دونالد ترامپ روز ۱۹ دسامبر ۲۰۱۸ اعلام کرد که قصد دارد نیروهای آمریکا را از سوریه خارج کند. این موضع رئیسجمهور آمریکا همچون بسیاری از مواضع وی دیگران را با پرسشهای متعددی مواجه کرد که ترامپ چه هدفی در سر دارد؟ تحلیلها نمیتوانستند به راحتی پاسخ درستی برای این موضوع بیایند، اما آنچه که شکی در آن نماند این بود که ترامپ بخشی از نیروهای آمریکا را وارد خاک عراق کرده و استانهای اربیل، الانبار و نینوا را برای این منظور در نظرگرفته است.
برخی تاکید داشتهاند که هزینههای لشکرکشی هوایی و زمینی آمریکا همچون دیگر مناطق این حوزه از جمله افغانستان به قدری بوده که آمریکا خواهان جلوگیری از آن است. به خصوص ترامپ که همواره معتقد است باید منابع اقتصادی آمریکا را در داخل تامین کرد. تحلیل دیگر درباره چرایی خروج آمریکا از سوریه این بود که واشنگتن خواهان آماده سازی خود و متحدانش برای اقدام نظامی علیه ایران است. این تحلیل بعد از انتقال نیروهای آمریکایی به خاک عراق و منتقل کردن بخشی از نیروهای داعش به افغانستان و مناطق مرزی شرق ایران جدی تر شد. اما همه اینها تنها در فضای تحلیلی ماند و اطلاعات دقیقی درباره هیچکدام از آنها بیرون درز نکرده است. البته باید یادآور شد که موقعیت کنونی آمریکا و متحدانش در منطقه و همچنین شکل گیری ائتلافهای جدید بینالمللی به همراه اقتصاد چالشدار غرب، تحلیل سوم را در جایگاه بسیار ضعیف و حتی غیرممکن قرار میدهد.
در چنین فضایی اعلام شد که حضور نیروهای آمریکایی در برخی از استانهای عراق براساس توافقنامه راهبردی امضا شده با بغداد است و بیش از همه برای آموزش نیروهای امنیتی و مجهز کردن آنها به سلاح است. از طرفی دیگر یک مقام عراقی گفت که آمریکا دو پایگاه جدید در استان الانبار عراق و نزدیک مرز این کشور با سوریه تاسیس کرده است. چنین مواضعی باعث شد تا مقامات عراقی نسبت به این عملکرد آمریکا موضع مخالف بگیرند و حتی برخی آن را اشغالگری بدانند که باید خاتمه پیدا کند.
همچنین انتقال بخشی از نیروهای آمریکایی به مناطق کردستان عراق دست کم دو مسئله را به ذهن متبادر میکند. ابتدا اینکه آمریکا خواهان تقویت و حضور بیشتر رژیم صهیونیستی در این منطقه از عراق و در نزدیکی مرزهای ایران است. در ادامه سیاستهای قومی درپی ایجاد شکافهای منطقهای و بهرهگیری از آن علیه چهار کشور ایران، ترکیه، عراق و سوریه است. مسئله دوم که در ادامه همین سیاست نهفته است، بحث تجزیه خاک عراق و حتی دستاندازی به دیگر کشورهای منطقه است که اتفاقا یکبار تا رفراندم در اقلیم کردستان نیز پیش رفت. به همین منظور از آن رفراندم به عنوان تلاش برای شکلگیری اسرائیل دوم نام برده شد.
با تمام این تفاسیر اشغال دوباره و غیرقانونی عراق اتحاد کمنظیری را بین مردم و مقامات عراقی در ضدیت با آمریکا کرده است. به این دلیل که خواهان احترام گذاشتن به استقلال و حیثیت و هویت ملی خود هستند. این سیاست طی ماههای گذشته همواره از سوی مردم مورد حمایت قرار گرفته و اقشار مختلف از طریق فضای مجازی و حقیقی خواهان احترام به استقلال عراق هستند.
نویسنده: فرامرز اصغری