آمار بدعهدی و بدرفتاریهای غرب در اجرای برجام در حالی همچنان سیر صعودی پیش گرفته که بسیاری از ناظران سیاسی بر این باورند، علیالقاعده جمهوری اسلامی ایران این حق را برای خود قائل است که بر اساس برنامههایی که در گذشته داشته به فعالیتهای هستهای خود ادامه دهد.
سند رسمی سیاستگذاری جمهوریخواهان که در نخستین روز کنوانسیون ملی این حزب به تصویب رسید، برجام را توافقی شخصی بین دولت اوباما با ایران میداند و این یعنی اینکه از سوی آمریکا هیچ اعتباری به اجرا و متعهد بودن برجام حتی در دولت بعدی نیست!
غیر الزامآور بودن برجام برای آمریکا
حزب جمهوریخواه در اولین روز از نشست کنوانسیون ملی این حزب در حالی سند رسمی سیاستگذاری خود را تصویب کردند که در این سند آمده، توافق هستهای بین ایران و گروه ۱+۵ موسوم به «برجام» را «توافقی شخصی بین رئیسجمهور آمریکا و شریکان مذاکرهکنندهاش» خوانده و اجرای آن را برای رئیسجمهور بعدی این کشور غیرالزامآور دانست.
در یکی از سرفصلهای این سند با عنوان «چالشهای خاورمیانه در حال تغییر» آمده است: «خاورمیانه، اکنون نسبت به هر زمان دیگر از زمان جنگ جهانی دوم خطرناکتر است. روسای جمهور دو حزب، علیرغم اختلافاتشان، همواره منافع ملی آمریکا، اعتماد دولتهای دوست و امنیت اسرائیل را در اولویت قرار دادهاند.»
در ادامه این سند درباره «برجام» آمده است: «ما، توافق دولت با ایران برای برداشتن تحریمهای بینالمللی و روانه کردن صدها میلیارد دلار پول به سمت ایران را توافقی شخصی بین رئیسجمهور و شریکان شخصیاش دانسته و آن را برای رئیسجمهور بعدی غیرالزامآور میدانیم.»
سند سیاستگذاری جمهوریخواهان میافزاید که «برجام» بدون به دست آوردن تأیید دو سوم سنا، الزامات مربوط به «معاهده را ندارد.»
در این سند بعد از بیان اینکه رئیسجمهور بعدی آمریکا الزامی به اجرای «برجام» نخواهد داشت، آمده است: «باید همه گزینهها را برای مقابله با وضعیتی که امنیت، منافع و بقای دوستان ما را به صورت جدی تهدید کند، زنده نگاه داریم.»
سند رسمی جمهوری خواهان و موضع ضد ایرانیشان در برابر برجام در حالی منتشر شده که این حزب از کاندیداتوری دونالد ترامپ رسما حمایت کرد.
ترامپی که به صراحت مواضعی خصمانه علیه برجام اتخاذ کرده ترامپ چنانچه تنها نامزد جمهوري خواهي است كه ادعاي پاره كردن توافق نامه هستهاي ايران در صورت پيروزي در انتخابات را رد كرده است و آمريكا را ملزم به اجراي توافقنامه ميداند. تاجر ميلياردر آمريكايي خود را در بستن توافقنامههاي تجاري فردي متبحر ميداند در اين خصوص تصريح كرد، در صورت پيروزي در انتخابات رياست جمهوري آمريكا، بر اجراي مفاد توافقنامه هستهاي ايران، به سختي نظارت خواهد داشت.
وي همواره مذاكره كنندگان آمريكايي را به ساده لوح بودن و نيرنگ خوردن از مذاكره كنندگان ايراني متهم مي كند، و بخاطر ادامه مذاكرات در حالي كه شهروندان آمريكايي در ايران زنداني بودند كاخ سفيد را مورد انتقاد قرار داده است.
ترامپ در جريان تبليغات انتخاباتي در جمع طرفداران خود در ايالت 'مي سي سي پي'، اذعان داشت، توافقنامه هستهاي با ايران آنقدر بد انجام گرفته است كه وي شك دارد اين توافقنامه از روي ناشايستگي مذاكره كنندگان آمريكايي شكل گرفته يا عمدا اينطور عمل شده است.
