با شروع ماه مبارک رمضان، کارفرمایان برخی واحدها توزیع بستههای معیشتی را در بین کارکنان خود آغاز کردهاند ولی مشکلات نقدینگی، کمبودهای مالی و یا عدم تمایل برخی کارفرمایان باعث شده تا انجام اینگونه فوقبرنامهها در یک دهه گذشته کاهش چشمگیری داشته باشد. نمایندگان کارگران معتقدند با وجود اینکه طبق عرف برخی بنگاهها، بخشی از کارگران امکان دریافت این حمایتها را در مواقعی از سال مانند ماه مبارک رمضان و یا سال نو دارند؛ اما این گروه به ۱.۵ میلیون نفر هم نمیرسند.
به گزارش مهر، طبق یک عرف که از گذشته در برخی بنگاهها و واحدهای مشمول قانون کار کشور اجرا میشود؛ بخشی از کارگران در مواقعی از سال مانند ماه مبارک رمضان، بستههایی را به صورت نقدی و یا کالایی از کارفرمایان به عنوان کمک هزینه معیشت دریافت میکنند.
کارفرمایانی که اینگونه فوقبرنامهها را در دستور کار سالیانه خود دارند، معمولا از یک هفته مانده به ماه مبارک رمضان تا نیمه این ماه کالاهایی را تهیه و در اختیار نیروهای خود قرار میدهند، اما در طول دستکم یک دهه اخیر انجام این موارد از سوی کارفرمایان کاهش یافته است.
کارشناسان میگویند مسائل متعدد نقدینگی و بروز مشکلات فراوان در تولید، از دست رفتن بازارهای داخلی و بعضا خارجی به واسطه واردات بیرویه از خارج و یا عدم انجام پشتیبانی لازم از سوی دولت به منظور یافتن بازارهای فروش برای تولیدات ایرانی در آن سوی مرزها و مواردی از
این دست باعث شده تا کارفرمایان دیگر توان لازم برای انجام فوقبرنامهها را نداشته باشند.
البته در کنار اینکه بسیاری از بنگاهها با مسائل نقدینگی و مشکلات مالی دست و پنجه نرم میکنند، هستند کارفرمایانی که اتفاقا وضعیت خوبی هم دارند؛ اما نمیخواهند بیشتر از حقوق و دستمزد آن هم در سطح حداقلها، کار دیگری برای نیروهای خود انجام دهند و بیشتر علاقمند به ذخیره درآمدهای خود در حسابهای بانکی هستند!
در هر صورت این روزها که ماه مبارک رمضان آغاز شده است، برخی کارگران با بستههای اهدایی کارفرمایان به خانه میروند ولی اکثریت قریب به اتفاق آنها به ویژه در واحدهای خرد و متوسط به چنین حمایتهایی دسترسی ندارند.
ابوالفضل فتح الهی با بیان اینکه آماری از تعداد دقیق کارگرانی که در طول سال از کارفرمایان خود کمک معیشتی دریافت میکنند وجود ندارد، اما درصد آنها بسیار پایین است و در برخی بخشها به ۱۰ درصد نیز نمیرسد.
نایب رئیس کانون عالی انجمنهای صنفی کارگران ایران اظهار داشت: میتوان گفت واگذاری بستههای ویژه حمایتی در برخی بنگاههای بزرگ از گذشته عرف شده و کارفرمایان در این قسمتها سالیان متمادی است که به کارگران خود کمکهای معیشتی میدهند.
فتحالهی ادامه داد: با وجود اینکه برای واگذاری بستههای کالایی و یا کمکهای نقدی در مواقعی مانند قبل از سال جدید و یا ماه مبارک رمضان، الزام قانونی وجود ندارد؛ اما طبق برخی دستورالعملها و یا آيیننامههای موجود در صورتی که بنگاهها چند سال به صورت مستمر اینگونه کمکها را داشته باشند، باید طبق عرف آن را ادامه بدهند.
وی با اشاره به پرداخت پاداش اضافه تولید در برخی واحدها تاکید کرد: با این حال، در زمینه دریافت کمکهای غیرنقدی و بستههای کالایی، درصد کمی از کارگران هستند که مشمول میشوند و بیشتر آنها بهرهای از اینگونه حمایتها ندارند.
این مقام مسئول کارگری کشور تصریح کرد: یک بررسی نشان میدهد که از ۳۴۰۰ شرکت موجود در یک منطقه صنعتی، شاید کمتر از ۱۰۰ شرکت برنامههایی از قبیل کمک معیشتی در ماه مبارک رمضان را انجام دهند.
به گفته فتحالهی، در حال حاضر مسائل و مشکلات نقدینگی باعث شده تا برخی بنگاهها نتوانند به مدت ۲۰ تا ۳۰ ماه به نیروهای خود حقوق بپردازند. هماکنون بسیاری از واحدها حداکثر با ۵۰ درصد ظرفیت در حال کار هستند و برخی خطوط تولید نیز خوابیده است.
نایب رئیس کانون عالی انجمنهای صنفی کارگران ایران اظهار داشت: یکی از دلایلی که برخی نیروها با وجود عدم دریافت حقوق و مزایایی در مدت زمان ۳۰ ماه تلاشی برای تغییر کارفرمای خود نمیکنند بحث بیمهها و بازنشستگی افراد است.
وی تاکید کرد: برخی افراد در مشاغل سخت و زیانآور مشغول به فعالیت هستند و ترجیح میدهند حتی اگر ۳۰ ماه نیز حقوق نگرفته باشند، اما برای حفظ سوابق بیمهای خود محل کارشان را ترک نکنند.