روز گذشته قیمت هر بسته شکر ۹۰۰ گرمی از ۲۴۰۰ تا ۳۴۰۰ تومان در بازار متغیر بود و این باعث بروز برخی مشکلات برای خریداران شد به طوریکه در همین راستا قیمت هر بسته ۷۰۰ گرمی قند شکسته نیز در بازار ۳۶۰۰ تومان اعلام شد. همزمان با این اتفاق افزایش عرضه شکر در بورس کالا متوقف شد و پیرو آن رئیس انجمن صنفی صنایع بیسکویت، شیرینی و شکلات اعلام کرد: بورس کالا همچنان شکر تولیدکنندگان را دست‌کم سه هفته بعد از خرید به آنها تحویل می‌دهد و در بازار قیمت هر کیلو شکر به بالای ۳ هزار و ۲۰۰ تومان رسیده است.
اتفاقات رخ داده در بازار شکر در حالی است که منابع تجاری از خریداری ۶۰ هزار تن شکرخام برزیلی توسط ایران خبر می‌دهند و می‌گویند ایران میزان خریدهای خود در اوایل ماه جاری میلادی افزایش داده است.
بررسی اجمالی از روند ایجاد شده برای محصول شکر در بازار این شائبه را ایجاد می‌کند که شاید باز هم دست‌های پشت پرده است که اینگونه دومینوی واردات شکر روز به روز افزایش می‌یابد.
آیینه آمار
طبق آمار و مستندات موجود در سال گذشته ۵۲۱ هزار تن شکر به کشور وارد شده که ۱۵۷ هزار تن آن توسط بخش دولتی و ۳۶۴ هزار تن آن توسط بخش خصوصی وارد کشور شده است. این میزان در حالی صورت گرفته که بررسي براساس آخرين آمار ارائه شده از سوي بانك مركزي سرانه مصرف شكر در خانوار ايراني حدود ۲.۹ كيلوگرم در سال است كه نسبت به سال‌های قبل كاهشي محسوس را تجربه كرده است. مصرف شكر در سال ۹۴ بیش از ۸۲ هزار تومان براي هر خانوار ايراني هزينه داشته كه اين رقم در مقايسه با سال‌هاي قبل هر چند افزايشي اندك را نشان می‌هد اما سهم شكر در سبد هزينه‌ای خانوار ايراني در اين دوره زماني نسبت به قبل دستخوش افزايش نشده است و همچنان رقم ۰.۳ درصد را از آن خود كرده است.
کارشناسان و تحلیلگران با اسناد به همین آمار بازار شكر ايران را بازار بزرگي به حساب آورده و می‌گویند: واردات شكر نيز مانند واردات ديگر مواد غذايي در ايران بالاست و همين امر سبب شده است در دوره‌هايي حجم واردات براي حمايت از توليد داخلي كاهش يابد. بررسي‌ها نشان می‌دهد در حالي كه حجم واردات شكر در سال ۱۳۸۴ برابر با ۱۹۷ ميليون دلار بود، اين رقم در سال ۱۳۸۵ به بيش از يك ميليارد دلار افزايش يافت.
در سال۱۳۹۱ نيز واردات شكر ركوردي را از خود به جا گذاشته است و حجم واردات به رقم يك ميليارد دلار بالغ شده است. شكر از جمله اقلامي است كه از سوي دولت و بخش خصوصي وارد ايران می‌شود با اين حال در برخي سال‌ها از جمله سال ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۰ سهم دولت در واردات شكر صفر گزارش شده است. ميزان واردات شكر در سال ۱۳۹۳ برابر با ۳۷۷ ميليون دلار گزارش شده است.
پای دولتی‌ها در میان است
رویترز گزارش داده که شرکت بازرگانی دولتی ایران اوایل این هفته این محموله را از یک تجارتخانه بین‌المللی خریداری کرده است و در حال حاضر این محموله برای بارگیری سریع خریداری شده و قیمت پرداخت شده، ۴۶۶ دلار در هر تن بوده که هزینه حمل را نیز شامل می‌شود.
براساس این گزارش منابع آگاه در اوایل ماه جولای نیز از خرید یک محموله ۶۰ هزار تنی شکرخام برزیلی توسط ایران برای ارسال در بازه زمانی ۱۵ جولای تا ۱۵ اوت خبر داده بودند و ظاهرا شرکت بازرگانی دولتی ایران در این خرید اخیر اندکی قیمت بالاتر پرداخت کرده است.
در این گزارش آمده است که خریدها از سوی شرکت بازرگانی دولتی ایران شتاب گرفته است و این می‌تواند نشان‌دهنده اقدام برای افزایش حجم ذخایر باشد... ایران در حال حاضر همچنان تحت فشار مالی قرار دارد.