در اینکه آمریکاییها در اجرایی کردن تعهداتشان بیتعهد هستند شکی نیست؛ نکته قابل تامل اینکه آنها سازمان ملل را نیز تحت فشار سیاسی قرار دادند اینکه بان کی مون همچون گذشته، برای خوشآمد طرفهای غربی، دست روی توانمندی دفاعی و موشکی ایران گذاشته است و پرتاب آزمایشی موشک توسط نیروهای نظامی کشورمان را مغایر با روح برجام ارزیابی کرده و موضعی دوگانه و غیرشفاف در این باره اتخاذ کرده، نشان میدهد که آقای دبیرکل کماکان قصد دارد برای حفظ حمایت سران واشنگتن و سایر کشورهای غربی به ایران فشار وارد کند.
همچنین در گزارش بان کی مون به موضوع حمایتهای ایران از جنبشهای مقاومتی در سطح منطقه هم اشاره شده و تلاش شده به همین واسطه، اهرم فشار به ایران تقویت شود؛ حال آنکه این موضوع کمترین ارتباطی با مفاد برنامه جامع اقدام مشترک که پیرامون مسائل هستهای ایران است، پیدا نمیکند.
البته همان موقع سخنگوی وزارت خارجه ایران، در انتقاد از گزارش، بان کی مون که هر شش ماه یک بار تهیه میشود گفت: "این گزارش تحت فشار آشکار آمریکا بر دبیرخانه سازمان ملل تنظیم شده و اتهامات وارده در آن علیه جمهوری اسلامی ایران بیاساس است، این گزارش با روح و متن برجام و حتی قطعنامه ۲۲۳۱ متعارض است."
تا دریک اجماع جمعی تمام اعضای ۱+۵را مجبورکرده به تعهداتشان در قبال برجام عمل نکنند، با این تصور که بتوانند امتیازات بیشتری از جمهوری اسلامی بگیرند.
واکنشی قاطع
بسیاری از ناظران سیاسی از مدتهاست که خواستار اقدام قاطعانه و تصمیمگیری جدی در برابر هجمهای از بیتعهدیهای آمریکا و غرب هستند، البته رییس مجلس شورای اسلامی کشورمان در نطق پیش از دستور خود ضمن ابراز تاسف از اقدام دبیر کل سازمان ملل تاکید کردند که راهی جز مقابله برای ایران باقی نمانده است.
لاریجانی در ادامه گفته لازم است تا سازمان انرژی اتمی طرح راهاندازی کارخانه هستهای برای غنیسازی دردرجات مورد نیاز کشوررا آماده کند.
رئیس سازمان انرژی اتمی در گفتوگو با بخش خبری ساعت ۱۴ درباره صحبتهای رئیس مجلس در خصوص ایجاد کارخانه غنیسازی اظهار داشت: منظور آقای لاریجانی از ایجاد کارخانه غنیسازی، بحث بازگشتپذیری بود و کارخانه جدیدی نیست و همان بحث استفاده از تاسیسات نطنز و بازگشت پذیری در تاسیسات نطنز است.
وی ادامه داد: ما وقتی که برجام را بحث و مذاکره میکردیم یک جایگاهی را هم برای بازگشتپذیری در نظر گرفتهایم که اگر طرف مقابل خواست خلف وعده کند ما به سهم خودمان بتوانیم بازگشت کنیم به شرایطی که بودیم.
رئیس سازمان انرژی اتمی با اشاره به بیانات مقام معظم رهبری در خصوص کارهای صورت گرفته توسط متخصصان ایرانی، عنوان کرد: ما میتوانیم در اسرع وقت به شرایطی به مراتب بهتر از شرایط قبل برسیم. این البته زمانی اتفاق خواهد افتاد که طرف مقابل برجام را نقض کند و این نقض مورد تایید هیأت نظارت بر برجام قرار گرفته باشد.
صالحی افزود: این تصمیم نظام است و این آمادگی را داریم و از قبل پیشبینیهای لازم انجام شده و ما این اطمینان را میدهیم که میتوانیم به شرایطی به مراتب بهتر و بالاتر از قبل بازگردیم.
وی در پاسخ به سوالی در خصوص اینکه منظورش از اینکه گفته توطئه و پخت و پزهایی در کار است چه بوده است، تصریح کرد: در این یکی دو ماه اخیر شاهد تناقضگوییهایی در بین غربیها هستیم. برخی از اعضای اتحادیه اروپا در جهت تقویت برجام صحبت میکنند و تعدادی هم صحبتهای غیرقابل توجیهی دارند.
رئیس سازمان انرژی اتمی با اشاره به اتهام وارد شده به ایران در خصوص اینکه ایران اقدام به خرید یک سری تجهیزات مرتبط با صنعت هستهای از طریق کانالهای غیر رسمی کرده است، گفت: در برجام کانال خرید دیده شده و ما از طریق این کانال خرید اقدام میکنیم.
