اولینباری نیست که نام برنجهای آلوده شنیده میشود اما شاید اولین باری است که علیرغم کشف این برنجها و انبار کردنشان آنها توزیع میشوند تا مردمی که از دود هوا و پالم لبنیات خسته شدهاند با تردید به برنج نگاه کنند!! البته برنجهای وارداتی.
بیتوجهی شرکت بازرگانی دولتی به ۷ نامه هشدارآمیز وزارت بهداشت و ارگانهای وابسته به این وزارتخانه در نیمه نخست سال ۹۴ موجب تعلل در توقیف محموله ۳۰ هزار تنی برنج آلوده هندی در انبارهای این شرکت و توزیع بخشی از این برنجها در سطح شهر عرضه شده است. اما جایگاه مدعیالعموم و استیفای حقوق مردمی که نادانسته این برنجها را مصرف کردند چیست؟!
اعتراض مجلس
اما چندی پیش عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی با اعلام "امروز موضوع توزیع برنج آلوده و تاریخ گذشته بین مردم در صحن مجلس به دولت و وزارت جهاد کشاورزی تذکر داده میشود" گفت: مسئولان وزارتخانههای کشاورزی و بهداشت در این ارتباط باید به مجلس پاسخ بدهند.
علی ایرانپور با اعلام این خبر درخصوص توزیع برنجهای آلوده و تاریخ مصرف گذشته شرکت بازرگانی دولتی بین مردم، اظهار کرد: درخصوص تأمین سلامت مردم و تأمین امنیت غذایی و سلامت غذایی وزارتخانههای جهاد کشاورزی، بهداشت و صنعت دخیل هستند و باید پاسخگو باشند.
وی با بیان اینکه نقش وزارتخانههای جهاد کشاورزی و بهداشت در تحقق این امر پررنگتر است، افزود: این موضوع بهزودی در کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس مطرح میشود و مسئولان در این ارتباط باید به مجلس آمده و پاسخگو باشند. عضو کمیسیون کشاورزی مجلس ادامه داد: در حالی که در کشور ما برنجی با کیفیت بالا تولید میکنیم سالانه شاهد واردات بیش از نیاز این محصول به کشور هستیم. وی خاطرنشان کرد: این اتفاقها ناشی از سوء تدبیرها است و باعث شده که علاوه بر واردات بیشتر از نیاز برنج به کشور در مقاطعی، شاهد این باشیم که برنج آلوده و تاریخ مصرف گذشته بین مردم توزیع شود.
ایرانپور تصریح کرد: واردات برنج بیشتر از اندازه باعث ماندن این محصول روی دست دولت شده و متأسفانه برنج تاریخ گذشته در مقاطعی بین مردم توزیع شده است.
گفتنی است، اسناد جدید دریافتی از توزیع و فروش چندین محموله برنج تاریخ مصرف گذشته و آلوده از انبارهای شرکت بازرگانی دولتی در سالجاری بهویژه در ایام محرم و صفر و عدم وصول بیش از ۱۰۸ میلیارد تومان چکهای فروش نسیه برنج خبر میدهد.
سندهایی که رو شد
اما در این زمینه تسنیم نیز ۳۰ آذر ۹۴ شش سند مهم دولتی درباره توزیع و فروش چندین محموله برنج تاریخ مصرف گذشته و آلوده از انبارهای شرکت بازرگانی دولتی در سالجاری بهویژه در ایام محرم و صفر امسال منتشر کرد که بازتاب گستردهای داشت و پرونده تخلف جدیدی در دولت یازدهم گشود.
براساس این اسناد، محمولههای متعدد برنج وارداتی تاریخ مصرف گذشته که از انبارهای شرکت غله و خدمات بازرگانی متعلق به شرکت بازرگانی دولتی ایران در برخی استانها بارگیری شده بود، در سالجاری در برخی نقاط کشور توزیع شده و تعدادی از این محمولهها هم کشف شده است. مبدأ این برنجهای وارداتی هند، تایلند، اروگوئه، آرژانتین، آمریکا و برخی کشورهای دیگر گزارش شده بود.
اسناد جدید از توزیع برنج آلوده دولتی بین مردم
حال با گذشت حدود یک ماه از انتشار آن اسناد، این خبرگزاری به اسناد تازهای از توزیع برنج آلوده و تاریخ مصرف گذشته دولتی دست یافته است که نشان میدهد، دولت بیش از ۳۰ هزار تن برنج آلوده هندی با برند sanido از شرکت الوقار خریداری کرده و علیرغم ۷ بار نامهنگاری وزارت بهداشت و ارگانهای تابعه این وزارتخانه با شرکت بازرگانی دولتی در نیمه نخست امسال، اقدام عاجل برای توقف این محموله در انبارهای شرکت بازرگانی دولتی صورت نگرفته و بخشی از این محموله هم از انبارها خارج و وارد سطح عرضه شده است.
