تهيه و تدوين طرح سه فوريتي نمايندگان مجلس براي توقف مذاكرات تا قطع تهديدات امريكا پاسخي به زيادهگوييها و تهديدات مقامات امريكايي در طي روزهاي اخير از سوي قوه مقننه است.
«جان کری وزیر خارجه آمریکا» و «جو بایدن معاون رئیسجمهور آمریکا» طی اظهارنظرهایی در روزهای اخیر ضمن تهدید کشورمان باز هم از «گزینه نظامی» سخن به میان آوردند. هرچند انتظار میرفت با توجه به در جریان بودن مذاکرات هستهای مقامات غربی سخنی از تحریم و فراتر از آن «گزینه نظامی» به میان نیاورند اما اظهارات ۲ مقام آمریکایی نشان از عدم تغییر رویکرد ایالات متحده در قبال جمهوری اسلامی ایران دارد.
همین تهدیدات ادامهدار آمریکاییها باعث شد تا رهبر معظم انقلاب در دیدار وزیر و مسئولان آموزش و پرورش و جمع زیادی از معلمان سراسر کشور در هفته گذشته به «گزینه روی میز» مقامات آمریکایی واکنش نشان دهند و تاکید کنند که «۲ مسئول رسمی آمریکا تهدید کردند حمله نظامی میکنیم، اولاً که غلط میکنید، ثانیاً دوران بزن و دررو تمام شده و ملت ایران کسی را که تعرضی بکند رها نمیکند.»
پس از اظهارات مقامات آمریکایی در آخرین روزهای هفته گذشته خبر دیگری مبنی بر «طرح کنگره آمریکا برای نظارت بر توافق هستهای» به گوش رسید. طرحی که انتقاد نمایندگان مجلس شورای اسلامی را درپی داشت و آنها عقیده داشتند که این اقدام کنگره در راستای اظهارات مقامات رسمی این کشور بوده و نوعی فشار بر جمهوری اسلامی ایران و تیم مذاکرهکننده هستهای کشورمان است.
در همین راستا، جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی با تهیه و تدوین طرحی ۳ فوریتی خواستار توقف مذاکرات هستهای تا قطع تهدیدات آمریکاییها شدند.
جواد کریمیقدوسی نماینده مشهد و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، در توضیح جزئیات این طرح گفت که این طرح ديروز به امضاي نمایندگان رسیده و تقدیم هیات رئیسه مجلس میشود. وی با بیان اینکه این طرح دارای یک ماده واحده است، خاطرنشان کرد که طبق این طرح دولت موظف است مذاکرات را متوقف کند تا زمانی که آمریکاییها طی بیانیهای از جمهوری اسلامی ایران عذرخواهی کرده و به تهدیداتشان پایان دهند.
نماینده مردم مشهد همچنین با تاکید بر اینکه استقلال و آزادی ملت ایران برای وکلای ملت دارای اهمیت فراوان است، گفت: هیچگاه اجازه نمیدهیم حقوق ملت ایران توسط ابرقدرتها تضییع شود.
در همين زمينه احمد شوهاني عضو كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي در گفتوگو با سياست روز گفت: سنا و كنگره امريكا اشتباهي كردند و فرصتي به نمايندگان دادند تا اين طرح را ارائه دهند و مانع از خللي در روند مذاكرات هستهاي شوند. وي با اشاره به اينكه وقتي مجلس امريكا ميخواهد بر اجراي توفقات هستهاي نظارت داشته باشد اقدام مجلس كشورمان نيز اقدامي متقابل است خاطرنشان كرد: اين طرح سه فوريتي در راستاي تاكيدات مقام معظم رهبري مبني بر اينكه مذاكرات نبايد زير شبح تهديد باشد است و اگر امريكاييها با اين ادبيات صحبت ميكنند ما نيز تهديد را نميپذيريم و اين يك اهرمي است كه به تيم مذاكرهكننده ميدهيم تا به دولت امريكا جواب دهد.
