طبق ماده ۴١ قانون کار حداقل دستمزد کارگران باید بر مبنای نرخ تورم و هزینههای معیشت تعیین شود و معمولا دولتها در سالهای گذشته نرخ تورم سالانه را مدنظر قرار میدادند، اما هزینههای سبد معیشت به فراموشی سپرده میشد. همین مسأله موجب شده تا هر روز بر تعداد افرادی که زیر خط فقر زندگی میکنند، افزوده شود. طبق آمار حداقل دستمزد سال ۹۷؛ ۲۰ درصد رشد داشته است و به رقم حدود یک میلیون و ۱۱۵ هزار تومان رسیده است و این در حالی است طبق برآوردهای صورت گرفته خط فقر در ایران ٣ میلیون تومان اعلام میشود.
گروه معیشت با گذشت بیش از ۷ ماه از اهتمام متولیان وزارت کار و کارفرمایان و نمایندگان کارگری، مساله دستمزد سال ۹۷ همچنان محل مناقشه این مثلث است. مثلثی که آینده حقوق کارگران را تعیین میکند از مهر ماه سال ۹۷ جلسات متعددی را برگزار کردهاند اما آنچه از اخبار منتشر شده تاکنون درخصوص این جلسات بر میآید نه تنها به نتیجه مطلوبی نرسیدهاند بلکه روندها آن طور که باید به نفع کارگران نبوده و همچنان سمبه کارفرمایان دراین مورد پرزورتر است.
این اتفاقات در حالی رخ داده که متولیان وزارت کار مدعی بودند در سالجاری به گونهای عمل خواهند کرد تا سطح قدرت خرید کارگران افزایش یافته و این اختلاف و شکاف میان خط فقر و دستمزد کارگران کمتر شود.
براساس آخرین اخبار رسیده، قرار است جلسه شورای عالی کار در هفته جاری با حضور شرکای اجتماعی برگزار و پیرو آن پرونده مزدی سال ۹۷ بسته شود واین در حالی که وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در اسفندماه ۹۶ اعلام کرد که بخشنامه دستمزد در نیمه دوم فروردینماه ابلاغ میشود و این در حالی که تاکنون ۱۹ روز از فروردینماه ۹۷ گذشته است.
در جلسات مزدی روزهای پایانی سال گذشته، با توافق نمایندگان کارگری و کارفرمایی، دستمزد «حداقلیبگیران» برای سال ۹۷ به میزان ۲۰ درصد افزایش یافت و با افزایش حدود ۱۸۶ هزار تومانی، پایه حقوق به حدود یک میلیون و ۱۱۵هزار تومان رسید.
طبق آمار ٧٠ درصد کارگران ایرانی حداقل مزد در ماه دریافت میکنند که این رقم حدود یکسوم هزینه زندگی خانوار در ایران است. هزینهای که مراجع رسمی آماری مانند بانک مرکزی و مرکز آمار ایران اعلام کردهاند. آمارها نشان میدهد درآمد ماهانه مردم ایران بعد از کسورات تقریبا مشابه درآمد مردم مکزیک، بوسنی، اکوادور و کوزوو بود.
داستان وقتی جالب میشود که متوجه شویم طبق آمار منتشر شده در میان ۹۰ کشور مورد مطالعه، درآمد ماهانه مردم ایران بعد از کسورات در برابر با ۴۸۰.۷۵ دلار یعنی ۵/۱۰ برابر کمتر از مردم سوئیس و ۷ برابر کمتر از مردم امارات بوده است.