در طول این چند روزی رئيس‌جمهور امریکا خبر از تشکیل ائتلافی برای جنگ با تروریست‌های دولت اسلامی عراق و شام (داعش) داده، افکار عمومی امریکا از چنین جنگی حمایت مي‌کند.
سیاستمداران امریکایی در دو حزب جمهوریخواه و دموکرات هم در این مورد با هم متحد شده و اتفاق نظر دارند؛ سیاستمدارانی که شنیدن بوی ناپالم از هزاران کیلومتر دورتر، سر وجد می‌آوردشان! اما ائتلاف در خارج از مرزهای امریکا، داستان دیگری دارد و به هیچ‌وجه اتحاد پایایی در آن به چشم نمي‌خورد.
اوایل هفته گذشته وزیرخارجه امریکا به خاورمیانه آمد و پس از دیدار با روسای چند کشور عرب، اعلام کرد آن‌ها با برنامه امریکا برای بمباران عراق و سوریه موافقند؛ او در مصاحبه‌اي با CNN گفت: «۴۰ کشور عضو ائتلاف جنگ با داعش هستند.»
کشورهایی که از نقشه امریکا اعلام حمایت کرده‌اند عبارتند از عربستان، بحرین، کویت، قطر، امارات، عمان، عراق، اردن، مصر و لبنان. کلکسیونی از کشورهایی دیکتاوری که اکثرشان ناقضین حقوق بشر هستند. این کشورها در گردهمایی که در جده عربستان داشتند موافقتنامه‌اي را امضا کردند مبنی بر اینکه حمایت مالی، تجهیزاتی و ایدئولوژیک گروه‌های تروریستی را متوقف کنند و به عراق و سوریه کمک‌های بشردوستانه ارسال کنند.
این موافقتنامه خود اعتراف‌نامه‌اي مبنی بر اینکه این کشورها - که همگی از متحدین امریکا محسوب مي‌شوند - در طول سال‌های گذشته از گروه‌های تروریستی - مشخصا داعش - به شکل همه‌جانبه حمایت مي‌کردند و در نتیجه در فاجعه کنونی در سوریه و عراق، نقشی مستقیم و اساسی دارند.
البته نیویورک تایمز در گزارشی که از این موافقتانه منتشر کرده به بی‌میلی عربستان و چند کشور دیگر در امضای این سند همکاری اشاره داشته است. امریکا سعی دارد با اعلام این موافقتنامه چنین وانمود کند که حمله‌اش به سوریه و عراق، یک حمله امپریالیستی نیست و خود کشورهای منطقه خواهان این حمله هستند؛ اما این ادعا مضحک‌تر از آن است که قابل باور باشد.
همه مي‌دانند که عربستان و متحدین عربش با همکاری دستگاه‌هاي اطلاعاتی امریکا و انگلیس گروه‌های تروریستی از جمله داعش را ساختند. همه مي‌دانند که این کشورها چند سال است که به شدت به دنبال سرنگونی دولت قانونی سوریه هستند که البته نقشه‌هایشان تاکنون با شکست مواجه شده، ولی همه تحلیلگران مستقل متفق القولند که امریکا و متحدان عربش مي‌خواهند به بهانه حمله به داعش، به نیروهای دولت سوریه حمله کنند و هدف دیرينشان در سرنگونی بشار اسد را جامه عمل بپوشانند.
نکته جالب در ائتلاف امریکا عدم همراهی ترکیه با این ائتلاف است. این در حالی است که ترکیه مهم‌ترین عضو ناتو در منطقه است. آنکارا رسما اعلام کرده که فرودگاه‌‌ها و فضای هوایی‌اش را در اختیار هواپیماهای امریکایی قرار نخواهد داد.
علت این امر مشخص است: ترکیه نقشی اساسی در خلق و تجهیز و تقویت داعش و گروه‌های تروریستی دیگر نظیر جبهه النصره داشته و از اوایل سال ۲۰۱۱ از طریق این گروه‌ها به دنبال سرنگون کردن دولت اسد بوده است، اما دولت اسد در این میان پیروز بوده است و با برگزاری انتخابات، نشان داده که هنوز از حمایت مردمی لازم در سوریه برخوردار است.
در واقع ائتلاف امریکا که ادعا مي‌شود در واقع با هدف از بین بردن داعش نیست؛ بلکه با هدف سرنگونی دولت سوریه است. امریکا و دنباله روهایش در سه سال گذشته نتوانستند اسد را سرنگون کنند و اکنون مي‌خواهند به بهانه مبارزه با داعش، نیروهای ارتش سوریه را بمباران کنند. جالب است که عربستان در کنار اعلام موافقتش با حمله امریکا به داعش رسما اعلام کرده که پایگاه‌هایی را برای آموزش نیروهای معتدل ضد اسد در خاکش ایجاد خواهد کرد.
دولت عراق با حمله امریکا موافقت کرده و واشنگتن هم به این موافقت به عنوان یکی از دلایل مشروع بودن حمله‌اش اشاره مي‌کند. اما دولت سوریه اعلام کرده که با حمله یک‌جانبه و بدون هماهنگی امریکا به خاکش موافق نیست و آن را حمله به خود به حساب مي‌آورد. روسیه هم اعلام کرده چنین حمله بدون موافقت دولت سوریه و شورای امنیت سازمان ملل، غیرقانونی و مسکو شدیدا با آن مخالف است.
رسوا بودن امریکا در تشکیل ائتلاف ادعایی‌اش به بهانه جنگ با داعش به حدی است که حتی متحدان اروپایی این کشور هم اعلام کرده‌اند شراکت عملی در چنین ائتلافی نخواهند داشت. رئيس‌جمهور فرانسه گفته «فرانسه وقتی اقدام مي‌کند که توافق سیاسی برای این کار صورت گرفته و قوانین بین‌المللی رعایت شده باشد.» اولاند با این گفته با امریکا پیام داده که «برای شراکت در جنایات جنگی ات روی ما حساب نکن.» آلمان هم پیامی مشابه به امریکا داده؛ البته صریح‌تر از فرانسه. وزیر خارجه این کشور گفته: «ما در این حمله شرکت نخواهیم کرد.»
سست بودن این ائتلاف به حدی است که مهم‌ترین متحد امریکا یعنی انگلیس هم رسما گفته در حملات به مواضع داعش شرکت نخواهد کرد. وزیر خارجه انگلیس ضمن اشاره به مخالفت پارلمان انگلیس با اعزام نیرو و شرکت در حملات هوایی بر ضد سوریه و عراق در به رویترز گفته: ما از حمله امریکا حمایت مي‌کنیم اما عملا در حملات هوایی شرکت نخواهیم داشت.
با این اوصاف به نظر مي‌رسد که ائتلاف امریکا برای حمله به عراق و سوریه آن قدر از دروغ و تزویر و مواضع بی‌ثبات سرشار شده که پیشاپیش محکوم به شکست است.
فینین کانینگهام
ترجمه و تلخیص: بهراد دربندی
