پس از گذشت هفت ماه از نسل کشی در غزه، رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه گفت که کشورش درها را به روی تجارت با اسرائیل بسته و مبادلات تجاری ۹.۵ میلیارد دلاری بین دو طرف دیگر وجود خارجی ندارد.اردوغان خاطرنشان کرد که بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل بی‌رحم است و این بی‌رحمی را علیه کودکان، زنان و سالمندان در غزه نشان داد.از سوی دیگر وزارت بازرگانی ترکیه نیز طی بیانیه‌ای اعلام کرده بود که مرحله دوم اقدامات انجام شده در سطح دولتی آغاز شده و مبادلات صادراتی و وارداتی مربوط به رژیم صهیونیستی متوقف شده است.
از سوی دیگر ترکیه از پیوستن به پرونده نسل‌کشی رژیم صهیونیستی در دیوان بین‌المللی دادگستری خبر داد. این رویکردهای جدید از سوی دولت ترکیه در حالی صورت می‌گیرد که تا پیش از این ترکیه رسما به ارسل برخی تسلیحات و نیز مواد غذایی به رژیم صهیونیستی مبادرت می‌ورزید که با اعتراض‌هایی همراه شده بود. با توجه به این سابقه تغییر رویکرد مقامات ترکیه را می‌توان برگرفته از چند تحول مهم مورد ارزیابی قرار داد.
در عرصه داخلی سیاست‌های پاندولی اردوغان در قبال فلسطین و رژیم صهیونیستی در نهایت نتیجه مطلوبی نداشته و نتیجه انتخابات شهرداری‌های و شکست حزب حاکم نشان داد که مردم خواهان رویکرد یک جانبه به فلسطین هستند و اردوغان نیز برای بقا چاره‌ای جز پذیرش این رویکرد ندارد. در صحنه منطقه‌ای و جهانی نیز رسما رژیم صهیونیستی و حامیانش در انزوا قرار گرفته اند و کشورها دیگر نمی‌توانند بازی دوگانه‌ای را در قبال فلسطین و رژیم صهیونیستی داشته باشند. این رویکرد جهانی چنان است که از یک سو دامنه آن حتی به دانشگاه‌های آمریکا رسیده است و از سوی دیگر نیز دادگاه کیفری بین‌المللی به دنبال صدور احکام جنایتکار جنگی برای سران رژیم صهیونیستی می‌باشد.
در این شرایط افرادی همچون اردوغان که همواره بر اساس منافع سیاست‌های خود را طراحی کرده‌اند در میان موج جهانی حمایت از فلسطین، به خوبی دریافته است که تنها گزینه مطلوب همراه شدن با خواست جهانی علیه رژیم صهیونیستی است بویژه اینکه شواهد امر نشان می‌دهد که حتی سران غرب نیز دیگر توان حمایت از این رژیم را نداشته و هر لحظه احتمال سرنگونی نتانیاهو وجود دارد. به هر تقدیر رویکرد آنکارا به قطع روابط با رژیم صهیونیستی می‌تواند نقطه عطفی در تحولات فلسطین باشد که برگرفته از دستاوردهای میدانی و جهانی مقاومت غزه است و ارتباطی به سیاست‌های سازشکارانه و سیاسی تشکیلات خودگردان ندارد.
از سوی دیگر ترکیه از پیوستن به پرونده نسل‌کشی رژیم صهیونیستی در دیوان بین‌المللی دادگستری خبر داد. این رویکردهای جدید از سوی دولت ترکیه در حالی صورت می‌گیرد که تا پیش از این ترکیه رسما به ارسل برخی تسلیحات و نیز مواد غذایی به رژیم صهیونیستی مبادرت می‌ورزید که با اعتراض‌هایی همراه شده بود. با توجه به این سابقه تغییر رویکرد مقامات ترکیه را می‌توان برگرفته از چند تحول مهم مورد ارزیابی قرار داد.
در عرصه داخلی سیاست‌های پاندولی اردوغان در قبال فلسطین و رژیم صهیونیستی در نهایت نتیجه مطلوبی نداشته و نتیجه انتخابات شهرداری‌های و شکست حزب حاکم نشان داد که مردم خواهان رویکرد یک جانبه به فلسطین هستند و اردوغان نیز برای بقا چاره‌ای جز پذیرش این رویکرد ندارد. در صحنه منطقه‌ای و جهانی نیز رسما رژیم صهیونیستی و حامیانش در انزوا قرار گرفته اند و کشورها دیگر نمی‌توانند بازی دوگانه‌ای را در قبال فلسطین و رژیم صهیونیستی داشته باشند. این رویکرد جهانی چنان است که از یک سو دامنه آن حتی به دانشگاه‌های آمریکا رسیده است و از سوی دیگر نیز دادگاه کیفری بین‌المللی به دنبال صدور احکام جنایتکار جنگی برای سران رژیم صهیونیستی می‌باشد.
در این شرایط افرادی همچون اردوغان که همواره بر اساس منافع سیاست‌های خود را طراحی کرده‌اند در میان موج جهانی حمایت از فلسطین، به خوبی دریافته است که تنها گزینه مطلوب همراه شدن با خواست جهانی علیه رژیم صهیونیستی است بویژه اینکه شواهد امر نشان می‌دهد که حتی سران غرب نیز دیگر توان حمایت از این رژیم را نداشته و هر لحظه احتمال سرنگونی نتانیاهو وجود دارد. به هر تقدیر رویکرد آنکارا به قطع روابط با رژیم صهیونیستی می‌تواند نقطه عطفی در تحولات فلسطین باشد که برگرفته از دستاوردهای میدانی و جهانی مقاومت غزه است و ارتباطی به سیاست‌های سازشکارانه و سیاسی تشکیلات خودگردان ندارد.
سید محمد صادق لنکرانی