از سوي ديگر اسماعيل كوثري نماينده تهران و عضو كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي در اينباره به سياست روز گفت: طرح نظارت بر توافق هستهاي ۲ هفته قبل مطرح شده بود كه چون ديرهنگام بود و هفته كاري به پايان رسيده بود نمايندگان آن را امضا كردند و در نهايت به هيات رئيسه ارائه ميشود. وي با اشاره به اينكه از اختيارت مجلس است كه براساس اصل ۷۷، ۱۲۵ و ۵۳ هر توافقنامهاي كه با كشورهاي ديگر امضاء ميشود بايد به تاييد مجلس برسد افزود: نمايندگان براساس وظيفه ذاتي و نظارتي خود اين طرح را تهيه نمودند.
كوثري با بيان اينكه تهديدات امريكا، تكراري است و دست دولتمردان اين كشور براي مردم ايران رو شده است افزود: امريكاييها گمان ميكنند كه با تهديدات رواني ميتوانند به خواستههاي ناحق خود دست يابند. آنها ميخواهند با زور و ارعاب و تهديداتي چون گزينه نظامي بر روي ميز است به جنگ رواني خود شدت بخشند در حالي كه نميدانند اين حرفها ديگر در كشورمان خريداري ندارد.
نماينده مردم تهران خاطرنشان كرد: اظهارات مقام معظم رهبري هم تكليف تيم مذاكرهكننده را روشن ساخته و ما هم با توجه به احساس مسئوليتي كه در اينباره داشتيم از تيم مذاكرهكننده خواستهايم تا اگر تهديدي عنوان شد ميز مذاكره را ترك كنند. وي با اشاره به اينكه اين طرح دو فوريتي از قبل مشخص شده و يك بحث سه فوريتي هم در ميان است گفت: نمايندگان تاكنون با بيش از ۶۰ امضاء اين طرح را تاييد كردند و حتما امروز امضاها به بيش از۱۰۰ امضاء خواهد رسيد.
سه سناريوي ديگر در دستور كار
از سوي ديگر افزون بر اين طرح دو فوریتی تصویب نمايندگان ۳ سناریوی دیگر را در دستور کار دارند تا پاسخ دندانشکنی به سنای آمریکا بدهد.
منصور حقيقتپور نايب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با اشاره به اقدام و تقابل، برای خنثیسازی تصمیمات متخاصمانه سنای امریکا تاکید کرد که جلسات کمیسیون از امروز برای بررسی طرحها، تشکیل میشود.
نماینده مردم اردبیل با بیان اینکه جزئیات سناریوهای موجود کاملاً محرمانه است یادآور شد که طرف آمریکایی باید بداند که نمایندگان، هرگونه اقدام طرف مقابل را رصد ميکنند و با مشورتهاي لازم تصمیم خواهند گرفت.
در حالی که سنای آمریکا با ۹۸ رأی موافق طرح نظارت کنگره بر توافق هستهای با ایران را تصویب کرد تا براساس آن توافق هستهاي با ایران پس از ۵ روز به کنگره ارائه شود و نمایندگان ۳۰ روز فرصت خواهند داشت تا آن را بررسی کنند، نمایندگان مجلس شورای اسلامی ایران نیز در اقدامی همزمان خبر از ارائه طرحی دو فوریتی دادند که توافق هستهاي ایران و ۱+۵ باید به تصویب مجلس رسیده و مجلس بر روند اجرای توافق نظارت کند.
این طرح دو فوریتی که به گفته منصور حقیقتپور پاسخ دندانشکن به تهدید هفته گذشته سنای آمریکا است تاکنون با اقبال قابل توجه نمایندگان مجلس روبرو شده و اگر به تصویب برسد، مجلسیها نقشی جدیتر در فرآیند توافق ایران و ١+٥ خواهند داشت. وی تاکید کرد که مجلس ایران برای اینکه دست بالاتری را نسبت به اقدامات سنا وکنگره داشته باشد طرحهاي بیشتری برای مقابله با آنان در دست بررسی دارد. البته حسین نقویحسینی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی نیز درباره طرح دو فوریتی مجلس گفته که «در اینباره نشستهایی برگزار شده و گفتوگوها و مشورتهایی باید صورت بگیرد چراکه مدیریت پرونده هستهاي در کشور مدیریت خاصی است و همه جوانب کار باید در نظر گرفته شود و مشورتهاي لازم صورت گیرد تا طرح در دستور کار قرار گیرد.
