شهرداری تهران از روزی که حناچی سومین شهردار اصلاحطلبان در شورای شهر پنجم روی صندلی بهشت تکیه زده، دچار یک نوع مدیریت نمایشی شده است. مهمترین پروژه شهرداری تهران در دوره حناچی تا به امروز طرح دوچرخه سورای بوده که هنوز به سرانجامی نرسیده و میان شهروندان استفاده از این طرح عمومیت پیدا نکرده است. از سوی دیگر همین طرح از سوی اصلاحطلبان دیگر از جمله «محسن هاشمی» رئیس شورای شهر تهران مورد انتقاد قرار گرفته که دوچرخه سواری یک هزارم از مشکل حمل و نقل شهری ما را برطرف نمیکند.
سهشنبههای بدون خودرو هم طرحی فرهنگی است که شهردار تهران هر سهشنبه با استفاده از وسیلههای نقلیه عمومی و یا دوچرخه که عکاسی همواره آنرا ثبت میکند و در اختیار رسانهها قرار میدهد، این طرح را همراهی میکند.
حناچی اخیرا طرحی دیگری در تهران کلید زده است که با همین وجه نمایشی و سیاسی توامان است. وی درباره این طرح در توئیتر خود نوشته است: «درختان چنار، هویت تهران و مایه زیبایی بلندترین خیابان مشجر کشور هستند. در پاسخ به دغدغه همشهریان عزیز درباره احیا و ساماندهی این میراث طبیعی و فرهنگی شهر، طی اسفندماه جاری، ۱۱۰۰ اصله درخت چنار ۸ تا ۱۲ ساله، درطول خیابان ولیعصر(عج) غرس خواهیم کرد.»
درختان چنار خیابان ولیعصر در شهرداری دوره قبلی به محل چالش جدی تبدیل شده بود و قطع شدن برخی از درختان پوسیده انتقاد بعضا سیاسی اجتماعی برخی را با این استدلال که این درختها هویت شهر تهران هستند را به دنبال داشت. رفتن حناچی به سراغ این حوزه بسیار جالب و قابل تامل است.
اصلاحطلبان در شورای شهر نیز به این طرحهای سیاسی نمایشی اهتمام ویژهای ورزیدند و تغییر نام کوچهها و معابر شهر را به نامهای سیاسی خاص در دستور کار خود قرار دادند.
اما منتقدان مطرح میکنند که مدیریت پیچیده شهر تهران بسیار فراتر از این نمایشهای سیاسی است. به نظر میرسد باید از «پیروز حناچی» پرسید که به غیر از این طرحهای نمایشی در مدت در دست گرفتن سکان هدایت پایتخت چه طرحهای دیگری را انجام داده است. در حوزه عمرانی و اصلاح معایب کالبد شهری با توجه به اینکه هر روزه نیازها و مشکلات جدیدی در شهر پویایی چون تهران بروز میکند، شهرداری چه طرحهایی را کلید زده است.
در بعد روانی باید گفت که برخی از طرحهایی که توسط شهردار و شورای شهر تهران مطرح شده، استرسزا بوده است. در واقع در شهر تهران هم یک مدیریت استرسی حاکم است که بیشتر شهروندان را درباره ادامه زندگی در این شهر با مشکل روانی روبهرو کرده است. هر بار از سوی شورای شهر و شهرداری تهران طرحهایی ارائه میشود که به هزینه زا کردن برخی از معابر و تونل و یا گران کردن برخی از هزینههای شهری اشاره دارد.
طرحهایی که بیشتر از اینکه برای تسهیل خدمات و به طور کل خدمت رسانی باشد، برای ایجاد درآمد برای مدیران شهری برنامه ریزی شدهاند. موضوع طرح ترافیک که برخی از کارشناسان نسبت به آن انتقادات جدی در حد هشدار دارند از جمله این موارد است که ممکن است شهر تهران را دچار معضل جدی کند از جمله همین موارد است. درواقع باید گفت که این وجه نمایشی مدیریت تهران با برخی طرحهایی که ارائه میدهد ناهمخوان است و نتیجه آن بیشتر از اینکه آرامش روانی برای مردم باشد بیشتر استرس و نگرانی به آنها تزریق میکند.
به نظر میرسد حناچی خوب در جلو دوربینها ظاهر و در اغلب مراسمها دیده میشود و با طرحهای نمایشی سعی میکند تهران را اداره کند اما باید پرسید که خروجی و نتیجه این موارد برای مردم تهران چیست؟ به هر جهت لازمه این موضوع گزارشی است که شهردار تهران به رسانهها ارائه دهد که در این چند ماه چه برنامههایی داشته و تا چه میزان در اجرا و تکمیل این موارد پیشرفت داشته است.
البته اصلاحطلبان شورای شهر از حناچی هم خواستههای دیگری دارند. نامهای که محمدجواد حقشناس به حناچی نوشت و به طور کاملا جالبی سر از رسانهها درآورد نشان میدهد که اصلاحطلبان بیشتر به دنبال تحقق خواستههای جناحی خود در شهرداری تهران هستند و رویکرد سهمخواهانه نسبت به کار خود دارند تا رویکرد صنفی و خدماتی. از این روست که از هر دو جهت چه شورای شهر و چه شهرداری دیده میشود خدمات شهری و کار برای مردم در اولویتهای ابتدایی قرار ندارد. مدیریت شهر تهران با توجه به اینکه اصلاحطلبان از پولی شدن و هزینه زا کردن خدمات صحبت میکنند، به نوعی رویکرد درآمدزایی، نمایشی و سهمخواهانه است.
امیر حمزهنژاد