این درحالی است که منابع تجاری ماه گذشته گفته بودند ایران حداقل ۲۵۰ هزار تن شکرخام برزیلی در قالب مجموعه‌ای از قراردادها برای بارگیری در ماه‌های می‌و ژوئن خریداری کرده است و خریداران این محموله‌ها عمدتا واردکنندگان بخش خصوصی بوده اند.
اقدامات غرب علیه ایران از جمله محدودیت‌های بانکی به دنبال اجرایی شدن توافق هسته‌ای در ماه ژانویه برداشته شد، اما بانک‌های بزرگ غربی به دلیل نگرانی از تحریم‌های همچنان پابرجای دولت آمریکا از همکاری با ایران خودداری می‌کنند ضمن اینکه خریداران ایرانی آخرین‌‌بار در سه ماهه پایانی سال گذشته، شکر خریداری کرده بودند.
توقف افزایش عرضه
به نظر می‌رسد روند فعالیت فعالان در بورس کالا نیز یک پای این قضیه باشد چراکه به گفته رئیس انجمن صنفی صنایع بیسکویت، شیرینی و شکلات هنوز بورس شکر تولیدکنندگان را دست‌کم سه هفته بعد از خرید به آنها تحویل می‌دهد.
جمشید مغازه‌ای در گفت‌و‌گو با تسنیم، با اشاره به اینکه با وجود تمام مکاتبات، مشکل تأمین شکر کارخانجات شیرینی و شکلات هنوز برقرار است، اظهار داشت: قرار بود عرضه شکر در بورس افزایش پیدا کند اما فقط یک هفته این موضوع اجرایی شد.
وی با بیان اینکه قیمت تضمینی شکر کیلویی ۲ هزار و ۳۰۰ تومان است، افزود: امروز در بازار قیمت هر کیلو شکر به بالای ۳ هزار و ۲۰۰ تومان رسیده است که این موضوع مشکلات زیادی را برای تولیدکنندگان به وجود آورده است.
رئیس انجمن صنفی صنایع بیسکویت، شیرینی و شکلات اضافه کرد: جلسات مختلفی برای تأمین شکر مورد نیاز صنایع تشکیل شده است اما هنوز به نتیجه مناسبی دست پیدا نکرده‌ایم. مغازه‌ای تصریح کرد: در حال حاضر بورس شکرهای تولیدکنندگان را دست کم سه هفته بعد از خرید به آنها تحویل می‌دهد.
وی با اعلام اینکه تشدید مشکلات باعث شده حجم تولید کارخانجات کاهش و حتی برخی به اجبار کارخانه‌ها را به بهانه تعطیلات تابستانی تعطیل کنند، گفت: مسئولین باید برای حمایت از تولیدکنندگان این مشکل را در اسرع وقت برطرف کنند.
شکر گران می‌شود
در کنار موضوع واردات و همچنین عدم افزایش عرضه شکر دربورس کالا آخرین اخبار از سوی رئیس هیات مدیره انجمن کارخانه‌های قند و شکر از این موضوع حکایت دارد که جلسه‌ای با حضور معاون اجرایی رئیس‌جمهور تصمیم‌گیری در دولت برای تعیین قیمت شکر انجام شود.
علیرضا اشرف از برگزاری دو جلسه در صبح و عصر دیروز برای چانه‌زنی درخصوص قیمت شکر خبر داد و اعلام کرده است که در جلسه ستاد تنظیم بازار و دفتر معاون اجرایی رئیس‌جمهور جلساتی برای تعیین تکلیف قیمت شکر برگزار شده که بر این اساس امیدواریم جمع‌بندی نهایی صورت گیرد.
رئیس هیات مدیره انجمن کارخانه‌های قند و شکر افزود: هر سال انجمن قند و شکر با همکاری تولیدکنندگان و کارخانجات تولیدکننده، قیمت شکر را براساس فرمولی که دارد، تعیین می‌کند، اما دولت عموما این فرمول و قیمت حاصل از آن را به صورت کامل نمی‌پذیرد و بنابراین نمی‌توان قیمت پیشنهادی انجمن را برای شکر اعلام کرد، چراکه ممکن است تبعات قیمتی بر بازار داشته باشد.
وی تصریح کرد: متاسفانه دولت دیرهنگام درخصوص تعیین قیمت شکر تصمیم‌گیری کرد و همین امر منجر به بروز برخی مشکلات در حوزه قیمت شکر در بازار شد؛ اما به هرحال امیدواریم دولت هر چه سریع‌تر این قیمت‌ها را تعیین تکلیف کند.
