تکیه زدن به اروپا پس از آمریکا به خاطر ماندگاری در برجام مانند راه رفتن بر روی یک طناب در ارتفاع بالا است!
برجام گرچه برای جمهوری اسلامی ایران همچنان دستاوردی نداشته است و حتی هر آنچه که در متن آن وعده داده شده بود از دست می‌رود، اما برخی مسئولین و دست‌اندرکاران مذاکرات هسته‌ای که به برجام انجامید اعتقاد دارند که می‌توان توافق هسته‌ای را بدون آمریکا ادامه داد.
درباره این موضوع که آمریکا اگر کدخدا است و ما با کدخدا مذاکره کردیم و اینکه آمریکا هم باید بر سر تعهدات خود در برجام باقی بماند مقالاتی را نوشتیم اما اکنون نکته چیز دیگری است.
اگر مناسبات اتحادیه اروپا را با جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا بررسی کنیم به راحتی می‌توان به این نتیجه رسید که کدام یک برای اروپا اهمیت و اولویت دارند.
اگر اکنون پس از توافق هسته‌ای میان ایران و ۱+۵ می‌بینیم اروپا روی خوش خود را به ایران نشان داده است آنها عاشق چشم و ابروی ایران نیستند، بلکه فرصت‌طلبانی هستند که می‌خواهند از فضای اقتصادی ایجاد شده تنها بهره خود را ببرند همانگونه که تاکنون برده‌اند.
حجم صادرات کالا از اروپا به ایران پس از برجام بسیار افزایش یافته است، چنین اتفاقی باعث رونق تولید در کشورهای صادر کننده می‌شود اما تولید کننده داخلی به خاک سیاه می‌نشیند.
همانطور که نباید به آمریکا اعتماد می‌کردیم، اکنون هم نباید به اروپا اعتماد کنیم، اعتماد بدون پشتوانه باعث تکرار ماجرای اعتماد به آمریکا می‌شود. اروپا و آمریکا در بسیاری زمینه‌ها منافع مشترک دارند و این منافع مشترک از جدایی آنها جلوگیری می‌کند.
آنطور که اتاق خبر ۲۴ نوشته، با چنین وضعیتی که اکنون پیش آمده می‌توان گفت که اجرای برجام به این شکل و شمایل تنها برای کشورهای اروپایی صادرکننده کالا به ایران سود خواهد داشت و ادامه این روند، هم مطلوب غرب است و هم اروپا.
اگر اروپا به ترامپ هشدار می‌دهد از برجام بیرون نرود به خاطر دلسوزی برای ایران نیست، بلکه نگران سودی است که به خاطر اجرای توافق هسته‌ای می‌برد.
ضمن اینکه اگر هم آمریکا دست به خروج از برجام بزند و توافق هسته‌ای را از سوی خود ملغی کند، اروپا کدام طرف ماجرا خواهد ایستاد؟
شاید برخی خیال کنند اتحادیه اروپا به خاطر پایبندی ایران در برجام به سوی جمهوری اسلامی گرایش پیدا خواهد کرد و آمریکا را کنار خواهد گذاشت!
اما باید همیشه به این نکته توجه داشت که اگر ما آمریکا را به عنوان کدخدا قبول نداریم، که نداریم، اما آمریکا کدخدای اروپا که هست؟!
پس به همین خاطر که آمریکا کدخدای اروپا است، نباید به پایبند بودن اتحادیه اروپا به توافق هسته‌ای دلخوش کرد، چراکه با خروج آمریکا از برجام و یا هر بلایی که ترامپ بر سر توافق هسته‌ای بیاورد، اروپا هم به برجام پشت خواهد کرد.
روابط اروپا و آمریکا استراتژیک است، یک رابطه ساده دوستانه نیست، عمق ارتباطات این دو اجازه جدایی آنها را حتی به خاطر برجام نمی‌دهد. اگر اتحادیه اروپا خود را دوست ایران پس از برجام معرفی می‌کند، اما اروپا متحد استراتژیک آمریکاست، تفاوت این دو مفهوم با یکدیگر بسیار است.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای درباره توافق هسته‌ای سخنان زیادی دارند که در همه آنها هشدارهای راهگشا دیده می‌شود.
ایشان در یکی از سخنرانی‌هایشان در عید نوروز سال ۹۵ در حرم مطهر رضوی فرمودند؛ «...بنابراین، کسانی که امید میبندند به اینکه بنشینیم با آمریکا در فلان مسئله مذاکره کنیم و به یک نقطه‌ی توافقی برسیم -یعنی ما یک تعهّدی بکنیم، طرف مقابل هم یک تعهّدی بکند- از این غفلت می‌کنند که ما ناگزیر باید به همه‌ی تعهّدهای خود عمل کنیم [امّا] طرف مقابل با طرق مختلف، با شیوه‌های مختلف، با خدعه، با تقلّب سر باز میزند و به تعهّدهایی که کرده است عمل نمیکند. این چیزی است که ما امروز در مقابل چشم خودمان داریم می‌بینیم؛ یعنی خسارت محض.
این شرایطی که حضرت آیت‌الله خامنه‌ای از برجام توصیف کردند اکنون وجود دارد، ایران تعهدات خود را اجرا می‌کند اما طرف مقابل همچنان علیه برجام گام بر می‌دارد.
اروپا اگر خود را پایبند به توافق هسته‌ای نشان می‌دهد، باید عملا این پایبندی را ثابت کند و نشان دهد، اینکه هر از گاهی خانم موگرینی درباره آن بگوید اروپا پایبند به برجام است، کافی نیست.
