برگههاي تقویم از یک سالگی ابلاغیه سیاستهای ۲۴بندی اقتصاد مقاومتی از سوی مقام معظم رهبری خبر ميدهد. سیاستهايي که ضرورت و نیاز کشور به اجرای آن به گونهای بود که معظمله علاوه بر ابلاغ مفاد آن، مکررا نسبت به اجرای مفاد آن از سوی متولیان و دستاندرکاران نظام تاکید داشتهاند.
هرچند همزمان با ابلاغ این مفاد ۲۴گانه نهادها و ارگانهاي اقتصادی کشور یکصدا بانگ برداشتند که عزم خود را به این منظور جزم خواهند کرد و در گام اول نسبت به تشکیل کارگروههایی به این منظوردر وزارتخانهها و سازمانهاي خود اقدام کردند اما با گذشت ۳۶۵ روز و نگاهی گذرا به پرونده اقدامات انجام گرفته در این حوزه این نکته حاصل ميشود که تمام عزمها بر روی کاغذ جزم بوده و اقدام عملی به این منظور صورت نگرفته است.
راهحل اصلی
مقام معظم رهبری نه تنها پس از ابلاغ این سیاستها که در تمام فرمایشات خود در مناسبتهاي مختلف با توجه به مشکلات و معضلات موجود در اقتصاد کشور به ویژه موضوع تحریم راهحل اصلی برای برونرفت از این چالشها را تکیه بر توان داخل و زمینهسازی برای رونق تولیدات داخلي اعلام کردند و به تکرار فرمودهاند.
با تكرار زبانی هیچ اتفاقی نمیافتد
روز گذشته نیز که سخنان ایشان در دیدار اعضای ستاد بزرگداشت روز ملی مهندس برگزار شده بود منتشر شد باز هم این موضوع مورد تاکید قرار گرفته بود. در متن سخنان ایشان آمده است "با تكرار زبانی هیچ اتفاقی نمیافتد، بلکه باید این مسئله در مجلس و دولت به طور جدی بررسی شود که برای اقتصاد مقاومتی به مفهوم حقیقی، چه كارهایی انجام گرفته و چه كارهایی باید انجام بگیرد." معظمله با فرمایشات خود نه تنها در حوزه اقتصاد مقاومتی که در سایر معضلات مانند نفتی بودن اقتصاد و وابستگی به تولیدات خارجی نیز نقشه راه را نشان متولیان و دستاندرکاران کشور دادهاند اما آنچه از برآیند کار به چشم ميآید آن است که متولیان عزم خود را به جای عملیاتی کردن برنامه و نقشههای تدوین شده برای برگزاری همایشها و سمینارها جزم کردهاند و با وجود برپایی تعداد کثیری از این همایشها هنوز به این مساله واقف نشدهاند که باید آستینها را بالا بزنند و وارد میدان شوند تا بتوانند اهداف مدنظر این کار را محقق کنند.
خواب غفلت متولیان
کارشناسان اقتصادی در ارزیابی کارنامه متولیان در رویارویی با این مساله و حل و فصل آن این نکته را یادآور ميشوند که اقدامات صورت گرفته از سوی دست اندرکاران در دو بخش تشکیل کارگروه و برگزاری همایش و سمینار به این منظور طبقهبندی شده که هیچیک منجر به اقدام عملی در این مورد نشده است و این افراد همچنان در خواب غفلت به سر ميبرند.
این اقدام متولیان در حالی است که مقام معظم رهبری در آذرماه سالجاری نیز در پاسخ به نامه اسحاق جهانگیری مبنی بر برگزاری همایش ملی «ارتقای سلامت نظام اداری و مقابله با فساد که محورهای اساسی همچون «برنامه و راهبردهای حاکمیت در مبارزه با فساد»، «نقش جامعه مدنی در مقابله با فساد»، «مبارزه مردمی و نقش فرهنگ در مقابله با فساد» در جملاتی شیوا و رسا این مساله را مطرح کردند که حل مشکلات کشور تنها با برپایی همایش میسر نیست.
