درحالی که انهدام جنگنده روسیه توسط ترکیه در نزدیکی مرز سوریه، گمانه زنی‌ها را مبنی بر احتمال وقوع جنگ میان مسکو و یک عضو ناتو افزایش می‌دهد، یک روزنامه‌نگار ترکیه در تحلیلی نوشت که نمی‌توان انتظار داشت تنش موجود میان روسیه و ترکیه به یک نقطه غیرقابل برگشت برسد. اینک با توجه به حرکت نسنجیده ترکیه در سرنگونی جنگنده روسیه؛ دراین خصوص نکاتی را مطرح و مورد واکاوی قرار خواهیم داد:
۱-تنش بین ترکیه و روسیه، شرایط منطقه و به خصوص وضعیت آینده امنیتی ترکیه را با سوالات زیادی مواجه کرده است از این رو سقوط سوخوي ۲۴ روسی توسط اف ۱۶ ترکیه علامت رمزی است که از تشدید اوضاع امنیتی منطقه خبر می‌دهد.
۲- ولادیمیر پوتین، رئيس‌جمهور روسیه به دنبال سرنگونی جنگنده روسی سوخوی ۲۴ در سوریه با صدور فرمانی تحریم اقتصادی ترکیه را اعلام کرد. این قانون، تحریم شماری از سازمان‌های ترکیه‌ای و واردات کالاهای معینی را در بر می‌گیرد.براساس گزارش سرویس خبری کاخ کرملین، قانون «تامین امنیت ملی روسیه و حفاظت از شهروندان در برابر اقدامات غیرقانونی و مجرمانه و اعمال تدابیر اقتصادی ویژه در مورد ترکیه» روز شنبه ۷آذرماه ۱۳۹۴تصویب شد.براساس این قانون واردات کالاهای معینی از ترکیه موقتا ممنوع یا محدود می‌شود. همچنین تعدادی از سازمان‌های ترکیه‌ای که در روسیه مشغول به کار هستند ممنوع‌الکار میشوند.کارفرمایان روسی نیز از اول ماه ژانویه سال آینده میلادی حق به کار گرفتن شهروندان ترکیه را نخواهند داشت. براساس این قانون، تردد بدون روادید به روسیه برای شهروندان ترکیه از آغاز سال ۲۰۱۶ میلادی، متوقف خواهد شد.
۳- سقوط هوایپمای روسی توانایی روسیه را به چالش کشیده است و پاسخ ندادن مسکو می‌تواند به ضرر دولت روسیه و شخص رئیس‌جمهور، هم در داخل کشور و هم نظام بین‌الملل تمام شود و این احساس در بین مخالفان روسیه به وجود آید که مسکو توانایی برخورد با ترکیه را ندارد. به همین جهت این احتمال می‌رود که دولت روسیه به طریقی به اقدام ترکیه پاسخ دهد. این پاسخ می‌تواند یک واکنش محدود نظامی در نزدیکی مرزهای سوریه باشد یا اقدامی که مقامات مسکو احتمالا در روزها و هفته‌های آینده تعریف می‌کنند. از این‌رو، تنها در صورتی که مقامات ترکیه از روسیه عذرخواهی کنند و هزینه این اقدام را جبران کنند، روابط به تنش کشیده نمی‌شود.
۴- رابطه میان ترکیه و روسیه هیچ وقت دوستانه نبوده است، از دوران حکومت عثمانی‌ها در ترکیه و حکومت تزارها در روسیه روابط آنکارا – مسکو همواره در تنش بوده است. در دوران امپراتوری‌ها دو کشور بارها با یکدیگر جنگیدند، در دوران معاصر نیز ترکیه و روسیه جدید اگر چه با هم نجنگیدند اما روابطی پر تنش را تجربه کردند. در طول دوران جنگ سرد حمایت آنکارا از پیمان ناتو در برابر پیمان ورشو باعث شد تا روابط دو کشور در تنش باقی بماند. بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی آنکارا فرصت را مناسب یافت تا به بهبودی روابطش با مسکو بیندیشد. اما تمایل طبیعی جمهوری‌های تازه استقلال یافته منطقه قفقاز به ترکیه که روسیه آنها را محل نفوذ غیر قابل چانه‌زنی خود می‌دانست، باعث شد تا دوباره دو کشور در وادی رقابت با یکدیگر بیفتند و طبیعتا باز هم نتوانند در بهبود روابط گام بردارند. با به قدرت رسیدن حزب عدالت و توسعه در ترکیه و در پیش گرفتن سیاست به صفر رساندن تنش با همسایگان روابط میان دو کشور بهبود قابل توجهی یافت، اما این ماه عسل هم ماندگار نشد، به دنبال موج اعتراض‌های عربی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا و بیش فعالی ترکیه در عرصه سیاست خارجی، به ویژه مداخلات این کشور در بحران سوریه باردیگر روابط مسکو - آنکارا دستخوش تنش شد. ترکیه به دنبال سرنگونی حکومت دمشق با توسل به گزینه نظامی بود در حالی که روسیه رسما اعلام کرد که هرگز اجازه نمی‌دهد اتفاقی که در لیبی افتاد بار دیگر در سوریه تکرار شود.
۵- شرایط نشان می‌دهد که بعید است روسیه از در جنگ به دنبال برخورد با ترکیه باشد. مسکو احتمالا تلاش خواهد کرد که در عین تنبیه آنکارا از طریق کاهش روابط سیاسی و اقتصادی، تحریم انرژی، عدم حمایت از ترکیه در بحران‌های با منافع مشترک و در عین حال تحریک مقابله نیابتی علیه این کشور و روش‌هایی مشابه این موارد از ترکیه انتقام بگیرد
۶- تحلیل‌ها از شکست سیاست‌های خصمانه اردوغان در برابر روسیه و پیامدهای وخیم اقتصادی برای این کشور در صورت افزایش تنش در روابط مسکو-آنکارا حکایت می‌کنند.تحلیل‌گران معتقدند باتوجه به شرایط نامتعادل دولت اردوغان، مناقشه اخیر میان ترکیه و روسیه سبب قطع روابط تجاری دو کشور و در نتیجه ایجاد بحران اقتصادی در ترکیه خواهد شد. به نوشته وبگاه تحلیلی «راشا اینسایدر»، با احتساب حجم ۳۰ میلیارد دلاری مبادلات بازرگانی آنکارا-مسکو در سال ۲۰۱۴ (۹۳ ش) می‌توان گفت روسیه دومین شریک تجاری بزرگ برای ترکیه محسوب می‌شود. علاوه بر این سالانه بیش از ۳ میلیون گردشگر روسی به ترکیه سفر می‌کنند.پس از اقدام نیروی هوایی ترکیه در انهدام جنگنده سوخو-۲۴ روسیه در حریم هوایی سوریه، انتظار می‌رود بخش‌های مختلفی از جمله گردشگری، صنایع غذایی و بخش انرژی ترکیه متحمل خسارت‌های جبران‌ناپذیری بشوند.ترکیه همواره به گردشگران روسی به عنوان دومین منبع درآمد خود، پس از گردشگران آلمانی، نگاه می‌کرده است.
