مذاكرات ايران و۱+۵در ژنو سوييس در حالي به پايان رسيد كه تحليل گران ضمن ارزيابي مثبت از روند مذاكرات همچنان بر غيرقابل اعتماد بودن غرب تاكيد دارند.
پس از پايان مذاكرات دوطرف از اميدواري به پيشرفت مذاكرات در حالي سخن گفتند كه محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در پایان مذاکرات در یک نشست خبری گفت: امیدواریم افق‌های تازه‌ای را باز کنیم. وضعیت جامعه بین‌المللی برای حل و فصل این موضوع راه‌حلی درازمدت را طلب می‌کند. ما در نیویورک و ژنو با این ذهنیت وارد مذاکرات شدیم و نمایندگان ۳+۳ اراده لازم و سیاسی را برای پیشبرد این فرایند نشان داده‌اند.
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران که به زبان انگلیسی صحبت می‌کرد نیز در پایان مذاکرات در یک کنفرانس خبری گفت: هر دو طرف جدی هستند و مایلند نقطه نظر مشترکی پیدا کنند. ایران به حل این مساله علاقه‌مند است.
وی همچنين تاكيد كرد : توافق کردیم که بحث ها محرمانه بماند. محرمانه ماندن مذاکرات به معنای واهمه داشتن از افشای محتوای آن نیست. اطمینان داشته باشید که هیچ نگرانی در مورد اعلام عمومی آنچه در مذاکرات طرح شد نداریم. اما هدف ما از این مذاکرات رسیدن به تفاهم است و نه بهره برداری های زودگذر تبلیغاتی. بنده و همکارانم آمادگی داریم که فشار تبلیغاتی را تحمل کنیم ولی به نتیجه مذاکراتی که با حقوق و منافع مردم ایران ارتباط دارد خدشه ای وارد نشود.
کاترین اشتون، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در پایان مذاکرات در یک کنفرانس خبری گفت که ظریف در مذاکرات ژنو «خطوط کلی طرحی را به عنوان مبنای پیشنهادی برای مذاکرات ارائه کرد که ما به دقت در حال بررسی آن هستیم».
وي ضمن مثبت ارزیابی کردن مذاکرات، آن را «مفصل‌ترین» و «پرمحتواترین» مذاکرات برگزار شده بین دو طرف توصیف کرد و گفت که گروه ۱+۵ با دقت در حال بررسی پیشنهاد ایران هستند. در اين رابطه جی کارنی، سخنگوی کاخ سفید ، طرح ارائه شده از طرف ایران در ژنو را "بسیار مفید" دانست و دولت آمریکا آن را دارای آن سطحی از "جدیت و استحکام" می‌بیند که پیش از این سابقه نداشته است.ویلیام هیگ وزیر خارجه انگلیس نيز ابراز امیدواری کرد، مذاکرات گروه ۱+۵ با تهران به نتایج مشخصی دست یابد.همچنين گیدو وستروله، وزیر امور خارجه آلمان خواستار پیشرفت فوری مذاکرات شد و گفت: مذاکرات ژنو امید ما را مبنی بر این که رسیدن به یک راه حل دیپلماتیک امکان‌پذیر است، تقویت می‌کند؛ راه حلی که به طور کامل نگرانی‌های ما در مورد ماهیت برنامه هسته‌ای ایران را از بین ببرد.
«هوا چونینگ» سخنگوی وزارت امور خارجه چین نيز در این مورد گفت: «چین همواره بر راهکاری سیاسی و بر مبنای گفت‌وگو که منافع همه طرف ها را تامین می کند، تاکید داشته است. دور جدیدی از گفت وگوها امکان جدیدی را در این زمینه ایجاد کرده است.»«وندی شرمن» نماینده آمریکا نيز در مذاکرات هسته‌ای با ایران، مذاکرات دو روزه در ژنو را «واقعی» و «دقیق» ارزیابی کرده و می‌گوید تاکنون مذاکراتی را با ایرانی‌ها نداشته است.
تاكيد برخي مقامات امريكايي بر تسهيل كردن تحريم هاي ايراني درحالي است كه گروهی از جمهوری‌خواهان جنگ‌طلب کنگره تمامی تلاش خود را به کار گرفته‌اند تا لایحه‌ای را برای مطرح کردن گزینه نظامی علیه ایران آماده کنندكه اين مساله تناقض گويي مقامات امريكايي را در قبال ايران بيش از گذشته اثبات مي كند
برخلاف تاكيد بسياري مامات غربي مبني بر سازنده بودن مذاكرات اما لوران فابیوس رييس دستگاه ديپلماسي فرانسه اعلام کرد هنوز برای نتیجه‌گیری مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ در ژنو زود است. فابیوس افزود پاریس رویکردی "باز همراه با احتیاط" را اتخاذ کرده است.
در شرایطی که مقامات ایران و اتحادیه اروپا، از محرمانه بودن مفاد پیشنهاد ایران به ۱+۵ سخن گفته بودند، سایت امنیتی دبکا، نزدیک به محافل اطلاعاتی و نظامی رژیم صهیونیستی در گزارشی مدعی شد که پیشنهاد ایران ۷ محور داشته و به‌زعم خود این ۷ محور را مورد اشاره قرار داد.
دبکا مدعی شده است اختلاف نظرها بین ایران و ۱+۵ به حدی زیاد بود که در روز دوم، شش کشور مذاکرات چندجانبه با ایران را متوقف کرده و به دو اردوگاه تقسیم شدند، روسیه و چین با ایرانی‌ها جلسه داشتند و چهار کشور دیگر مشغول مباحثه با یکدیگر شدند.