اقدام قاطع
ایشان فرموده بودند: «نفس اهتمام آقایان به امر مبارزه با فساد را تحسین میکنم، لکن این سمینار و امثال آن بناست چه معجزهای بکند؟ مگر وضعیت برای شما مسئولان سه قوه روشن نیست؟ با توجه به شرایط مناسب و امیدبخشی که از لحاظ همدلی و هماهنگی و همفکری بین مسئولان امر وجود دارد، چرا اقدام قاطع و اساسی انجام نمیگیرد که نتیجه را همه بطور ملموس مشاهده کنند. توقع من از آقایان محترم این است که چه با سمینار و چه بدون آن، تصمیمات قاطع و عملی بدون هرگونه ملاحظهای بگیرند و اجرا کنند. موفق باشید.»
کارشناسان و منتقدان اقتصادی در ارزیابی تکرار این نوع رفتار از سوی دستاندرکاران نگاه فردی مدیران کشور به خود نه مسئولیتی که بر دوش دارند نسبت داده و ميگویند: این قبیل متولیان بیش از هر چیز با این اقدام کوشیدهاند تا کارنامه کاری خود را حجیمتر کنند غافل از آنکه دو صد گفته چون نیم کردار نیست.
این منتقدان بر این باورند که اگر این اقدامات انجام شد و به نتیجه نرسید به این موضوع باز ميگردد که این افراد در کنار همایشهایی که برگزار کردند محتوای اقتصاد مقاومتی را از یاد بردند و همین عاملی شد تا باز شدن دروازههای واردات اولویت برتر مسئولان کشور شود و ماحصل آن این شود که امروز رکود در تولید، توقف فعالیت صنایع کوچک و بزرگ، مصرفگرایی بیشتر، رشد بیکاری و نرخ تورم ملموس، افزایش فساد، قاچاق و واردات کالاها و... را شاهد باشیم.
ضربه واردات بیرویه
این اقدامات در حالی رو به گسترش است که معظمله همواره در سخنان خود این موارد را به متولیان و تصمیمگیران اقتصادی کشور گوشزد کردهاند و نمونه بارز آن نیز بخش دیگری از سخنان ایشان در دیدار با اعضای ستاد بزرگداشت روز ملی مهندس است که با اشاره به ضربه واردات بیرویه و قاچاق به کشور، فرمودهاند: "امروز فشار واردات، كشور را دارد از پا در میآورد و درخصوص میزان واردات قاچاق به کشور نیز ارقام بسیار عجیبی مطرح است، اما این هم یک توجیه منطقی نیست که به بهانه جلوگیری از قاچاق و دریافت سود گمرکی، راه واردات انبوه به کشور به صورت رسمی باز شود."
زمان عمل
با توجه به جمیع موارد مطرح شده این سوال مطرح ميشود که چرا متولیان و دستاندرکاران اقتصادی کشور که همواره مدعی هستند به مشکلات و چالشهاي کشور اذعان دارند و با اشراف کامل به موضوع طرحها و مصوبات خود را به مجلس، هیات وزیران و بعضا اجرایی شدن توسط نهادهای مربوطه رهسپار ميکنند چه برداشتی از نقشه راه ارائه شده از سوی مقام معظم رهبری دارند که اینگونه عمل ميکنند و موجب ميشوند که نتوانیم نتایجی از عملکرد آنها در حوزه اقتصاد مقاومتی و مفاد آن از جمله جلوگیری از واردات بیرویه، جلوگیری از قاچاق و کمک به تولید داخل و رونق اقتصادی و... را شاهد باشیم و هرچه جلوتر ميرویم این بیراهه رفتن دستاندرکاران بیشتر ميشود. آیا متولیان مربوطه که در ابتدای فرمایشات معظمله مدعی شدند که با جان و دل اقتصاد مقاومتی را قبول دارند و آن را اجرایی ميکنند بیش از یکسال زمان و بیش از صدها همایش و سمینار نیاز دارند تا باور کنند که اقتصاد مقاومتی باید عملی اجرا نشود نه بر روی کاغذ و تنها با حضور در کارگروه.