میگفت: یک لایش کردیم نرسید حالا دولایش میکنیم شاید برسد! مضمون این ضربالمثل قدیمی اگرچه در ظاهر منطقی به نظر نمیرسد اما در عمل میتواند حامل انبوهی از تأسف و تألم برای مدیرانی باشد که تنها درصدد آن هستند تا در طول دوره خود کمیتها را به کیفیتها ترجیح دهند بنابراین ناچار میشوند از آمارها و خطوط بودجه و توانایی دستگاه خود عبور کرده و برای تأمین هزینهها به وام و قرضهای بدون پشتوانه پناه ببرند و بانکها نیز آماده اینگونه تهاترها میباشند تا در مقابل به رهن گرفتن سرمایههای متعلق به جامعه ارقامی را تسهیلات داده و اصلوفرع آن را بهصورت مبادله دریافت نمایند!
حضور اینگونه گزینههای نهچندان منطقی در وسعت وزارت نیرو به وفور یافت میشود که متکی به درآمدهای فراوان از محل فروش انرژی برق و همچنین عرضه آب است اما معدودی از خصولتی های فاقد این پشتوانه نیز دست از پا خطا میکنند و فرار به جلو را بر صرفهجویی ترجیح میدهند بنابراین به خاطر اینکه دوران هشتساله را پربار نشان دهند جایگاه کمیت را با کیفیت عوض میکنند تا بتوانند ستون فعالیتها را پربارتر به نمایش بگذارند بدون اینکه توجهی به رکود شکننده در بخش درآمد دستگاه تحت مدیریت خود داشته باشند.
امروز اگر چه فروش تراکم در اکثر شهرداریها و بخصوص در کلانشهرها به صفر نزدیک میشود اما شوراهای شهر همسو با شهرداران منتخب خود و به استناد ضربالمثل «هیچ بقالی نمیگوید ماست من ترش است» مجوزهای لازم و بدون پشتوانه را برای هزینه کردن در افزایش کمیتها صادر مینمایند! درحالیکه طرحهای قبل با تقلیل کیفیت روبرو بوده و فکری برای تأمین دیون به بانکها و اوراق مشارکتهای پیشین نشده است! امروز شهرداری کلانشهر اصفهان علیرغم هزینههای هنگفت برای روی پا نگهداشتن شهر توریستی که این روزها بهواسطه تفاوت قیمت ارز خارجی با پول ملی با استقبال فراوانی روبروست و هزاران نفر از کشورهای مختلف اروپایی در سطح آن پراکندهاند نیازمند نقدینگی لازم است تا علاوه بر ترمیم زیرساختها نظافت و زیبایی شهر و اماکن دیدنی آن را ارتقاء بخشد اما مدیریتهای متنوع و مختلف آن همچنان درصدد افزایش روبناییها میباشند که نیازمند ارقام کلان است بنابراین بدون توجه به دیون از قبل بهجامانده و کسری ۳۰ درصدی بودجه محقق نشده سال ۹۷ و ۶۰ درصد تحققیافته سال ۹۶ و بیش از چهار هزار میلیارد تومانی سال ۹۸ بهمنظور اجرای طرحهای جدید دست به خودزنی و نوعی فرار به جلو میزنند تا مجوز انتشار ۵۰۰ میلیارد تومان اوراق جدید مشارکت را برای خط دوم قطار شهری از شورای اسلامی شهر اخذ نمایند! درحالیکه تلاش جدی بهمنظور دریافت مطالبات از دولت در آن صورت نگرفته و تنها در ۱۷ مهرماه ۱۳۹۷ مبلغ ۲۰۰ میلیارد تومان از آن تهاتر شده است!
اگرچه مدیران مالی و برنامهریزی این ارگان آگاهاند ارزش این مبادلات پایاپای با دولت بهمراتب کمتر از اصل پول است که میتواند مشکلگشای طرحهای نیمهتمام باشد زیرا نمونه این تهاترها بین دولت با مطالبات صندوق بازنشستگی کشوری و سازمان تأمین اجتماعی درگذشتهای نهچندان دور را شاهد بودهاند!
داستان انتشار اوراق قرضه بدون پشتوانه در شهرداری اصفهان سابقه طولانی دارد اما دیماه ۱۳۹۷ در شصت و یکمین جلسه شورای شهر چوب حراج دیگری به کلانشهر اصفهان زده میشود تا ۳۰۰ میلیارد تومان دیگر بهصورت اوراق قرضه بهمنظور افزایش خطوط BRT عرضه شود! آنچه قابلتأمل و تفکر است سرگذشت صندوق خالی دولت میباشد که گاهگاهی دست نیاز بهسوی حساب ذخیره ملی تحلیل رفته دراز میکند تا باری را از زمین بردارد، بنابراین امیدی به تأمین بودجه پرداخت دیون سنواتی خود به شهداریها ندارد که بتوانند بهواسطه آن اصلوفرع مطالبات خریداران اوراق را تأمین و اعاده نمایند.
نویسنده: حسن روانشید