با پایان ثبتنام کاندیداهای ریاست جمهوری، هرچه به اردیبهشتماه نزدیکتر میشود تنور انتخابات گرمتر میشود و شعارهای بیشتری از سوی کاندیداهای ریاست جمهوری به گوش میرسد و این امر با تایید صلاحیت کاندیداها به اوج خود نزدیک خواهد شد.
بهبود وضعیت اقتصاد، تاکید بر معیشت و اشتغال، پرهیز از افراط و تفریط، مبارزه با فساد وایجاد عدالت در همه زمینهها محور شعارهای مختلفی است که این روزها از سوی کاندیداها اعلام میشود. البته داشتن شعار انتخاباتی از سوی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری درتمام کشورها امری مرسوم و طبیعی است و حتی شاید ضروری به نظر برسد؛ چراکه شعار انتخاباتی، شناسنامه یک کمپین و خلاصه شده برنامههای اجرایی هر ستاد انتخاباتی است.
با این وجود این شعارها از اهمیت ویژهای برخوردار است چراکه مردم براساس همین شعارهاست که به بخشی از مهمترین اهداف کاندیدای مورد نظر خود آگاه میشوند و براساس آن به کاندیدای مورد نظر رای میدهند. همچنین به عقیده کارشناسان سیاسی، در مدت کوتاه زمان تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری یکی از مهمترین محورها که میتواند نظر مردم را در رای دادن جلب کند، شعارهای انتخاباتی و تبلیغاتی کاندیداها است.
از اول انقلاب اسلامی تا حالا نیز شعارهای مختلفی برای انتخابات از سوی کاندیداها مطرح شده است. از جمله دولت سازندگی شعار توسعه اقتصادی را مطرح کرده بود و دولت اصلاحات در تقابل با این شعار، شعار توسعه سیاسی را مطرح ساخت. اما مردم در دوران دولت نهم و دهم با شعارهایی چون عدالت و مهرورزی آشنا شدند و در نهایت دولت روحانی نیز با شعار تدبیرو امید به میدان آمد.
اما مسئله این است که این شعارها تا چه اندازه واقعی و عملکرد دولتمردان به آن تا چه اندازه مطلوب بوده است؟
دقت در آنچه که در این چهار سال بر شاخصهای اقتصادی از قبیل رفاه، معیشت، نقدینگی، تورم، سیاست و فرهنگ گذشت، پاسخ را به خوبی روشن مینماید.
چارچوبهای شعارهای انتخاباتی
سوالی که در این میان مطرح میشود این است که شعارهای انتخاباتی تا چه اندازه تاثیرگذار و به واقعیت نزدیک است و اصولا چارچوب شعارهای انتخاباتی چگونه باید باشد؟
در درجه اول باید در نظر داشت که شعارها باید واقعی و براساس توانایی کاندیداها باشند و نخبگان سیاسی توجه داشته باشند که شعارهایی را ارائه دهنده که توانایی انجام آن را داشته باشند و انجام این شعار در حوزه ریاست جمهوری تعریف شده باشد.
یادمان باشد که در صورت عدم تحقق اين وعدهها و ناتواني دولت در تأمين آنها این امر سبب سلب اعتماد و اطمينان مردم از رهبران سياسي و نظام حکومتي ميشود و جایگاه ریاست جمهوری را سست میکند. شعارهای احساسی از یک سو باعث بیاعتمادی مردم میشود و جامعه را دچار سرخوردگی میکند و از سوی دیگر توقع مردم را بالا میبرد و مردم خواهان آنچه میشوند که از سوی دولت امکان انجام آن نیست.
در عین حال این وعدهها بایستی قانونی بوده و اجرای دقیق آن نیز میسر باشد چراکه قانونگرایی مهمترین دغدغه جامعه محسوب میشود و عمل به آن عمل به قانون است که برای مردم از اهمیت ویژهای برخوردار است. در حال حاضر قوانین مختلفی در کشور وجود دارد با این وجود مردم از عدم اجرای قانون رنج میبرند.
شعارها باید براساس زمان، دین، روشنگری، شفافسازی و... ترسیم شود به عبارتی هیچ شخصی نباید از روشنگری در مورد خودش ناراحت شود. یادمان باشد مردم بهترین قاضی برای رصد و بررسی شعارها هستند و به خوبی میتوانند خوب را از بد تشخیص دهند.
در عین حال در شعارها باید حفظ منافع ملی، خدمتگزاری برای ملت، آزادی، استقلال، دین باوری و مواردی از این قبیل رعایت شود چراکه نگاه کاندیداها به این مولفهها برای رای دهندگان اهمیت دارد. پرهیز از شعار و عملكرد عوامفریبانه و سیاسیبازی، و استفاده نكردن از بیتالمال و وفاداری به نظام، رهبری و امام راحل نیز از جمله دیگر مسائل مورد توجه مردم در شعارهای انتخاباتی است.
ایجاد راهکار
در عین حال بسیاری از کارشناسان سیاسی معتقدند که نیاز است تا چارچوبی قانونی برای ابراز شعارها و وعدههای انتخاباتی تعریف شود تا اینکه افراد را ملزم کند پس از مدتی اگر منتخب مردم شدند پاسخگوی شعارهای خود باشند.
یادمان باشد رهبر معظم انقلاب اسلامی تاکید کردند که مسئولان شعارهایی بدهد که منطبق با واقعیات کشور باشد. در عین حال ایشان تاکید کردند که کارشکنى نسبت به دیگران، لجنپراکنى علیه این نامزد یا آن نامزد، بدگویى کردن و افشاگریهاى بىپایه و اساس نسبت به اشخاص، همه اینها کارهاى ممنوع و ضد ارزش و خلاف مشى جمهورى اسلامى و خلاف حق است. از این کارها اجتناب کنند.
ایشان خطاب به نامزدها گفتند: انتخابات در کشور ما باید مسابقهای برای خدمت باشد، نه مسابقهای برای کسب قدرت.
از اینرو با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری باید در نظر داشت که شعارها باید براساس واقعیات و خدمتگزاری برای مردم تعریف شود و در غیر این صورت باید شعاردهندگان در برابر شعار خود مسئول باشند چراکه شعارهای غیرواقعی، مردم را از نظام دلسرد و سرخورده میکند.
کتایون مافی