آنجلا مرکل صدراعظم آلمان ديروز براي ديداري رسمي راهي اوکراين شد. اين سفر در شرايطي صورت گرفته است که از يکسو اوکراين در بدترين شرايط امنيتي، سياسي و اقتصادي به سر ميبرد و از سوي ديگر تنشها ميان روسيه و غرب براي اوکراين بالا گرفته است. مسئله اعمال تحريمها عليه روسيه و اکنون نيز مخالفت غرب با ارسال کمکهاي بشردوستانه روسيه براي شرق اوکراين محور اين تنش را تشکيل ميدهد. با اين شرايط سفر مرکل به اوکراين از چند زاويه قابل بررسي است.
نخست نگاه فردي و يکجانبه آلمان به اوکراين است. آلمان تلاش دارد تا از يکسو از ظرفيتهاي اقتصادي خود براي نفوذ در اين کشور بحرانزده بهره گيرد و از سوي ديگر سعي دارد تا با کاهش تنشها به نحوي جايگاه خود در اتحاديه اروپا به عنوان ناجي ثبات و امنيت را ارتقا دهد.
اين سياست را مرکل در قبال اقتصاد اروپا بارها اجرا کرده که عملکردهاي آلمان در طرح رياضت اقتصادي نمودي از آن است. در کنار اين مسائل نگاه آلمان به آمريکا نيز از مولفههاي رفتاري مرکل است. مرکل در قالب سياستهاي آمريکا بازيگريهاي بسياري در عرصه جهاني داشته و اکنون نيز در چارچوب بازي آمريکا براي تقويت موقعيت دولت پروشنکو رئيسجمهور اوکراين به اين کشور سفر کرده است. چنانکه پيش از اين مقامات ساير کشورهاي اروپايي به اوکراين سفر داشتهاند. در کنار تمام اين مسائل يک اصل مهم در رفتارهاي آلمان مشاهده ميشود و آن روابط نزديک آلمان با روسيه است.
آلمان به دليل وابستگي به انرژي روسيه و نيز سرمايهگذاري گسترده در اين کشورها روابط قابلتوجهي با روسيه دارد و به نوعي نخستين شريک اروپايي مسكو است از ابتداي آغاز بحران اوکراين نيز بيشترين تماسها ميان مرکل و مقامات روسيه از جمله با پوتين رئيسجمهور روسيه بوده است. نکتهاي كه براي آلمان بسيار اهميت دارد آن است که مناقشه اوکراين تاثير منفي بر مناسبات اين کشور با روسيه نداشته چرا که در حوزه انرژي و اقتصاد ضررهاي بسياري متحمل ميشود. رفتارهاي مرکل نشان ميدهد وي با سفر به اوکراين و همزمان تماسهاي مستمر با مقامات روسيه سعي در فرونشاندن آتش بحران اوکراين و حفظ منافع در دو جبهه را دارد.
به عبارتي مرکل سعي دارد تا در مناقشه غرب با روسيه کمترين ضرر را متحمل گردد و بعضا با ميانجيگري ميان روسيه، اوکراين و روسيه و غرب مانع از وارد شدن خسارتهاي گسترده به آلمان گردد. اکنون نيز اين سناريو مطرح است که مرکل به دنبال ايفاي نقش ميانجي ميان روسيه و اوکراين است در حالي که براي جلب رضايت اروپا و آمريکا بر لزوم احترام روسيه به استقلال و شرايط اوکراين تاکيد ميکند.