ظاهرا برگزاری نشستهاي تخصصی با تیم مذاکرهکننده نشان ميدهد که مجلسیها قصد دارند با در جریان گذاشتن دولت، تصمیم خود را برای حضور در مذاکرات پررنگ کند تا قانونگذاران کشور هم نقش پررنگی در میدان پرونده هستهاي کشور داشته و تنها منتظر تصمیمات قوه مجریه نباشند. به گفته سخنگوی کمیسیون با تصویب این دو فوریت، مجلس باید بر روند اجرای توافق نظارت کند.
نماینده مردم ورامین در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: طرحی براساس اصل ۷۷ و ۱۲۵ قانون اساسی تهیه شد که طبق آن باید توافق ایران و ۱+۵ به تصویب مجلس رسیده و هیاتی از مجلس بر اجرای توافقنامه نظارت داشته باشند.
عضو فراکسیون اصولگرایان ادامه داد: مجلس ميتواند قانون تصویب کند و دولت را ملزم نماید توافق نهایی را به تصویب مجلس برساند زمانی که مجلس طبق اصل ۷۷ قانون اساسی طرحی را به تصویب برساند و دولت را ملزم کند توافق را به تایید مجلس برساند توافق چه سیاسی و چه حقوقی باشد باید به تصویب مجلس برسد.
نقویحسینی گفت: پارلمان آمریکا نیز با تصویب طرحی دولت این کشور را ملزم کرد توافق هستهاي با ایران را به تایید پارلمان این کشور برساند این طرح در حالی در کنگره آمریکا به تصویب رسید که دولت اوباما با این مصوبه مخالف بود.
به گزارش مهر، طبق اصل هفتاد و هفتم قانون اساسی عهدنامهها، مقاولهنامهها، قراردادها و موافقتنامههای بینالمللی باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد. علاوه بر این طبق اصل یکصد و بیست و پنجم قانون اساسی نیز امضای عهدنامهها، مقاولهنامهها، موافقتنامهها و قراردادهای دولت ایران با سایر دولتها و همچنین امضای پیمانهای مربوط به اتحادیههاي بینالمللی پس از تصویب مجلس شورای اسلامی با رئیسجمهور یا نماینده قانونی او است.
نظارت کنگره امریکا روند توافق هستهای را پیچیدهتر میکند
در همين حال عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: نحوه نظارت کنگره امریکا روند توافق هستهای را پیچیدهتر میکند. احمد بخشایش، با بیان اینکه مذاکرات به اندازه کافی پیچیدگی دارد، ورود کنگره امریکا به بحث هستهاي را منجربه پیچیدگی بیشتر در این گفتوگوها دانست.
بخشایش درخواست کنگره امریکا برای نظارت بر توافق هستهای را مبتنی بر دو سناریو عنوان کرد و گفت: سناریوی نخست مبنی بر یک پازل سیاسی و نوعی همکاری میان قوه مقننه و قوه مجریه در امریکا به منظور افزایش فشار بر ایران است.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس این سناریو را ناشی از تئوری توطئه خواند و تصریح کرد: هماکنون دعوا میان حزب دموکرات و جمهوریخواه در جریان است؛ اوباما در تلاش است میراثی را برای خود به ثبت برساند؛ ولی جمهوریخواهان مخالف هستند.
بخشایش با بیان اینکه مذاکرات به اندازه کافی پیچیدگی دارد، ورود کنگره امریکا به بحث هستهاي را منجر به پیچیدگی بیشتر در این گفتوگوها دانست. وی گفت: کنگره امریکا رئیسجمهور را ملزم ميکند بعد از چند روز متن توافق را برای کنگره ارسال کند و رئیسجمهور بخشی از متن توافق را ارائه ميدهد که مربوط به لغو تحریمها از سوی کنگره باشد.
