دوباره به روزهای سرد سال نزدیک میشویم و دوباره در بحث آلودگی هوا روز از نو و روزی از نو. انگار قرار نیست آسمان تهران و کلانشهرهایمان را در فصول سرد، آبی یا دستکم خاکستری کمرنگ ببینیم. انگار قرار است آنقدر آسمان در این فصول خاکستری و تیره باشند که یادمان برود رنگ آسمان این رنگی نیست.
انگار قرار نیست مسئولین به فکر راهکار و علاج ماجرا باشند، نه به فکر پاک کردن صورت مسئله با طرحهای عجولانهای مانند اجرای طرح زوج و فرد از درب منزل و... . انگار قرار نیست برای یکبار هم که شده این دستهای پشت پرده رو بازی کنند و نشان داده شوند. همان دستانی که بنزین تولید داخل را به بهانه مقدار آلودگی روی هوا برد و بنزین وارداتی خودشان را پخش کردند تا حال و روز آسمان سیاهتر شود.
انگار قرار نیست خودروهای تولید داخل که حداقل استانداردهای لازم چه از لحاظ کیفی و ایمنی را ندارند خط تولیدشان متوقف شوند و به همان اندازه که روی قیمتشان میرود، کمی از میزان آلایندگیشان کم شود. قرار نیست وعده بهتر شدنشان هر سال از آخر این سال به سال بعد موکول نشود، قرار است در این بین هم کارخانه سازنده تا میتواند از آن مدل تولید میکند تا انبارهای خود را پر کند تا در سالهای به اصطلاح اتمام خط تولید خودرو برای عرضه داشته باشد.
گذشت آن زمانی که رئیسجمهور سابق را به خاطر تعطیل کردن ادارات و مدارس در روزهایی که هوا آلوده بود به سخره میگرفتند و در دوران خودشان مردم تا سرحد مرگ باید کار میکردند تا نکند خودشان به عقب بازگردند.
حالا با دوستی و رفاقتی که بین مسئولین خیلی بالا و دوستان در شهرداری شکل گرفته و همه جا رنگ بنفش مایل به سبز پاشیده شده تفاهمنامه واگذاری پارک پردیسان به امضا درآمده و همه از این درایت و «ابتکار» عمل راضی هستند و یادشان نمیآید که شهردار سابق چندینبار برای کمک و نجات شهروندان تهران درخواست واگذاری پارک پردیسان که حالا به بیابانی تبدیل شده را داشت و هر بار او و درخواستش را لوله کردند.
اما طی روزهای گذشته باز هم اخبار جدیدی از راهکارهای قدیمی حل بحران آلودگی هوا به گوش رسید.
در این رابطه روز دوشنبه سرپرست مرکز ملی هوا و تغییرات اقلیم سازمان محیطزیست با بیان اینکه در آغاز مهرماه جابهجایی ساعات کار را داشتیم، گفت: این برنامه نتایج خوبی را به دنبال داشت و درپی آن هستیم که این را به صورت قانونی مصوب کنیم.
مسعود زندی در تشریح راهکارهای کاهش آلودگی هوای کلانشهرها اظهار کرد: اقدامهای خوبی انجام شد که نتایج آن در بهبود شاخص آلودگی هوا مشخص است. وی توضیح داد: از ابتدای سال تا اول آبانماه حدود ۱۰ روز هوای پاک، ۱۸۵ روز هوای سالم روز روزهای سالم ۲۱ روز شرایط ناسالم برای گروههای حساس داشتیم و این رکوردی است که نسبت به سالهای گذشته تا به امروز بهترین شراط بوده است.
سرپرست مرکز ملی هوا و تغییرات اقلیم افزود: البته آن چه برای همه ما اهمیت دارد نیمه دوم سال است که با آلودگی بیشتر هوا رو به رو خواهیم شد؛ موضوعی که با جدیت دنبال میکنیم به سوخت مورد نیاز کلانشهرها باز میگردد که تلاش داریم با شرایط استاندارد تولید شود.
وی با بیان اینکه در آغاز مهرماه جا به جایی ساعات کار را داشتیم، گفت: این برنامه نتایج خوبی را به دنبال داشت و درپی آن هستیم که این را به صورت قانونی مصوب کنیم. بحث LEZ در داخل شهر را داریم و مسائل مدیریتی هم باید لحاظ شود که تاکنون عمدتا مدنظر نبوده و بیشتر به مسائل فنی ارزش داده شده است.
البته خود جناب سرپرست جواب خود را به گونهای داده و اینکه از ابتدای سال تعداد روزهایی با هوای سالم را گفته با توجه به تعطیلی مدارس و همچنین سفرهای تابستانه آنچنان رکوردی نیست که آقایان به خود ببالند و به یکدیگر دست مریزاد بگویند.
