باز هم خبری کوتاه از بلوکه شدن بخشی از داراییهای ایران در آلمان!! کشوری اروپایی آن هم زمانی که هنوز ایران و اروپا سعی در احیای برجام دارند منتشر شد و مثل همیشه وزارت خارجه تکذیب کرد!! اما دوروز بعد از تکذیب خبرهایی در رسانههایی مانند یورونیوز از درخواست ایران برای بازگرداندن سرمایه بلوکه شده خبر مخابره شد!! فارغ از راست یا دروغ بودن این جریان روابط ایران و آلمان را به بهانه این اخبار بررسی میکنیم و درباره ادامه برجام با کشورهای اروپایی به نتیجهای نزدیک به قطعیت خواهیم رسید.
ارتباط با اروپا
ابتدا لازم است که درباره ارتباط با اروپا این را بدانیم که با همه بدبینیهایی که براساس بدعهدیها صورت گرفته است اما رهبری در اول خرداد سال ۸۱ فرمودند: «ملت ایران آرمانها و مقاصدی دارد که در دنیا هر کس به این مقاصد و نیز به ملت ایران احترام گذاشته و نظام جمهوری اسلامی را قبول کرده، ملت ایران در طول زمان با او مثل یک طرف برابر و مساوی وارد میدان مذاکره و معامله شده است. ما با شوروی هم ارتباطات داشتیم، با اروپا و همهی دنیا هم ارتباطات داریم. مسألهی امریکا این است که هویت اسلامی و ملی ما را قبول ندارد و این را به زبان میآورد. چرا عدهای از مدعیان سیاست و فهم، نمیفهمند؟! واقعا جای تأسف است. حکومتی که اینطور صریحا میگوید میخواهم علیه نظام اسلامی و خواست ملت ایران عمل کنم و برای براندازی این نظام بودجه میگذارد، ارتباط و مذاکره با آن، هم خیانت و هم حماقت است!» اما اروپاییها این حماقت را با حمایت از منافقین انجام داده و حالا آلمان کشوری که در درگیریهای سیاسی کمتر ورود میکرد انگار میخواهد طناب پوسیده اعتماد جمهوری اسلامی به غرب را کاملا قطع کند.
جایگاه آلمان در اتحادیه اروپا
آلمان یکی از تاثیرگذارترین کشورهای عضو اتحادیه اروپا و بزرگترین و قویترین اقتصاد این اتحادیه به شمار میرود. وزن بالای سیاسی جمهوری فدرال آلمان در سطح اتحادیه اروپا و جهان در چند سال اخیر همواره رو به افزایش بوده است. به علاوه خروج انگلستان از اتحادیه اروپا نقش سیاسی آلمان در این اتحادیه را پر رنگتر خواهد کرد.
این کشور همچنین در زمره یکی از قدرتهای بزرگ اقتصادی جهان بوده و در سال ۲۰۱۷ در رده چهارم جهانی (بر حسب تولید ناخالص داخلی اسمی برابر با ۳.۴۹ تریلیون دلار) قرار دارد. در ماه سپتامبر سالجاری، انتخابات بوندس تاگ(پارلمان فدرال آلمان) برگزار خواهد شد و این احتمال وجود دارد(که با توجه به نتیجه بیشتر نظر سنجیها) ائتلاف موجود با برخی تغییرات، همچنان در شکل دهی دولت آینده آلمان ایفای نقش نماید. برگزاری نشست سران بیست در هامبورگ در تابستان سالجاری تاکیدی بر جایگاه این کشور در دفاع از جهانی شدن و تجارت آزاد خواهد بود. ضمن آنکه آلمان میتواند به یکی از کشورهای محور در مبارزه با یکجانبهگرایی در صحنه بینالمللی تبدیل شود.
روابط تاریخی ایران و آلمان
روابط جمهوری اسلامی ایران با آلمان علیرغم داشتن سابقهای دیرینه و وجود برخی فراز و نشیبها در طی دو سه دهه گذشته، از روال نسبتا ثابتی برخوردار بوده و تحریمها کمتیرین آسیب را به روابط اقتصادی دو کشور وارد کرد، بهگونهای که در مجموع میتوان گفت که این کشور در مقایسه با سایر کشورهای قاره سبز رویکرد نسبتا متعادلتری در مقابل ایران داشته است.
روابط جمهوری اسلامی ایران با جمهوری فدرال آلمان از جنبههای مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی قابل بررسی و توجیه است. این روابط در دوره پسابرجام وارد مرحله جدیدی شده است. طی دو سه سال گذشته تهران شاهد ورود هیاتهای متعدد سیاسی و اقتصادی و پارلمانی از آلمان به ایران بوده است. در مقابل نیز هیاتهای متعددی از کشورمان جهت بسط زمینههای همکاری و گسترش روابط از این کشور دیدن نموده اند.