صالحی با اشاره به موضعگیریهای موگرینی، مرکل و نماینده فرانسه در شورای امنیت سازمان ملل اظهار داشت: موگرینی تاکید دارد طرفین باید به برجام متعهد باشد ولی از طرفی برخی از کشورها مانند فرانسه و آلمان مواضع دیگری را مطرح میکنند و این نشاندهنده وجود تناقض در بین غربیهاست و ما میخواهیم ببینیم این تناقضگوییها چگونه باید رفع شود.
وی با تاکید بر هوشیاری مسئولان تصریح کرد: باید مسائل را رصد کنیم و قبل از اینکه اتفاقی رخ دهد صحنه را خوب برانداز کرده باشیم و بتوانیم اقدامات لازم را انجام دهیم.
رئیس سازمان انرژی اتمی با اشاره به موضعگیری خوب لاریجانی و همچنین تماس تلفنی ظریف با بان کیمون عنوان کرد: گزارش دبیرکل بیطرفانه نبود و فکر میکنیم پخت و پزی در کار است. مسئولان ایران هشیار و بیدار هستند و اوضاع را رصد میکند و اگر برجام نقض شود از جهت برگشتپذیری آمادگی لازم را داریم.
صالحی در واکنش به ادعای مطرح شده از سوی خبرگزاری آسوشیتدپرس در خصوص وجود سند محرمانهای درباره برنامه هستهای ایران گفت: ما برنامه ۱۵ ساله سیر تحول صنعت هستهای کشور را تدوین کرده و به تصویب شورایعالی امنیت ملی کشور رساندهایم و در چارچوب پروتکل الحاقی به آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کردیم.
وی ادامه داد: با توجه به افق بلند مدت برنامه هستهای ایران، تقاضا داریم این سند محرمانه بماند. البته توافقی با ۱+۵ داشتیم که برنامه را به مشارکت با آنها هم قرار دهیم و قرار نیست این برنامه اعلام شود. رئیس سازمان انرژی اتمی خاطرنشان کرد: اگر آنها میخواهند این کار را انجام دهند و سند را منتشر کنند ما مشکلی نداریم اما موافق این نیستیم که برنامه در معرض عموم قرار بگیرد، اما خود آنها اختلافات و تناقضهایی را تصمیماتشان دارند.
صالحی در پایان تاکید کرد: اگر این برنامه علنی شود مردم متوجه خواهند شد که تیم مذاکرهکننده چه قدمهایی را برداشته است.
باید در برابر نقض تعهدات غرب و آمریکا مقابله به مثل کنیم
عوض حیدرپور نماینده سابق شهرضا و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نهم ، با اشاره به صحبتهای مهم رئیس مجلس شورای اسلامی پیرامون لزوم مقابله ایران با طرف غربی در موضوع توافق هستهای، اظهار کرد: زمانیکه ما در مجلس نهم جزئیات توافق هستهای را بررسی میکردیم، به هیچ عنوان موضوعات موشکی و بنیه دفاعی کشور در متن توافق میان ایران و ۱+۵ نیامده بود و کاملا مشخص است که این مساله، به هیچ عنوان ارتباط مستقیمی با برجام ندارد اما امروز میبینیم که غربیها به بهانه آزمایش موشکهای بالستیک ایران، زمینه را برای نقض انجام تعهدات از سوی خود مهیا کردهاند.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نهم با بیان اینکه هر گونه تغییری در بنیه دفاعی کشور مورد تایید ملت ایران نیست عنوان کرد: رئیس مجلس شورای اسلامی امروز از طرف ملت ایران این موضع را اتخاذ کردند که اقدامات ایذایی در مقابله با توافق هستهای به حدی رسیده که راهی جز مقابله برای ایران نمانده است.
حیدرپور تاکید کرد: به دلیل بدرفتاریها و بدقولیهایی که غربیها در اجرای برجام از خود نشان دادند، علیالقاعده جمهوری اسلامی ایران این حق را برای خود قائل است که بر اساس برنامههایی که در گذشته داشت به فعالیتهای هستهای خود ادامه دهد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: بعد از نقض تعهدات از سوی غربیها و آمریکاییها در اجرای برجام، ما نیز می باید با آنها مقابله به مثل کنیم و در این میان سازمان انرژی اتمی نیز باید با قوت فعالیتهای خود را به پیش ببرد.