ناظران سیاسی بر این باورند که رییس پارلمان دولت ترکیه در واکنش به مقامات ایران؛ تحت تأثیر سیاستهای پان ترکیسم قرار گرفته اما باید بداند این سیاستها میتواند در نهایت به ضرر ترکیه تمام شود و کشورهای منطقه هم این تحرکات را نخواهند پذیرفت؛ حتی بحث ملی گرایی پان ایرانیسم می تواند موجب درگیریهای زیادی شود.
رئیس پارلمان ترکیه "رفتار نامناسب مقامات ایرانی در قبال رئیس جمهور رجب طیب اردوغان پس از آن که شعری در باکو خواند" را محکوم کرد.
مصطفی شنتوب رد این اقدامات ایران علیه رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه، که همیشه با شجاعت از قانون محاصره و تحریم های اعمال شده علیه ایران دفاع کرده است"، ابراز داشت. وی اظهار داشت: چنین واكنشی به تركیه علیه كشورهایی نبوده است كه خود ایران را محاصره كردند و تأكید كرد كه «در پشت آن افرادی قرار دارند كه حد و مرزهای خود را نمی دانند، زیرا آنها ارزش روابط آنكارا و تهران را نمی فهمند.»
هفته گذشته وزارت امور خارجه ایران سفیر ترکیه در تهران را احضار کرد و نامه اعتراض به اظهارات اردوغان رئیس جمهور ترکیه را که آن را «آزار دهنده و غیر قابل قبول در امور جمهوری اسلامی» توصیف می کرد، به وی تحویل داد.
این اتفاق پس از اظهارات رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه در رژه نظامی نیروهای آذربایجان در باکو در روز پنجشنبه گذشته رخ داد، که طی آن وی بیت شعر "جدایی" را در مورد رودخانه ارس در مرز بین ایران و آذربایجان خواند، که علیه "تمامیت ارضی ایران" از سوی دولت و ملت ایران تلقی شد.
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران، در این باره در صفحه توییتری خود اظهار داشت: به اردوغان نگفته بودند شعری که به غلط در باکو خواند مربوط به جدایی قهری مناطق شمالی ارس از سرزمین مادریشان ایران است! آیا او نفهمید که علیه حاکمیت جمهوری آذربایجان سخن گفته است؟ هیچکس نمیتواند در باره آذربایجان عزیز ما صحبت کند.
آیا ترکیه درحال چیدن پازل جدیدی است؟
عماد آبشناس کارشناس مسائل سیاست خارجی در گفت وگو با سیاست روز درباره اظهارات رییس پارلمان ترکیه گفت: شعرخوانی رییس جمهور ترکیه یک سوء تفاهمی بود با تصور اینکه مربوط به قره باغ است ، درحالی که این شعر درباره جدایی بخشهایی از ایران بوده است و این یکسری حساسیتها را در ایران بوجود آورد.
وی افزود: در این موارد مشاوران آقای رجب طیب اردوغان می بایست تحقیقات لازم را انجام بدهند اگر آنها این کار را انجام داده بودند این بحران سیاسی بوجود نمی آمد.
آبشناس با تاکید بر اینکه این یک بحران سیاسی است به دلیل اینکه این موضوع نه فقط از طرف مقامات جمهوری اسلامی ایران بلکه از سوی مردم ایران نیز احساسات برانگیخته شد؛ اظهار داشت: علیرغم اینکه روابط صمیمی با دولت ترکیه داریم اما این بی تدبیری از سوی دولت این کشور واکنش هایی را از سوی مقامات و مردم کشورمان به همراه داشت. این کارشناس مسائل سیاست خارجی معتقد است؛ البته مردم ایران و ترکیه روابط تاریخی و دیرینه با هم دارند اما به هرحال بزرگ کردن این ماجرا می تواند برروی این روابط تأثیر بگذارد بویژه آنکه امروز گروههای پان ترکیسم تحرکات زیادی را در داخل ترکیه انجام و روی سیاست های ترکیه تاثیر میگذارند.
وی در ادامه گفت: دولت ترکیه نیز باید توجه داشته باشد که این نوع سیاستهای پان ترکیسم میتواند در نهایت به ضرر خود ترکیه تمام شود و کشورهای منطقه هم این تحرکات را نخواهند پذیرفت؛ حتی بحث ملی گرایی پان ایرانیسم می تواند موجب درگیری های زیادی شود و امروز جهان در شرایطی نیست که دنبال پان ترکیسم و پان ایرانیسم باشد. آبشناس خاطرنشان کرد: رییس پارلمان ترکیه نیز تحت تاثیر همین سیاستها قرار گرفته که به واکنش مقامات کشورمان واکنش نشان داده است؛ درحالی که بهتر بود وقتی آقای روحانی به عنوان رییس جمهور کشورمان این اشتباه شعرخوانی را پذیرفت دیگر مجدداً دامن زدن به این موضوع بی فایده است.
نویسنده: هدی دهقان بذرافشان