حجم روابط اقتصادی ایران با آلمان، در دوره پسابرجام رشد قابل ملاحظهای یافته و در سال گذشته میلادی به رقمی معادل ۲.۹میلیارد یورو رسید.
آلمان و شخص اشتاین مایر، رئیسجمهور کنونی و وزیر خارجه سابق آن کشور نقش بارزی در مذاکرات برجام بین ایران با کشورهای گروه ۱ + ۵ ایفا نموده است. از همین رو نقش آلمان در تاکید بر حفظ برجام و تعهد طرفین به تعهداتشان در این توافق نیز بسیار مهم تلقی شده و میتوانست برخی از مشکلات موجود را برطرف کند اما...
بعد از شرطی که برای ایران برای به رسمیت شناخت رژیم جعلی داشت اینبار با بلوکه کردن بخشی از دارایی جمهوری اسلامی میتواند آخرین امیدهای ما را در اعتماد به غرب از بین برده و باعث شود تا بر تصمیم مرده دانستن برجام مصممتر شویم.
تناقضها در بلوکه شدن دارایی ایران در آلمان
در چند روز گذشته ابتدا عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس از بلوکه شدن بخشی از داراییهای کشورمان توسط آلمان خبر داد. محمد دهقان نماینده مردم طرقبه و شاندیز و عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی با این خبر گفت: پس از خروج آمریکا اعتماد به اروپاییها کاری غلط به نظر میآمد که این اقدام آلمانیها در بلوکه کردن داراییهای ایران این موضوع را به اثبات رساند. عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس از لزوم پیگیری این موضوع توسط دولت تأکید کرد.
اما یک روز بعد سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان اینکه روابط اقتصادی ایران و آلمان مسیر عادی خود را طی میکند اظهار داشت: هیات آلمانی در وین در کنار سایر اعضای برجام و از جمله ایران (پس از خروج غیرقانونی آمریکا از توافق وین) چگونگی یافتن سازوکارهای مناسبتر برای افزایش همکاریهای اقتصادی و بانکی دو کشور را مورد بررسی قرار داد.
بهرام قاسمی یادآور شد: متاسفانه طی روزها و هفتههای اخیر و همزمان با مذاکرات ایران و ۱+۴ خبرسازی و جنگ روانی به منظور ایجاد اخلال در روابط ایران و کشورهای اروپایی توسط برخی کشورهای فرامنطقهای و گروههای معاند ضد ایرانی در جریان است که باید با هوشیاری و دقت لازم با این فضاسازیها مقابله کرد.
این درحالی است که رسانههای خارجی این خبر را با ادعای درخواست ایران تایید میکنند. بر این اساس پایگاه خبری یورونیوز به نقل از روزنامه بیلد به نقل از یک مقام دولتی آلمان نوشت، تهران به دلیل نگرانی از تحریمهای تازه ایالات متحده و مسدود شدن حسابهای بانکی قصد دارد تا پولهای خود را از «بانک تجارتی ایران و اروپا» (Europaeisch-Iranische Handelsbank AG) یا «eihbank» خارج کند. به گزارش رویترز به نقل از روزنامه بیلد آلمان، مقامات ایرانی به اداره نظارت بر امور مالی آلمان (BaFin) اعلام کردهاند که «به دلیل عدم دسترسی شهروندان ایرانی به کارت اعتباری، قصد دارند این پول را در اختیار ایرانیانی قرار دهند که قصد سفر به خارج از کشور را دارند.»
این روزنامه میگوید که اداره نظارت بر امور مالی در حال بررسی درخواست تهران است و جهت تصمیمگیری، وزارت خزانهداری، وزارت دارایی و وزارت خارجه آلمان را نیز در جریان قرار دادهاند. براساس اطلاعات منتشر شده بر روی وبسایت بانک (eihbank)، این بانک در سال ۱۹۷۱، پیش از انقلاب ایران به عنوان بانک تخصصی برای روابط شرکای تجاری ایران و آلمان و همچنین فعالیت در اروپا و سایر نقاط جهان تاسیس شد. دفتر مرکزی این بانک در منطقه آزاد تجاری هامبورگ واقع شده و شعبههایی در تهران و منطقه آزاد کیش نیز دارد.
آخرین امید
با این حساب اگر آلمان هم به صف انگلیس و فرانسه که ید طولایی در نادیده گرفتن حق مردم در جمهوری اسلامی دارند بپیوندد نمیتوان انتظار داشت که از برجام جز نامی و از اعتماد مردم به اروپا جز خاطرهای باقی بماند.
نویسنده: مائده شیرپور