هميشه پاي يك آمار متناقض در ميان است تا عاملي شود كه به واسطه آن ابلاغيه‌های مهر و موم شده بي‌اثر شود. طي هفته گذشته گمرك جمهوري اسلامي در گزارشي مدعي شد كه آمار ۷ ماهه واردات برنج حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار تن است. اما اين آمار و ارقام در مدت زمان كوتاهي از روي سايت مربوط برداشته شد چراكه وزارت جهاد و كشاورزي آن را متناقض خواند.
اين اتفاقات در حالي رخ داده كه در حدود يكسال است كه وزارت جهاد و كشاورزي برای حمایت از تولید داخل هیچ‌گونه مجوزی برای واردات برنج صادر نکرده است اما به شكل مداوم از گوشه وكنار اخبار واردات جديدي از برنج عنوان مي‌شود و هر بار كه ريشه اين موضوع را پيگيري می‌كنيم متوليان مدعي می‌شوند كه اين برنج‌های وارداتي ثبت سفارش از گذشته هستند و بس.
كاهش‌های عجيب و غريب
هرچند آمارها اين مساله را عنوان مي‌كنند كه واردات برنج با کاهش ۵۱ درصدی در ۶ ماهه نخست سال ۹۳ از ۶۶۸ هزار تن به ۳۹۶ هزار تن در ۶ ماه نخست سال‌جاری رسیده است اما معاون وزیر جهاد کشاورزی میزان واردات برنج در ۶ ماهه امسال را ۳۹۶ هزار تن عنوان کرد و گفته است: آماری که گمرک اعلام کرده بود، وجود خارجی ندارد.
وی با بیان اینکه اصلا ارزش عنوان شده برای این واردات با میزان آن همخوانی ندارد، گفت: برای ۳۹۶ هزار تن برنجی که در ۶ ماهه امسال وارد شده، ۴۰۸ میلیون دلار پرداخته شده است و این عدد نمی‌تواند برای یک میلیون تن برنج وارداتی پرداخته شده باشد.
کشاورز با تاکید بر اینکه آمار ۷ ماهه اعلام شده از سوی گمرک عدد پرتی بود که حتی با ارزش ریالی آن هم همخوانی نداشت، افزود: از آبان سال گذشته تا امروز مجوزی برای واردات برنج داده نشده و کسی چنین مجوزی نداشته است که این همه برنج وارد کشور کند.
نكته جالب در اين ميان آن است كه بعد از گذشت ۷ ماه متوليان وزارت جهاد هم به اين باور رسيده‌اند كه بايد واردات برنج از سر گرفته شود به طوري كه كشاورز از اقدامات به منظور بررسي اين موضوع خبر داده و در مورد تصميم وزارت جهاد برای واردات برنج در ۴ ماهه باقی مانده از سال ۹۴ مدعي شده كه در حال بررسی این موضوع هستند تا میزان کسری کشور را تعیین کنیم.
واردات ذخایر استراتژیک برنج تا ۱۰ روز آینده
هرچند كشاورز از بررسي واردات حرف می‌زند اما يكي ديگر از معاونان وزیر جهاد کشاورزی اعلام كرده كه از ۳۰۰ هزار تن برنج مورد نیاز برای تامین ذخایر استراتژیک ۱۷۰ هزار تن خریداری شده که بخشی از آن تا ۱۰ روز آینده وارد کشور می‌شود.
علی قنبری مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران در‌خصوص آمار واردات اعلامي از سوي گمرك گفته است هنوز برنج خریداری شده برای ذخایر استراتژیک وارد کشور نشده و باید در مورد اعلام این میزان واردات برنج از خود گمرک سوال شود ضمن اينكه سالانه ۳۰۰ هزار تن برنج باید به عنوان ذخایر استراتژیک در کشور نگهداری شود.
مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی در پاسخ به این سؤال که برای تامین ذخایر استراتژیک در سال‌جاری چه مقدار برنج خریداری شده، گفت: از ۳۰۰ هزار تن برنج مورد نیاز برای تامین ذخایر استراتژیک ۱۷۰ هزار تن تاکنون خریداری شده است.