بخشایش با تاکید بر اینکه لزومی برای ارسال متن لغو تحریمهاي مربوط به شخص رئیسجمهور به کنگره وجود ندارد، تصریح کرد: اگر اعضای کنگره با لغو تحریمها موافق نباشند، رئیسجمهور به مدت ۱۰ روز زمان در اختیار دارد که نسبت به وتوی کنگره اقدام کند؛ در ادامه اعضای کنگره نیز ۱۲ روز زمان دارند که مجددا وتوی رئیسجمهور را وتو نمایند.
این نماینده مجلس نهم شورای اسلامی با بیان اینکه این روند منجر به تاخیر ۵۲ روزه در اجرای توافق ميشود، افزود: تیم مذاکرهکننده ما در تلاش است با حداقل انرژی، حداکثر امتیاز را بدست آورد؛ مقامات امریکایی از این جهت ناراحت هستند که اگر تحریمها را لغو کنند و مجددا بخواهد چتر تحریمی را بازگردانند، روسیه و چین نیز ميبایست مجددا در شورای امنیت حضور یابند و شاید این دو کشور در این شرایط همکاری نکنند.
مجلس آماده تقابل به مثل در برابر سنگاندازی کنگره است
از سوي ديگر عضو هیأت رئیسه مجلس، با بیان اینکه در صورت سنگاندازی کنگره آمریکا، مجلس شورای اسلامی آماده تقابل به مثل در بحث مذاکرات هستهای است، گفت: جمهوری اسلامی و تیم مذاکرهکننده هستهای کشورمان به هیچ عنوان زیر بار اقدامات و فشارهای طرف آمریکایی نمیروند.
حسین سبحانینیا، در واکنش به تصویب طرح نظارت کنگره بر توافق احتمالی هستهای از سوی سنای آمریکا، گفت: قطعا این اقدامات آثار منفی را بر روند مذاکرات هستهای به دنبال دارد و مصوبه اخیر نشان میدهد که آمریکا به عنوان یکی از اعضای گروه ۱+۵ بار دیگر سیاست چماق و هویج را در پیش گرفته است.
نماینده مردم نیشابور در مجلس شورای اسلامی، با انتقاد از سیاستهای دوگانه آمریکا در مذاکرات هستهای، افزود: با توجه به سوابق تاریک آمریکا، خوشبختانه جمهوری اسلامی با هوشیاری اقدامات مجموعه نهادهای آمریکا را زیر نظر دارد، از طرف دیگر مصوبه اخیر سنا هیچ خللی بر اراده و مواضع ایران در مذاکرات ندارد، زیرا اختلاف کنگره و دولت آمریکا یک موضوع داخلی بوده و آنها باید این مسائل را حل و فصل کنند. وی ادامه داد: به طور حتم سنگاندازی کنگره آمریکا که آنها عنوان نظارت بر توافق را گذشتهاند، موجب خروج ایران از مذاکرات هستهای ميشود، زیرا جمهوری اسلامی به هیچوجه پا بر روی خطوط قرمز خود نمیگذارد.
سبحانینیا با اعلام اینکه در صورت سنگاندازی کنگره آمریکا، مجلس شورای اسلامی آماده تقابل به مثل در بحث مذاکرات هستهای است، افزود: پروتکل الحاقی و طرح نظارت بر توافق هستهای از ابزارهای مجلس است که قطعا در صورت نیاز نمایندگان به جدیت تمام به آن ورود ميکنند.
عضو هیأت رئیسه مجلس، ادامه داد: به طور حتم جمهوری اسلامی و تیم مذاکرهکننده هستهای کشورمان به هیچ عنوان زیر بار اقدامات و فشارهای طرف آمریکایی نمیروند و قطعا در صورت مانعتراشی و سنگاندازی از سوی کشورهای غربی اقدام به تقابل به مثل میکند.