همین دو روز پیش بود که مرکز کنترل و پایش محیطزیست کشور هوای کلانشهرهای، هوای تهران با شاخص ۱۰۶، سنندج با شاخص ۱۱۷ و مشهد با شاخص ۱۳۳ برای گروههای حساس را ناسالم اعلام کرده بود.
چندی پیش نیز یک گزارش اعلام شد که در سال ۲۰۱۵، ۹ میلیون نفر در اثر آلودگی هوا در جهان جان خود را از دست دادهاند. براساس این گزارش، یک مرگ از هر ۶ مرگ و میر در اثر آلودگی هوا بوده و جمع این ارقام به ۹ میلیون نفر میرسد.
به گفته کارشناسان، علاوه بر اینکه مرگهای ناشی از آلودگی هوا شامل بیماریهای قلبی، سکته، سرطان ریه و بیماری مزمن انسداد ریه میشوند، مرگ در اثر فشار خون بالا و نارسایی کلیه نیز با آلودگی هوا مرتبط هستند.
آنچه مسلم است توجه به این نکته است که محیطزیست هم مانند بسیاری از مسایل دستاویز سیاسی برای دولت تبدیل شده و با نگاه جناحی به جای نگاهی عمیق و منطقی به آن پرداخته میشود و شاید یکی از علتهایی که امروز نفس شهر به شماره افتاده همین موضوع باشد که به جای پرداختن منطقی به ماجرا و حل مساله با کمک همه کارشناسان و متخصصان این حوزه به دور از دید جناحی در حال اصرار بر تکرار اشتباهات گذشته ماندهایم که نکند جناحمان تضعیف شود.
این روزها آنچه بیشتر از هر مسالهای میتواند حال هوا را خوب کند بررسی موشکافانه و منطقی ماجرا و ارائه راهحل متخصصان است وگرنه با شعارهایی نظیر دولت محیطزیست نمیشود حال هوا را خوب نگه داشت.
مرگ ۴۸۱۰ نفر از تهرانیها بر اثر آلودگی هوا در یک سال
رئیس کارگروه سلامت هوای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از مرگ ۴ هزار و ۸۱۰ نفر از ساکنان تهران براثر آلودگی هوا در سال ۹۵ خبر داد.
عباس شاهسونی اظهار کرد: آلودگی هوا در جهان جزو پنجمین علت مرگ و میر شناخته شده و کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نیست. وی ادامه داد: طبق آخرین گزارش بینالمللی بهداشت جهانی، ۲۳ درصد از مرگها منتسب به عوامل محیطی هستند که مهمترین آن آلودگی هوا محسوب میشود.
رئیس کارگروه سلامت هوای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با بیان اینکه طبق مصوبه هیئت وزیران در سال ۹۳ ما موظف به اندازهگیری دادههای آلودگی هوا و ارائه آن شدهایم، تصریح کرد: بنابر اندازهگیری انجام شده در سال ۹۴، غلظت ذرات آلاینده در ۲۵ شهر کشور برابر با ۳۱.۷ میکروگرم در مترمکعب بوده که با وجود کاهش نسبی نسبت به سالهای قبل اما ۳ برابر از آمار جهانی بیشتر است.
شاهسونی توضیح داد: براساس این اندازهگیری غلظت آلودگی هوا در ۲۵ شهر با جمعیت ۳۰ میلیون نفر مورد تحلیل قرار گرفت که طی سال ۹۴، ۱۲ هزار و ۷۹۸ نفر بر اثر ذرات معلق و آلودگی هوا جان خود را از دست دادهاند. وی افزود: فوت این تعداد افراد بهصورت غیرمستقیم بر اثر آلودگی هوا انجام گرفته است یعنی اینکه افراد فوت شده بیماریهای تنفسی، قلبی و عروقی داشتهاند که تحت تاثیر آلودگی هوا این مشکلات افزوده شده و باعث مرگ آنها شده است.
رئیس کارگروه سلامت هوای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با بیان اینکه در سال ۹۵ روند کاهش غظلت آلایندگی ایجاد شده است، گفت: با وجود این کاهش غلظتها اما نسبت به آمار جهانی همچنان روند بالاتری را شاهد هستیم و باید همه دستگاههای ذیربط اعم از وزارت نفت، صنایع، محیطزیست و... دست به دست هم دهند تا مشکلات آلودگی هوا کاهش یابد.
شاهسونی از مرگ ۴ هزار و ۸۱۰ نفر از ساکنان تهران بر اثر آلودگی هوا در سال ۹۵ خبر داد و گفت: اندازهگیری تعداد جانباختگان بر اثر آلودگی هوا به جمعیت شهرها نیز بستگی دارد و قطعا تهران با توجه به جمعیت بالایی که دارد بیشترین آمار مرگ و میر در آلودگی هوا را به خود اختصاص میدهد.
نویسنده: محسن رجبی