هدایت حسینی مدیرکل نظارت و ارزیابی فرآوردههای غذایی، آرایشی و بهداشتی وزارت بهداشت در تاریخ ۱۱ اسفند ۹۳ طی نامهای به شماره ۱۵۰۸۲۱/۶۷۵ به معاون غذا و داروی وزیر بهداشت، در پاسخ به درخواست نمونهبرداری از محمولههای برنج شرکت بازرگانی دولتی ایران واقع در انبار شهید مدرس تهران اعلام میکند، "محموله برنج .SANIDO D.M.C.C برنج دهکیلویی هندی با سری ساخت M۱۰۹۲۸۰۳۰۰۴ با تاریخ تولید ۲۰۱۳/۲ و تاریخ انقضای ۲۰۱۵/۲ که با توجه به جوابیه آزمایشگاه شماره ۶۸۵/۲۵۱۵۲/د مورخ ۶/۱۲/۹۳ از نظر میزان سرب غیرقابل مصرف میباشد، در اسرع وقت نسبت به توقیف محموله و نظارت بر عدم مصرف اقدام شود و چنانچه بخشی از آن استفاده شده است، نسبت به جمعآوری از سطح عرضه اقدام عاجل به عمل آید".
علیرغم تأکید مدیرکل نظارت و ارزیابی فرآوردههای غذایی وزارت بهداشت بر آلودگی این برنج و ضرورت اقدام عاجل برای توقیف محموله در اسرع وقت و حتی جمعآوری محمولههای توزیع شده، سرپرست اداره کل هماهنگی توزیع و فروش شرکت بازرگانی دولتی ایران دو روز پس از ارسال نامه وزارت بهداشت، طی نامهای بهشماره ۷۸۴۱۳/۲۶۱ در تاریخ ۱۳/۱۲/۹۳ به شرکتهای غله و خدمات بازرگانی مناطق ۱۴گانه ضمن اشاره به نامه وزارت بهداشت، بر تأیید کیفیت تمامی برنجهای هندی ۱۱۲۱ موجود در انبار شهید امینزاده و شهید مدرس تهران از سوی اداره کل استاندارد استان تهران اشاره کرده و بهرغم تصریح نامه وزارت بهداشت، از درخواست تست مجدد برنج .SANIDO D.M.C.C هندی با سری ساخت M۱۰۹۲۸۰۳۰۰۴ و اعلام نتایج آن در آینده خبر داده است.
پس از تعلل ۲ماهه شرکت بازرگانی دولتی ایران در توقیف و جمعآوری این محموله برنج آلوده هندی، معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی ایران در تاریخ ۱۴ اردیبهشت ۹۴ طی نامهای از خروج برنج آلوده از انبار شهید مدرس خبر داد و این موضوع به اطلاع معاون وزیر بهداشت هم رسید، درپی این نامهنگاری، مدیرکل هماهنگی توزیع و فروش شرکت بازرگانی دولتی ایران ۷۰ روز پس از هشدار وزارت بهداشت، طی نامهای بهشماره ۸۶۴۲/۲۶۱ در تاریخ ۲۱/۲/۹۴ به شرکتهای غله و خدمات بازرگانی کل کشور اعلام میکند،"احتراماً پیرو نامه شماره ۷۸۴۱۳/۲۶۱ مورخ ۱۳/۱۲/۹۳ مقتضی است دستور فرمایید درصورت موجود بودن برنج هندی ۱۱۲۱ با برند SANIDO در انبارهای آن شرکت از فروش کالای موصوف تا اطلاع ثانوی جداً خودداری فرمایند".
دو نکته در نامه دوم شرکت بازرگانی دولتی مورد توجه است، اول اینکه اشاره میکند "در صورت موجود بودن"، یعنی احتمال فروش رفتن برخی از این برنجهای آلوده وجود دارد و شرکت بازرگانی دولتی از موجود بودن برنج آلوده در انبارها مطمئن نیست. دوم اینکه، در نامه شرکت بازرگانی دولتی تصریح شده "تا اطلاع ثانوی"، گویی مسئولان این شرکت هنوز به توزیع این برنجهای آلوده امید دارند.
همچنین، درپی تعلل شرکت بازرگانی دولتی در توقف برنج آلوده و توزیع آن، رئیس سازمان غذا و دارو در تاریخ ۲۷ اردیبهشت ۹۴ طی نامهای به مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی مجدداً بر نامه ۱۱ اسفند ۹۳ وزارت بهداشت مبنی بر غیرقابل مصرف بودن محموله برنج .SANIDO D.M.C.C هندی با سری ساخت M۱۰۹۲۸۰۳۰۰۴ تأکید کرده و ضمن اعلام هشدار، خواستار رسیدگی به موضوع و جمعآوری عاجل کامل محموله از سطح عرضه شد.