رويكرد خصمانه وتكراري صهيونيست ها نيز در اين مساله خالي از لطف نيست چرا كه «شائول موفاز» رهبر حزب چپگرای «کادیماي» اسرائیل نسبت به توافق دیپلماتیک غرب با ایران هشدار داد و مدعی شد این توافق توان جهش هسته‌ای ایران را برای این کشور حفظ می‌کند.خبرهاي برخي از رسانه هاي غربي مبني بر انتشار پيشنهادات ارائه شده جمهوري اسلامي ايران و ازهمه مهمتر قرار دادن آن در اختيار اسرائيلي ها در نشست ژنو با تاكيد بر اينكه اعلام شده بود اين پيشنهادات محرمانه است چيزي جز عدم صداقت غرب و غير قابل اعتماد بودن آنها را ثابت نمي كند. در اين راستا سياست روز در گفت وگو با كارشناسان به ارزيابي از مذاكرات ژنو مي پردازد كه به شرح ذيل است:
محرمانه بودن مذاكرات چيز جالبي نيست
حسن قديري ابيانه كارشناس مسائل سياسي در اين خصوص گفت :هيات ايراني هر آنچه را که در توان داشت براي رسيدن به تفاهم و توافق روي ميز مذاکره گذاشته است و اين آزموني بزرگ براي آمريکا و هم‌پيمانانش است
وي افزود : اگر مذاکرات به نتيجه برسد که چه بهتر اما اگر مذاکرات به نتيجه نرسد خود دستاورد بزرگي براي جمهوري اسلامي ايران خواهد بود زيرا در جنگ رواني دشمن آمريکا تلاش کرده تقصير دشمني خود با ايران را به گردن ايراني‌ها بيندازد.
اين كارشناس مسائل سياسي تصريح كرد :لحن ديپلماتيک آقاي روحاني وآقاي ظريف و هيات همراه حجت را بر همگان تمام کرده است و کساني را که در كشور تحت تاثير و تبليغات غربي و جنگ رواني آنها قرار گرفته هوشيار و بيدار خواهد کرد و آنها درخواهند يافت که دشمني آمريکا با ملت ما ريشه‌دار و در مغايرت با منافع ملي ماست اين هوشياري و آگاهي، انسجام ملي بيشتري را دنبال دارد و توان مقابله ملتمان با تحريم‌ها و تهديدات و حتي تشديد آن را افزايش مي‌دهد.
وي گفت بنابراين در مقابل يک بازي برد ـ برد به معني اينکه هر دو طرف برنده شوند خواهند بود واين در صورتي است که آمريکا حقوق جمهوري اسلامي ايران را به رسميت بشناسد و مذاکرات نتيجه مي دهد و برد- باخت نيز به نفع ايران وبه ضرر آمريکا در جنگ رواني خواهد بود.و ژست تبليغات آنها خنثي خواهد شد و انسجام ملي را در طرف ايراني به همراه خواهد داشت.
وي در خصوص محرمانه بودن مذاكرات نيز گفت محرمانه بودن مذاکرات چيز مطلوبي نيست اما مورد اعتماد بودن هيات ايراني و اطلاعات مقامات عالي کشور از محتواي ملاقات خطري را براي کشورمان ايجاد نمي‌نمايد.
نبايد منافع ملي ناديده گرفته شود
حسن هاني‌زاده ديگر کارشناس مسائل سياسي در اين خصوص گفت: روند مذاکرات ژنو ميان ايران و گروه ۱+۵ کاملا مثبت و سازنده شکل گرفت هيات ايراني طرح پيشنهادي خود را تسليم ۱+۵ کردند گرچه اين طرح همچنان سري باقي مانده اما به نظر مي‌رسد ۱+۵ اين طرح را با ديدي مثبت مورد توجه قرار دهد.
وي افزود: تشکيل يک کميته فني و اقتصادي در حاشيه اين نشست مي‌تواند شيوه‌هاي جديدي از تعامل را ميان ايران با کشورهاي ۱+۵ و حتي عرصه بين‌المللي باز کند و در يک فرآيند زماني ۶ ماهه فصل جديدي از همکاري‌ها ميان ايران و ۱+۵ آغاز شود البته بايد حق جمهوري اسلامي ايران براي داشتن فناوري هسته‌اي و حق غني‌سازي محفوظ بماند.
اين کارشناس مسائل سياسي گفت: البته کشورهاي ۱+۵ نيز براي داشتن ايران از حق هسته‌اي صلح‌آميز تحريم‌هاي اعمال شده را برداشته و پرونده هسته‌اي را از شوراي امنيت به آژانس برگردانند.
وي به محرمانه بودن مذاکرات اشاره کرد و گفت بايد به اين مساله با ديدي خوش‌بينانه نگاه کنيم، اگر ديديم طرح پيشنهادي تيم ايراني دربرگيرنده منافع ملي نبود آن وقت واکنش نشان دهيم البته مقام معظم رهبري و دست‌اندرکاران نظام اجازه نخواهند داد که حق جمهوري اسلامي ايران و ملت ناديده گرفته شود.
اين کارشناس خاطر نشان کرد: البته براي اين محرمانه بودن يک توجيهي وجود دارد که مي‌توان به کارشکني‌هاي رژيم صهيونيستي در اين زمينه اشاره کرد، که اگر رژيم صهيونيستي از جزييات اين طرح باخبر شوند به طور حتم در روند مذاکرات کارشکني خواهند کرد.
وي در آخر گفت: اگر طرح پيشنهادي تيم ايراني مذاکره کننده، دربرگيرنده منافع ملي کشور نباشد به طور حتم نهادهاي مدني داخل کشور از خود واکنش نشان خواهند داد.
هدي بذرافشان