قنبری تصریح کرد: برنج از کشورهای آرژانتین، اروگوئه و هند خریداری شده و بخشی از برنج مورد نیاز برای ذخایر استراتژیک تا ۱۰ روز آینده وارد کشور می‌شود. وی بیان داشت: البته هنوز بخشی از برنج خریداری شده بارگیری نشده و احتمالا تمامی ۱۷۰ هزار تن برنج خریداری شده تا یک ماه دیگر به کشور وارد می‌شود. وی تصریح کرد: ۱۳۰ هزار تن دیگر برنج برای تامین ذخایر استراتژیک لازم است که باید تا پایان سال ۹۴ خریداری و وارد کشور شود. مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی افزود: میزان واردات برنج برای ذخیره استراتژیک توسط ستاد تدابیر ویژه و ستاد تنظیم بازار به شرکت بازرگانی دولتی ابلاغ می‌شود.
تعلل در ثبت سفارش‌ها
در ميان اين هياهوي وزارت جهاد و كشاورزي مساله توليد‌كنندگان از همه جالب‌تر است كه همچنان معتقدند نيازي به واردات نداريم چراكه انبارها مملو از برنج است.
جمیل علیزاده‌شایق، دبیرانجمن برنج کشور نیز ضمن انتقاد شدید از مسئولان گمرک، گفت: در شرایطی که همه نگران این مساله هستند و هنوز انبارهای تولیدکنندگان پر از برنج است، اعلام چنین خبر ناصحیحی می‌تواند عواقب بدی در‌پی داشته باشد. وی با بیان اینکه گمرک در این زمینه کاملا مقصر است، افزود: البته هنوز هم باید از مسئولان وزارت جهاد به دلیل تعللی که در تعیین سقف و محدوده زمانی برای ثبت سفارش‌ها انجام می‌دهند، انتقاد کرد.
شایق با بیان اینکه یکی از مسئولان وزارت کشاورزی اعلام کرده که این وزارتخانه در این زمینه اقداماتی را انجام داده و پیشنهاد کرده ثبت سفارش‌ها دارای محدوده زمانی ۳ ماهه باشند، افزود: یک سال و نیم است که بحث ثبت سفارش مطرح شده و وزارت کشاورزی باید این موضوع را برای همیشه حل کند تا دیگر مشکلی در زمینه واردات پیش نیاید. به گفته دبیر انجمن برنج کشور، وزارت کشاورزی باید اولا برای ثبت سفارش‌ها سقف تعیین کند و دوما محدوده زمانی برای آنها در نظر بگیرد.
مدیریت واردات برنج
اين اتفاقات در حالي به اينجا رسيده كه تا پيش از اين متوليان وزارت جهاد و كشاورزي در‌خصوص نياز كشور به واردات برنج مدعي بودند براي تصمیم‌گیری در اين مورد بايد ميزان دقیق برنج موجود در کشور استعلام، آمار و اطلاعات از نقاط مختلف اخذ و براساس آنها میزان نیاز به واردات مشخص شود چراكه مسئله مهم در واردات این محصول این است که در زمان برداشت برنج، یا نباید واردات انجام شود و یا اگر انجام می‌شود نباید اجازه توزیع پیدا کند، چراکه تولید داخل و کشاورزان کشور تحت هیچ شرایطی نباید لطمه‌ای ببینند.
اين گروه مدعي بودند با توجه به مازاد برنجی که قبلا وارد شده فعلا نیاز به واردات جدید نداریم و وزارت جهادکشاورزی از سال گذشته تاکنون اجازه ثبت سفارش جدید نداده است اما با وجود اين اظهارنظر اينكه امروز و در حالي كه ۴ ماه به پايان سال مانده متوليان جهاد كشاورزي با ساير واردكنندگان همراه شدند سوالي است كه متوليان بايد نسبت به آن شفاف‌سازي كنند.
