سياست روز آنلاين: بحران اقتصادي در حالي يونان را با شرايط بحراني مواجه ساخته كه بسياري يونان را بازنده حاشيهاي اين تحولات دانسته و بازندگان اصلي را اركان ديگري معرفي ميكنند.
يونان كه خود را مهد تمدن غرب ميداند اين روزها چنان با بحران اقتصادي و اعتراضهاي گسترده مردمي مواجه شده كه بسياري از فروپاشي اين كشور سخن به ميان آوردهاند.
يونان به دليل افزايش نرخ بيکاري بيش از 16 درصدي و نيز رشد اقتصادي تنها دو درصدي در سه ماهه اول سال جاري ميلادي، شاهد تشديد تنشهاي سياسي و اجتماعي بوده است.
بحثهاي پارلمان يونان بر سر تصويب طرح رياضتي با اعتصابات سراسري و تظاهرات خشونتآميز همراه بود. دولت يونان با اجراي تدابير جديد که از 2012 تا 2015 ميلادي ادامه خواهد داشت، ميتواند 28 ميليارد و 500 ميليون يورو صرفهجويي کند؛ شش ميليارد و 400 ميليون يورو از اين مبلغ در سال جاري صرفهجويي خواهد شد.دولت يونان 300 ميليارد يورو بدهي دارد که اين رقم بيش از 150 درصد توليد اقتصادي سالانه اين کشور است.
دامنه بحرانهاي كنوني صرفا براي يونان نميباشد بلكه بسياري تاكيد دارند كه بسياري درگير اين پرونده هستند كه ناتواني آنها در كمك به يونان پيامدهاي سنگيني براي آنها به همراه خواهد داشت.
سردرگمي اتحاديه اروپا
اتحاديه اروپاي 27 عضوي كه زماني خود را الگوي اقتصاد جهان ميدانست از سال 2008 تاكنون در برابر چالشي به نام يونان قرار گرفته است. ارائه بستههاي كمك مالي و برخي تجويزهاي مالي اتحاديه اروپا در سه سال اخير نتوانسته كاركردي براي يونان داشته باشد كه نتيجه آن رسوايي اقتصادي براي اروپا است. اعضاي اتحاديه از گسترش بحران و اعتراضهاي مردم يونان به ساير اعضا و برملا شدن ناكارآمدي نسخههاي اقتصادي خود در هراس هستند لذا رويكرد حمايتي به يونان را آغاز كردهاند.
وزراي اقتصاد اتحاديه اروپا 11 تير با پرداخت وام اضطراري به يونان موافقت کردند. بر اين اساس، يونان در قالب پنجمين بخش از کمکهاي 110 ميليارد يورويي بينالمللي به اين کشور، 3.3 ميليارد يورو از صندوق بينالمللي پول و 8.7 ميليارد يورو نيز از اتحاديه اروپا جمعا به مبلغ 12 ميليارد يورو وام دريافت خواهد کرد. يونان بيش از همه به بانکهاي فرانسوي مقروض است. از همين رو، نيکولا سارکوزي، رئيس جمهوري فرانسه از بانکهاي بستانکار اين کشور خواسته است با تبديل مطالبات خود به اوراق قرضه 30 ساله فرصت بيشتري را براي بازپرداحت بدهيها در اختيار دولت يونان قرار دهند. از سوي ديگر، برخي از تحليلگران معتقدند سارکوزي با اين اقدام قصد دارد يونان را براي چندين دهه مقروض نگه دارد.
آلمان و انگليس نيز خواستار اجراي تعهدات يونان به اروپا از جمله پرداخت بدهيهاي خود به اين كشورها ميباشند.
بانك جهاني و صندوق بین المللی
بازيگران ديگري كه با نگراني به تحولات يونان مينگرند بانك جهاني و صندوق بين المللي پول مي باشند. اين نهادهاي مالي جهاني كه همواره نسخههايي را براي اقتصاد جهان تجويز كردهاند، سقوط يونان را برابر با سقوط اعتبار خود ميدانند. ناكامي طرحهاي اين نهادها در سه سال اخير در قبال يونان تاحدود زيادي اعتبار آنها خدشه دار ساخته، لذا با رويكرد به كمكهاي جديد به دنبال فرار از اين رسواييها هستند.
صندوق بين الملل پول اخير ارائه وام 8.7 ميليارد يورويي براي يونان را در دستور كار قرار داده است.
اين صندوق كه رئيس آن به طور عرفي همواره يك اروپايي بوده است، يكي از طرفداران سياست شوك درماني و ايدئولوژي بازار است. اين نهاد در تمام كشورهايي كه سابقه كمك مالي داشته شرايطي را تحميل كرده است كه باعث وخيم تر شدن اوضاع كشورهاي پذيرنده كمك شده است.
مطابق مدل هاي پيشين و شرايطي كه بانك جهاني و صندوق بين المللي پول بايد به كشورهاي پذيرنده وام تحميل مي كردند، بايد در يونان تركيبي از آزادسازي شديد بازارهاي مالي، كاهش گسترده نقش دولت در اقتصاد، كاهش دستمزدها و افزايش قدرت كارفرمايان روي دهد. بسياري از ناظران سياسي و اقتصادي با اشاره به تجربههاي گذشته تاكيد دارند كه نسخههاي بانك جهاني و صندوق بين المللي پول در نهايت شرايط را براي يونان سنگين تر خواهد ساخت مگر آنكه تغييراتي ناگهاني اقتصاد اين كشور و جهان را فرا گيرد.