اداره کل نظارت و ارزیابی فراوردههای غذایی وزارت بهداشت که گویی هنوز از اقدام شرکت بازرگانی دولتی در جمعآوری برنجهای آلوده از سطح عرضه مطمئن نشده باشد، در تاریخ ۶ خرداد ۹۴ در نامهای بهشماره ۲۸۲۷۵/۶۷۵ به مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی تأکید میکند: "احتراماً پیرو مکاتبات قبلی و با توجه به نامه شماره ۹۴/ص/۱۳۵/۱۲۸۸ مورخ ۱۴/۲/۹۴ معاونت محترم غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی ایران لازم است وضعیت محموله برنج SANIDO D.M.C.C هندی با سری ساخت M۱۰۹۲۸۰۳۰۰۴ با تاریخ تولید ۲۰۱۳/۲ و تاریخ انقضاء ۲۰۱۵/۲ که از نظر میزان سرب غیرقابل مصرف اعلام گردیده بود، در اسرع وقت به این اداره کل اعلام گردد".
ظاهراً علیرغم تمام این نامهنگاریها، شرکت بازرگانی دولتی اقدام عاجلی برای توقف محموله برنج آلوده در انبارهایش و جمعآوری عاجل برنجهای آلوده توزیع شده در کشور نکرده است، شاهد این گزاره هم نامه شماره ۷۱۹۱۶/۶۵۵ مورخ ۲۵ مرداد ۹۴ معاون وزیر بهداشت و رئیس سازمان غذا و دارو به مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی است که در این نامه تصریح میکند: "احتراماً پیرو رونوشت نامه شماره ۱۵۰۸۲۱/۶۷۵ مورخ ۱۱/۱۲/۹۳، با توجه به اینکه محموله برنج SANIDO D.M.C.C برنج دهکیلویی هندی با سری ساخت M۱۰۹۲۸۰۳۰۰۴ با تاریخ تولید ۲۰۱۳/۲ و تاریخ انقضاء ۲۰۱۵/۲ آن شرکت براساس جوابیه آزمایشگاه شماره ۶۸۵/۲۵۱۵۲/د مورخ ۹۳.۱۲.۶ از نظر میزان سرب غیرقابل مصرف اعلام گردیده بود، لازم است دستور فرمایید این محموله از سطح عرضه و همچنین انبارهای شرکت غله و خدمات بازرگانی در سراسر کشور جمعآوری و مقدار محموله و آدرس انبار محل جمعآوری جهت تعیین تکلیف نهایی اعلام گردد".
اما گفتنی است که معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در تیرماه و معاونت غذا و داروی استان کهگیلویه و بویراحمد در شهریورماه امسال در نامههای جداگانه بر آلوده بودن این برنجها تأکید کرده بودند.
۵ انبار بزرگ برنج به دلیل آلودگی پلمب شد
اما در همین زمینه رئیس سازمان غذا و دارو از پلمب ۵ انبار بزرگ برنج به دلیل آلودگی خبر داد. رسول دیناروند در رابطه با موضوع برنجهای آلوده اظهار داشت: برنجهای موجود در انبارها آزمایش شده و ۸۰ درصد این برنجها تأیید صلاحیت شدهاند و امکان مصرف آنها وجود دارد. وی افزود: ۲۰ درصد برنجهای آزمایش شده در انبارها سلامت آنها تأیید نشده که این میزان زیادی است و حداقل ۵ انبار بزرگ در این زمینه پلمب شده است.
رئیس سازمان غذا و دارو اظهار داشت: براساس اطلاعاتی که دراین برنجهای آلوده وارد بازار مصرف نشده ولی اگر کسی در این زمینه مدرکی ارائه دهد آن را بررسی میکنیم.
دیناروند خاطرنشان کرد: انبار برنج کرمانشاه نیز به دلیل آلودگی پلمب شده و ذخایر برنج موجود در آن ممنوعالخروج است.
حال سوال اساسی اینجاست که مدعیالعموم چرا به این پرونده ورود نکرده است و مردم خسارت دیده که احیانا خریدار این برند برنج بودند، چطور باید استیفای حق کرده و از مسببین شکایت کنند؟!
شاید لازم است بعد از کلی اتفاقات و رو شدن سندها و همچنین پیگیری مجلس مدعی العموم ورود کرده و پروندهای برای آنهایی که میخواهند از آب گلآلود و حواسپرتی مردم استفاده کنند تا سود کلان به جیب بزنند بازخواست کند و در کنار آن تمام برنجها با نام تجاری اعلام شده را برگشت زده و خسارات را جبران کنند کاری که در همه دنیا مرسوم است.